Etno-dinsel bir kimlik olarak Alevi Kürtlüğün inşası
The construction of Alewi-Kurds as an ethno-religional i̇dentity
- Tez No: 434340
- Danışmanlar: DOÇ. DR. METE KAAN KAYNAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 281
Özet
Türkiye'deki Alevi Kürtlerin,“çoklu bir azınlık olma hali”olarak nitelendirilebilecek“ötekinin ötekisi”olma konumlarının yarattığı özgün durumun ve bu özgün durum üzerinden toplumsal ve siyasal alanda geliştirilen söylemlerin, bir“Alevi Kürt”kimliğinin oluşumuna yol açıp açmadığı, Alevi Kürt kimliğinin tarihsel süreç içerisinde izlediği seyir ve bu tarihsel süreçte kimliğin sürekliliğini ve yenilenmesini sağlayan unsurların hangi durumlarda kimliğin toplumsala ve siyasala kabul ve uyumunu sağladığını ortaya koymak bu tezin amacıdır. Çalışmanın coğrafi anlamdaki sınırı Türkiye'deki Alevî Kürtlerdir. İran ve Irak'ta Ehl-i Hak, Yaresan ve Kakailer gibi farklı adlar altında Alevîlikle yakın bağları bulunan inanç sistemlerine sahip Kürt grupların olduğu bilinmektedir. Diğer yandan yine bu ülkelerde Şii Kürt gruplar da bulunmaktadır. Bu gruplar sadece Türkiye'deki Alevî Kürtlerle ilişkileri bağlamında çalışmanın konusuna dâhil edilmişlerdir. Çalışma literatür taraması temelli olmakla birlikte Alevî Kürtlerin yaşadıkları coğrafya dikkate alınarak olanaklar çerçevesinde ulaşılabilen kişilerle yapılan yüz yüze görüşmelerden elde edilen sonuçlar da ilgili yerlerde değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Günümüzde kendilerini“içeriden”ve“dışarıdan”“Alevî Kürt”olarak tanımlayan sayıları az olmamak kaydıyla insanlar bulunmaktadır ve bu tez kapsamında yapılan yüz yüze görüşmelerden elde edilen bulgular da bu doğrultudadır. Bugün“Alevî Kürt”adı altında billurlaşan bu kimliğin tarihsel çekirdeğini soy, sülale, aşiret ve ocak şeklinde beliren“etnik kategoriler”ya da“etnik gruplar”oluşturmaktadır. Etnik gruplar; dinsel reformlar, savaşlar, ayaklanmalar, devlet kurma, etnik seçilmişliğe dair mitler, vb. unsurlarla kimliğin tarihsel olarak sürekliliğini ve yenilenmesini sağlamışlardır. Alevî Kürt kimliği 20. Yüzyıl'la birlikte Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu, 1921 tarihli Koçgiri İsyanı, 1925 Şeyh Said İsyanı, 1937-38 Dersim Harekâtı ve Katliamı, 1980 sonrası yükselen Kürt hareketi gibi tarihsel olaylarla inşa edilmekle birlikte bu inşa, Alevi Kürt etno-dinsel kimliğin durumsal ve tarihsel karakterine vurgu yapmaktadır. Anahtar Sözcükler Kimlik, Alevî Kürtler, Etnik Gruplar, Kimliğin İnşası, Süreklilik ve Yenilenme, Durumsal
Özet (Çeviri)
Turkey's Alewi Kurdish people's situation is 'a minority despite them being numerous. They can be described 'another of another' and this unique situation creates some statements in society and in the political sphere. The main purpose of this dissertation is finding out if these descriptions and statements creates an Alewi Kurdish identification and its historical events and in the communal place whether it is invariable and innovational identification legitimizes in society and in the political path. The geographical field of research Turkey's Alewi Kurdish people. But in the other hand it is well known that there are Kurdish people such as Ehl-i Hak, Yaresan and Kakailer who lives in the region of Iran and Irak and have got relations with Alewi Identification. There are also existing Shi'i Kurdish groups. Those people included in this research in terms of their connections and relativity between Turkey's Alewi Kurdish people. Research based on searching literature together with interviews carried out on Alewi Kurdish people whom live in that region alongside careful consideration of their circumtances and conditions. Today, numerous Alewi Kurdish people, some describe themselves 'a part of' while others 'non a part of' Alewi Kurdish population were interviewed face to face and conclusion of dissertation based on these interviews. Alewi Kurdish identification has became crystal clear and based on Ethnic Category or Ethnic Groups of Alewi Kurdish such as ancestry, dynasty, tribes and families. Ethnic Groups made this identification invariable, innovational during the historical process with; Religious reforms, wars, revolts, founding a state and ethnical elections myths. Alewi Kurdish identification in 20th Century constructed with; founding of Turkish Republic, Kocgiri Revolt on 1921, Sheikh Said revolt on 1925, Dersim Genocide on 1937-38 and rising Kurdish movements after 1980's.This construction comprises of Alewi Kurdish ethno-religious identity and historical character. Key Words Identity, Alewi-Kurdish, Ethnic Groups, Identity Construction, Invariable, Innovation, Contingent
Benzer Tezler
- Kamusal alanda kimliklenme: Kürt Alevi Kadınların ilişkisel bağlamlarda kesişimsel mekân-kimlik deneyimleri
Identification in the public sphere: Kurdish Alevi Women's intersectional space-identity experiences in relational contexts
SEÇİL ASLAN COŞKUNER
Doktora
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA YÜKSEL DİNÇER
- Arap alevi kadınlar üzerinde dinin etkisi ve ataerkilliğin yeniden inşası
The role of the religion over arab alevi women and reconstruction of the patriarchy
DİCLE PAŞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİLE KALAYCI
- Etnisite, din ve kimlik inşası üzerine sosyolojik bir araştırma: Arap Alevileri
A sociological research on ethnicity, religion and identity construction: Arab Alewites
MÜNEVVER ARIKAN
- Nusayri kimliğinin oluşumunda siyasal katılım, tercihlerin etkisi ve partilerin rolü: Hatay örneği
In formation of nusairis identity political participation, effects of preferences and role of parties: Hatay case
ERDİNÇ KİNEŞÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
AntropolojiHacettepe ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL ÖZBUDUN DEMİRER
- Trauma and memory as elements of identity in politics: Dersim 38 case
Kimlik unsurları olarak siyasette travma ve hafıza: Dersim 38 örneği
GÖKÇE ERGİN CEMEL
Doktora
İngilizce
2024
PsikolojiYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM KARAOSMANOĞLU