Bilim insanlarının açık erişimli dergiler konusundaki bilinç ve tutumları: Başkent Üniversitesi örneği
Science people's consciousness and attitudes toward open access journals: Başkent University sample
- Tez No: 437326
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM GÖKKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Türkçe süreli yayınlar, açık erişim, kurumsal arşivler, Başkent Üniversitesi, Turkish periodicals, open access, institutional repositories, Başkent University
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Günümüzde, akademik kütüphaneler ve bilgi merkezleri, güncel bilgiye ulaşma bakımından önemli bir yere sahiptir. Fakat süreli yayınların abonelik ücretlerinin giderek artması ve güncel kaynaklara erişimdeki sıkıntılar, kütüphane bütçelerini zorlarken aynı zamanda bilimsel gelişmenin önündeki en büyük engellerden bir tanesi olmuştur. Yaşa-nan bu sıkıntılar yeni arayışları ve düzenlemeleri kaçınılmaz hale getirmiştir. Dünyadaki araştırmaların bilime katkı sağlayarak mevcut bilimsel çalışmaların üzerine çıkabilmesi için önceki çalışmaların, ticari yollarla ya da açık erişim kanallarıyla paylaşılması büyük önem taşımaktadır. Bu durum esas alındığında, paylaşım oranı ne kadar artarsa üretkenliğin de o derece artması beklenmektedir. Ticari yayıncılık gibi açık erişim yayıncılığı da bilimsel bilgi yayımında ilgi görmeye ve giderek öne çıkan yöntem haline gelmeye başlamıştır. Bu anlamda açık erişim kavramı, mevcut ticari yayıncılığa ve ticari erişim modellerine karşı başlatılmış bir hareket olarak nitelendirilebilir. Çalışmada; açık erişim hareketinin yaygın şekilde kabul görmesi aşamasına gelinceye kadar geçen süreçte basılı dergi yayıncılığı, bilimsel ticari veri tabanlarının gelişimi, ardından da açık erişim kaynaklarına geçiş süreci değerlendirilmektedir. Türkiye'de kurumsal açık arşivler ve açık erişim sistemlerinde kullanılan yazılımlar, açık erişim modelleri, telif hakları, lisanslandırmalar, açık erişim alanında oluşturulan politika rehberleri göz önüne alınarak dünyada ve Türkiye'deki açık erişimli dergilerin bilimsel değerleri ortaya konulmaktadır. Bu araştırma ile“Başkent Üniversitesi bünyesinde görevli akademik personelin açık erişimli dergiler ve kurumsal açık arşivler ile ilgili bilinç ve tutumları nelerdir? Mevcut farkındalığın arttırılması için neler yapılabilir? Açık erişim yayınların tercih edilmesine ve kurumsal açık arşivlerin kullanımının arttırılmasına yönelik neler yapılabilir?”sorularına yanıt bulunması amaçlanmıştır. Akademisyenlerin bu konu üzerindeki farkındalık düzeylerinin tespiti için anket uygu-lanmıştır. Anket; uygulanabilirliği, disiplin zenginliği ve akademik personel sayısı da göz önünde bulundurularak Başkent Üniversitesi ve Başkent Üniversitesi Ankara Hasta-nesinde görevli akademik personel ile sınırlandırılmıştır. Önümüzdeki yıllarda, açık erişim ve kurumsal açık arşivlerle ilgili çalışmaların, oluşturulacak devlet politikası kapsamında devam edeceği öngörülmektedir. Ancak söz konusu Türkiye olduğunda; gerekli politikalar, yatırımlar ve teknik alt yapı sağlanamadığı ya da sürdürülemediği takdirde gerçekleştirilen tüm gelişmelerin bilimsel yayın hayatımıza getirdiği katkının sürdürülebilirliğinden söz etmek ve dünya ülkeleri seviyesine erişmek mümkün görünmemektedir. Araştırmamızın sonucunda“Başkent Üniversitesi'nde faaliyet gösteren akademik personel açık erişim hakkında bilgi sahibi olmakla beraber kendi yayınları için kurumsal açık erişim yayıncılığını tercih etme oranları düşük düzeydedir”şeklinde oluşturduğumuz hipotezimiz kanıtlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Nowadays academic libraries and information centers have an important role in accessing the latest information. However, the gradual increase of subscription fees and troubles in accessing the current sources have been one of the obstacles of scientific development while it was also forcing the library budgets. These problems have made new quests and regulations inevitable. In order for the researches made in the world to become better than current scientific works by contributing them, it is vital for previous works to be shared either by com-mercial ways or by open Access. If this is taken into consideration, it is expected that the bigger the rate of sharing is, the bigger the productivity will be. As well as commercial publishing, open access publishing has started to be a leading method in attracting atten-tion and applying scientific information. Thus, the concept of open access can be re-ferred to as an opposing movement against commercial publishing and commercial access models. In this study, the process of published journals, the development of scientific commercial database and then the process using the open access sources are taken into consideration up to the time that the movement of open access has become widely used. In our country, and in the world the scientific value of open access journals are presented by taking institutional repositories and the softwares used in open access systems, open access models, copyrights, licensing, political guides into consideration. With this research, it is aimed to answer the questions“what are the consciousness and attitudes of assigned academicians? What can be done to increase the present aware-ness? What can be done toward the preference to open access publications and toward the increase of using institutional repositories? ”A questionnaire has been applied to find out about the awareness of academicians on this issue. The questionnaire has been lim-ited to the academic staff working in Başkent University and the Ankara Hospital of Başkent University by taking applicability, the variety of disciplines and the number of personnel into consideration. In following years, the studies about open access institutional repositories are thought to be made in the frame of state politics. However, in our country, unless necessary political steps, investments and technical base are provided or maintained, it seems impossible to reach the level of other countries and to make any reference to persistence of the contribution all the developments have brought to our scientific publications. At the result of this research, the hypothesis“assigned academic personnel of Başkent University are aware of open access, yet their preferences rates for their own publications are at low level”has been proved.
Benzer Tezler
- Çevre sağlığı konusunda yapılmış makalelerin bibliyometrik analizi
Bibliometric analysis of the articles which did on environmental health
GÜLAY CENNET ÖZSARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BibliyografyaAydın Adnan Menderes ÜniversitesiDisiplinlerarası Çevre Sağlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİL ÖZCAN
- Radyoterapide kullanılan yüksek enerjili X-ışınlarının meme kanseri üzerine olan etkilerinin mikroRNA ifade düzeyinde incelenmesi
Investigation of the effects of high energy X-rays used in radiotherapy on breast cancer at the level of microRNA expression
MERVE GİRGİN
Doktora
Türkçe
2024
Radyasyon OnkolojisiYıldız Teknik ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK BALIK
- Uyku esnasında çıkan seslerin sınıflandırılması
Classification of emerging sounds during the sleep
ERKİN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Bilim ve TeknolojiBaşkent ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYKUT ERDAMAR
- Web kütük dosyaları kullanılarak makina öğrenmesi tabanlı saldırı tespit sistemi geliştirilmesi
Development of machine learning based attack detection system using web logs
CEMİLE İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMunzur ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKİ OMAÇ
- Biyometrik kimliklendirmede yüz tanımanın adli bilişim süreçlerine etkisi ve analizi
The effect and analysis of face recognition on forensic information processes in biometric identification
AQEEL SHIHAB AHMED JOLAQ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Savunma ve Savunma TeknolojileriAnkara ÜniversitesiAdli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP ERYİĞİT