Rize'de atma türkü geleneği
The tradition of atma türkü in Rize
- Tez No: 446222
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLHAN ATNUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Folklore, Music
- Anahtar Kelimeler: Atma türkü, gelenek, Rize, tasnif, Atma türkü, tradition, Rize, classification
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 353
Özet
Atma türkü, genelde düğün, nişan, kına gecesi, şenlik, festival, çeşitli toplantı vb. yerlerde doğaçlama olarak söylenen bir türkü türüdür. Bu gelenek, merkezi Rize olmak üzere Doğu Karadeniz bölgesinde tarihi bilinmeyen bir zamandan beri vardır. Aralarında önemli farklılıklar olsa da atma türkü geleneğini de âşıklık geleneğinin farklı bir dalı, bu bölgedeki uzantısı olarak görebiliriz. Rize'de bu gelenek, geçmişte çok canlı bir şekilde varlığını gösterse de günümüzde zayıflamış durumdadır. Fakat hâlen yaşatılmaktadır. Araştırma sahasında atma türkü geleneğini devam ettirenler genellikle erkekler olmasına rağmen kadınlar arasında da icra edenler bulunmaktadır. Çalışmada atma türkünün tanımı yapılarak âşık atışmaları, aytış geleneği, türkü ve mani gibi türlerle ilişkisi üzerinde durulup Rize'de atma türkü geleneği tanıtılmış, atma türkü icracıları hakkında bilgi verilmiş ve atma türküler, icra ortamları, yapıları ve konuları bakımından bir tasnife tabi tutulmuştur. Ayrıca atma türkülerin ezgilerine ve işlevlerine de kısaca değinilmiştir. Çalışmanın metinler kısmında ise yapılan kişisel derlemelere ve dijital kayıtlardan örnek metinlere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Atma türkü is a kind of improvisation folk song which is usually sung in wedding, engagement, carnival, festival, various meeting etc. This tradition has existed in Eastern Black sea Region especially in Rize since an unknown time period. It can be seen as a different branch or continuation of poet duet tradition although they have differences. Even though it used to be a very common in the past, it is not very common nowadays but it is still alive. The ones who practice this tradition is mostly men but there are some women practice it as well. In this study, folk song is defined and its correlation with poet duet, aytış tradition, folk songs and lullaby was emphasized. However, atma türkü tradition in Rize is defined, and some information about practiser of atma türkü was given. Moreover, atma türkü, its practising environment, structure and subject are classified. Finally, melodies and functions of atma türkü are briefly mentioned. In the text section of the study personal compilations and some samples from digital records are given
Benzer Tezler
- Rize ili Halkbilim monografisi
Rize Folklore monography
TURGAY KABAK
Doktora
Türkçe
2016
Halk Bilimi (Folklor)Karadeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL ÜÇÜNCÜ
- Laz kültüründe oyuna dair örüntüler: Fındıklı ilçesinde yapılan niteliksel çalışma, 2012-2013
Patterns of play in Lazian culture: A qualitative study in the district of Findikli, 2012-2013
AYLİN KARAHASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
SosyolojiMaltepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHATTİN AKŞİT
- Rize'de Evliyâ menkıbeleri ve türbeler etrafında oluşan ritüeller
Legends of saints in Rize and the rituals around their shrines
FATİH ÇAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Recep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELİF ŞEBNEM DEMİRCİ
- Rize'de yetişen bazı bitkilerden elde edilen özütlerin kanser ve normal hücreler üzerindeki etkilerinin in-vitro araştırılması
In-vitro investigation of activities of extracts from some plants growing in Rize on cancer and normal cell lines
NEBAHAT EJDER
Doktora
Türkçe
2020
BiyolojiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ŞABAN BERİŞ
DR. SALİHA EKŞİ