Geri Dön

Türk düşüncesinde İslamcılığın sınıflandırılması problemine tarihsel bir çözüm: Türk ve Tat İslamcılıkları

A historical solution to the problem of the classification of İslamism within the Turkish thought: Turk and Tat İslamisms

  1. Tez No: 435061
  2. Yazar: ENES ŞAHİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HÜSAMETTİN İNAÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Siyasal Bilimler, Religion, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: İslamcılık, Sınıflandırma, Türk İslamcılığı, Tat İslamcılık, Mehmet Akif Ersoy, Şemseddin Günaltay, Islamism, Classification, Turk Islamism, Tat Islamism, Mehmet Akif Ersoy, Şemseddin Günaltay
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 170

Özet

Modern Türk düşüncesinde ortaya konan İslamcılık çalışmalarında İslamcı düşüncenin sınıflandırması meselesi önemli problemlerden biri olmuştur. Genellikle modernleşmeyle olan ilişkinin niteliği ekseninde siyasî saiklerle şekillenen tasnifler, İslamcılığı da belli kalıplara hapsetmiş, bu durum modernleşme devri ve İslamcılık düşüncesinin anlaşılmasının önündeki önemli engellerden birini teşkil etmiştir. Yapılan tasniflerin tarihi vakıaya değil de belli bir siyasi programı kabul edip etmeme durumuna göre şekillendirilmesi, modernleşme devrinde ulus olarak inşa edilen Türklüğün de İslamcılıktan ayrılmasına neden olmuş, böylece Türk İslamcılığı düşüncenin üretildiği coğrafya ve dili ifade edecek kadar daralmış bir hale gelmiştir. Bu çalışma Türk İslamcılığını, İslamlaşma devrinden itibaren ortaya çıkan tarih tecrübesi ve bu tecrübe ekseninde inşa edilen gelenek ekseninde değerlendirmeyi ve bu gelenek dışında ortaya çıkan İslamcılık söylemlerini de gene bu geleneğin ötekiyi anlama ve ifade etme şekli doğrultusunda sınıflandırmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde hali hazırda literatürde bulunan sınıflandırmalar genel olarak ortaya konmuş, ikinci bölümde Türklüğün ne olduğu tasavvuf, Sünnilik ve cihat kavramları üzerinden tartışılarak Türk İslamcılığının bahsi geçen gelenekle rabıtası incelenmiştir. Ayrıca çalışmanın ikinci bölümünde modernleşmenin imkanlarını geleneği problem haline getirmekte bulan İslamcılık düşüncesi, Divan-ı Lügat'it Türk'te, Türk'ün ötekisini ifade eden“tat”kavramı doğrultusunda tetkik edilmiştir. Üçüncü ve dördüncü bölümde ise bu tasnifin örneklenmesi amacıyla, Türk İslamcılığını temsil eden Mehmet Akif Ersoy ve Tat İslamcılığın mümessili Şemseddin Günaltay'ın düşüncelerini inşa ettikleri kaynaklar, din ve tekniğe taalluk eden fikriyatları tetkik edilmiş ve çalışma sonuç bölümü ile hitama erdirilmiştir.

Özet (Çeviri)

The question of the classification for the Islamist thought in the studies of the Islamism produced in modern Turk thought has been very essential issue. The classifications which are generally shaped by the political incentives within the extent of the nature of the relations with the modernization process made the Islamism confined with very decisive forms as the obstacle to comprehend the intrinsic meaning of modernism and Islamism. The classification depending upon the admission for any political program rather than the historical realities led to create a huge cleavages between the Islamism and Turkish nationalism constructed on the national bases. Thus, Turkish Islamism constrained with a meaning just to define within the limits of the language spoken and the geography where the philosophy and thinking produced. This study attempts to evaluate the Turkish Islamism within the extent of tradition invented by the historical experience witnessed since the beginning of Islamization period and offers to classify the other Islamist narratives excluding the tradition as the way of understanding and expressing the Other. In the first chapter of this study the currently existing classifications which can be found in the literature has been analyzed and second chapter devoted to discuss the definitions of some relevant notions such as Turk Islamism, Sufism, Sunnism, and the jihad and the connection of Turk Islamism with so-called tradition over these notions. Also in the second chapter of the study, an Islamic thinking which distort the linkage between the modernism and tradition and perceive the tradition as trouble analyzed over the term“tat”which means the other of Turks in the Divan-ı Lügat-it Türk. The third and fourth parts focused on Mehmet Akif Ersoy as the representing figure of Turkish Islamism and Şemseddin Günaltay as the representative of Tat Islamism with their ideas concerned with the religion, science and technique and the resources constructed by them. The study has ended with the chapter containing the conclusion.

Benzer Tezler

  1. The international in Turkish Islamist thought

    Türk İslamcı düşüncesinde uluslararası

    TUNAHAN YILDIZ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZANA AYŞE ÇITAK AYTÜRK

  2. Soğuk Savaş döneminde ideolojik bir akım: Tarihsel, ideolojik ve siyasal boyutu ile Türk İslam Sentezi

    An ideological trend in the period of Cold War: Turkish Islamic Synthesis with its historical, ideological and political dimensions

    GÜRKAN KANAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal BilimlerHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİZAM ÖNEN

  3. İlk dönemden bugüne Türk İslamcılığında medeniyet algısının serencamı

    The adventure of Turkish Islamism for the perception of the civilization from the beginning to nowadays

    SELİN TOPALOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Siyasal BilimlerSakarya Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİBEL AKGÜN

  4. Türk Milliyetçiliği'nin oluşum sürecinde Osmanlı dışı unsurların etkisi (Rusya örneği)

    Outside the Ottoman Turkish Nationalism development process effect of items; example of Russia

    MEHMET ALPASLAN EŞKİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    TarihGaziantep Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET BİÇİCİ

  5. 1980 sonrası İslamcı dergilerde kadının dini politik dönüşümü

    Religious political transformation of women in Islamic journals after 1980

    EMİNE YİĞİT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinHitit Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİLMİ DEMİR