Application of vector space models to detect semantically non-compositional word combinations in Turkish
Türkçede anlamsal birleşimi olmayan kelime gruplarının tespitinde vektör uzay modellerinin uygulanması
- Tez No: 440572
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SENEM KUMOVA METİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: semantic compositionality, vector space model, natural language processing
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İzmir Ekonomi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 67
Özet
Anlamsal birleşimlilik, kelime kombinasyonları ve bunların parçalarının anlamları arasındaki ilişkiyi tanımlamaktadır. Anlamsal birleşimli olmayan ifadelerde kelimeler bir araya gelerek farklı anlamlar meydana getirmektedir. Anlamsal birleşimli olmayan ifadelerin tanımlanması makine çevirisi, kelime anlamını belirginleştirme ve dil üretme gibi birçok dil işleme görevlerini destekleyebilmektedir. Bu tez çalışmasının amacı, Türkçe'de anlamsal birleşimli olmayan ifadelerin tespitinde uzay vektör modellerinin performanslarını araştırmaktır. Bu tezde altı farklı Türkçe derlemden elde edilen 2229 adet ikili kelime kombinasyonu içeren bir veri kümesi kullanılmıştır. Yapılan deneylerde beş farklı vektör uzay modeli içeren üç küme kullanılmıştır. Bu modeller duyarlılık, anma, ve F-ölçümü ölçütleriyle değerlendirilmiştir. Deneylerde tüm test derlemleri için kelime kombinasyonu ve kombinasyonu oluşturan ikinci kelimeye ait vektörler arası benzerliği ölçen modelin daha yüksek F değerleri ürettiği görülmüştür. Anahtar Kelimeler : anlamsal birle¸simlilik, vekt¨or uzay modeli, do˘gal dil i¸sleme.
Özet (Çeviri)
The semantic compositionality defines the relation between the meanings of word combinations and their components. In non-compositional expressions, the words combine to generate a different meaning. The identification of non-compositional expressions may support several natural language processing tasks such as machine translation, word sense disambiguation and language generation. The objective of the thesis is exploring the performance of vector space models in detection of non-compositional expressions in Turkish. In this thesis, a data set of 2229 two-word combinations that is built from six different Turkish corpora is utilized. Three sets of five different vector space models are employed in the experiments. The evaluation of models is performed using three metrics: precision, recall and F-measure. The experimental results show that the model that measures the similarity between the vectors of word combination and the second composing word produced higher average F-scores for all testing corpora.
Benzer Tezler
- Türkçe tümcelerin yüklem odaklı anlam ve dilbilgisi çözümlemesi
Grammatical and semantic analysis of turkish sentence based on predicate
İLKNUR DÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EŞREF ADALI
- Dinamik algılayıcı öğrenme algoritması ile kenar saptamanın öğrenilmesi
Learning of edge detection using recurrent perceptron learning algorithm
FİLİZ YOSMA TAŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiDOÇ.DR. CÜNEYT GÜZELİŞ
- Küçük uyduların vektör ölçümlerine dayalı arıza toleranslı yönelim belirleme sistemlerinin geliştirilmesi
Analysis of attitude determination motions of small satellites according to vector measurements
HANDE BODUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Astronomi ve Uzay BilimleriMilli Savunma ÜniversitesiUzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ HACIZADE
- Antenna design for breast cancer detection and machine learning approach for birth weight prediction
Meme kanseri tespiti için anten tasarımı ve doğum ağırlığı tahmini için makine öğrenmesi yaklaşımı
HALUK KIRKGÖZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR KURT
- Biyomagnetik olaylar
Başlık çevirisi yok
M.TOGAN ÇANDIR
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. İNCİ AKKAY