Şizofreni hastalarında yüzdeki duygu ifadelerini tanıma sırasındaki korteks aktivitesinin yakın kızılötesi spektroskopi ile değerlendirilmesi
Cortical activity assessment by near infrared spectroscopy during facial emotion recognition in schizophrenic patients
- Tez No: 443685
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BORA BASKAK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Şizofrenik hastalıklar, Spektrometri, Yakın Kızılötesi, Schizophrenic Disorders, Spectrometry, Near-Infrared
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Giriş ve amaç: Şizofrenide duygu tanıma bozukluğu daha önce gösterilmiştir. Özellikle olumsuz duyguların tanınması sırasında saptanan bu bozukluğun şizofreni belirtileriyle ilişkili olduğu da bilinmektedir. Bunun yanında şizofrenide zihin kuramı, imayı anlama ve pot kırmayı fark etme gibi daha üst düzey sosyal biliş işlevlerinde çeşitli bozukluklar saptanmıştır ve bu bozukluk duyguların tanınmasına ilişkin daha temel bir bozuklukla ilişkili olabilir. Prefrontal korteks (PFC) sosyal biliş ve duygu tanıma görevlerinde ortak aktivasyon gösteren bir alandır ve şizofrenide nörobilişsel işlevler sırasında aktivite düşüklüğü gösterir. O halde şizofrenide duygu tanıma işlevine eşlik eden prefrontal aktivite sosyal bilişsel işlevlerle, belirti düzeyiyle ve sosyal işlevsellikle ilişkili olabilir. Bu tez çalışması şizofrenide duygu tanıma işlevine eşlik eden prefrontal aktiviteyi, bunun sosyal biliş, hastalık belirtileri ve işlevsellikle ilişkisini araştırmayı hedeflemiştir. Gereç ve yöntem: Klinik olarak remisyonda olan 24 şizofreni olgusundan oluşturulan vaka grubu (VG), sağlıklı kontrol olgularıyla (KG) (N=24) bir duygu tanıma görevi sırasında ortaya çıkan prefrontal korteks aktivitesi bakımından karşılaştırılmıştır. Duygu tanıma görevi yüzle ifade edilen temel duyguları geçerli bir biçimde ölçtüğü gösterilmiş standart bir batarya kullanılarak hazırlanmış ve beyin aktivitesi prefrontal korteksin 24 noktasından ölçüm imkanı veren işlevsel yakın kızılötesi spektroskopi (FNIRS) yöntemiyle kaydedilmiştir. Yüzdeki duygusal olmayan değişimlerin etkisi kontrol edilmiştir. Beyin aktivitesinin belirti düzeyleriyle ilişkisi Pozitif (PBDÖ) ve Negatif (NBDÖ) Belirtileri Değerlendirme Ölçekleri ile, sosyal biliş üzerine etkisi zihin kuramı, imayı anlama ve pot kırmayı farketme testleriyle ve işlevsellik üzerine etkisi Kişisel ve Sosyal Performans Ölçeğiyle değerlendirildi. Bulgu ve Sonuçlar: Gerek temel duyguları tanıma gerek affektif olmayan koşulda VG'de KG'ye göre PFC aktivitesinin daha yüksek olduğu saptandı. VG'de affektif ve non affektif koşullar arasında KG'de saptanan aktivite farkı gözlenmedi. Bu bulgular (i) yüze ait ister affektif ister non-affektif değişikliklerin saptanması sırasında şizofreni hastalarının sağlıklı kontrollerle benzer performans göstermek için daha fazla kortikal kaynağa gereksinim duyduğuna ya da (ii) kontrol grubunun duygu tanıma sırasında prefrontal aktiviteyi susturabildiğini, şizofreni hastalarının ise bu bölgeleri susturmakta sorun yaşadığına işaret ediyor olabilir. Bunun yanında olumsuz duygulanımlara eşlik eden sağ-ön-PFC aktivitesi PBDÖ varsanı, sağ-arka-PFC aktivitesi PBDÖ garip davranış ve sol- ön-PFC aktivitesi NBDÖ-avolüsyon toplam puanlarıyla ilişkili bulundu. Sol-arka-PFC aktivitesi ise pot kırmayı anlama becerisiyle ilişkili bulundu. O halde yüze ait değişimlerin işlenmesi sırasında saptanan aşırı aktivite şizofrenide pozitif belirtiler ve sosyal bilişsel bozuklukta rol oynuyor olabilir.
Özet (Çeviri)
İnroduction and objective: Deficits in affect recognition in schizophrenia were previously reported. Particularly, deficits in recognition of negatively valanced emotions has been associated with schizophrenia symptoms. Besides, findings regarding low performance in higher level social cognition such as theory of mind, hinting and Faux-pas may indeed be part of a more general defect in affect recognition. Prefrontal cortex (PFC) is the common area involved in social cognition and affect recognition tasks and exhibits lower activity in schizophrenia patients during neuro-cognitive tasks. Thus, PFC activity accompanying affect recognition process may be associated with social cognition, symptom severity and social functioning in schizophrenia. This thesis aims to investigate prefrontal cortex activity accompanying affect recognition and it's relation with social cognition, symptom severity and functioning in schizophrenia. Method and materials: Prefrontal cortex activity during an emotion recognition task was compared between an index group (IG) of clinically remitted schizophrenic patients (N=24) and a control group (CG) of healthy control subjects (N=24). Emotion Identification Task was prepared using a valid, standart battery of facial expression of basic emotions and brain activity was recorded by 24 channel functional Near Infrared Spectroscopy. The influence of identification of non-affective changes in the face on brain activity was controlled. Symptom severity was measured using Scale for the Assessment of Positive and Negative Symptoms (SAPS and SANS) and social cognition was measured with theory of mind, hinting and faux-pas tests. Functioning was evaluated by Personal and Social Performance Scale. Findings and results: Compared to CG, higher activity in prefrontal cortex was detected in the IG during both affective and non affective conditions. Control group -but not the IG - displayed differential activity between affective and non-affective conditions. These findings may either imply (i) the need to employ more cortical resources in the IG in order to display a similar performance to detect affective and non affective changes in the face, or (ii) a defective supression of prefrontal activity during facial processing in schizophrenia. Furthermore, the activity during identification of negative emotions in the (i) right frontal PFC was assocated with severity of hallucinations, (ii) right dorsal PFC with bizarre behavior and (iii) left anterior PFC activity avolution, and (iv) left dorsal PFC with Faux-pas performance. Overactivity during facial processing may play a role in positive symptoms as well as social cognition deficits in schizophrenia.
Benzer Tezler
- Şizofrenide negatif belirtiler ile ödül sistemi bozuklukları arasındaki ilişki
The relationship between negative symptoms and reward system disorders in schizophrenia
ASLIHAN BİLGE BEKTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Psikiyatriİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFULLAH BEŞİROĞLU
- Şizofreni hastalarına uygulanan duyguları tanıma ve ifade etme psikoeğitim programının değerlendirilmesi
An evaluation of the psychoeducation program for emotion identification and expression in schizophrenia
ELİF AŞIK
- Şizofreni hastalarında bilişsel bozukluk düzeyini değerlendiren şizofreni bilişsel değerlendirme ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Reliability and validity study of schizophrenia cognition rating scale (SCORS) which assess cognitive impairment in schizophrenia patients
NEDİM ÖZAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÖKSAL ALPTEKİN
- Şizofreni hastalarında intihar girişiminin pozitif ve negatif semptomlar, depresyon, umutsuzluk, içgörü ve bilişsel işlevlerle ilişkisi
Relationship between suicide attempt and pozitive and negative symptoms, depression, hopelessness, insight and cognitive functions in patients with schizophrenia.
HAYRİYE MİHRİMAH ÖZTÜRK
- Şizofreni hastalarının birinci dereceden sağlıklı akrabalarında şizofreninin üç alt tipi ile ilişkili kognitif bouklukların incelenmesi
Cognitive dysfunction related to subtypes of schizotypy in healty first-degree relatives of patient with schizophrenia
HANDAN NOYAN