Ergenler için özbilinçlilik duygulanımları testinin Türkçe'de geçerlilik/güvenilirliğinin araştırılması ve 12-18 yaş arası ergenlerde utanç ve suçluluk duygularının cinsiyete göre karşılaştırılması
Turkish validity and realibilty of test of self-consciousness affect for adolescents and evaluation of the relationship between guilt-shame and gender in adolescents aged 12-18
- Tez No: 447299
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜRKAY DEMİR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Ergenler, Özbilinçlilik Duyguları, Utanç, Suçluluk, Adolescents, Self-Conscious emotions, Shame, Guilt
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Amaç: Duyguların ifadesi ve tanınması ile ilgili olarak literatürde çok sayıda çalışma vardır. Bunların büyük çoğunluğunun konusunu temel duygular oluşturmaktadır. Özbilinçlilik duygularıyla ilgili çalışmalar ise daha azdır. Özbilinçlilik duyguları kişiler arası ilişkiler sırasında deneyimlenen, düşünce ve davranışları düzenleyen, sosyal olarak istenmeyen davranışları engelleyen ve bireyleri ahlâka uygun davranışlarda bulunmaya teşvik eden duygulardır. Türkçe'de ergenler için utanç ve suçluluk duygularını ölçen bir ölçek bulunmamaktadır. Bu çalışmada amacımız ergenler için Özbilinçlilik Duygulanımları Testi (TOSCA-A)'nin Türkçe'de geçerlilik ve güvenilirliğini sınayarak ergenlerde utanç ve suçluluk duygularının cinsiyet ve yaşla ilişkisini incelemektir. Yöntem: Çalışmamız kesitsel nitelikte bir çalışmadır. Örneklem İstanbul ilinde sosyodemografik açıdan düşük ve orta düzeyi temsil eden nitelikte dört ayrı okulda okuyan yaş ortalaması 14.95(±1.74) olan 12-18 yaş aralığındaki 547 ergenden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak Sosyodemografik Veri Formu, Çocuk Depresyon Ölçeği, Çocuklar için Sürekli Kaygı Envanteri ve Ergenler için Özbilinçlilik Duygulanımları Testi (TOSCA-A) kullanılmıştır. Ölçeklerin toplanmasından sonra tekrar test uygulaması için gönüllü olan 29 ergene aynı takma isimleri kullanmaları istenerek TOSCA-A testi 15 gün sonra tekrar uygulanmıştır. Veriler Mann-Whitney U, Spearman's Rho, Wilcoxon ve Cronbach's alfa testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: TOSCA-A alt ölçeklerinin iç tutarlılığının ve test-tekrar test güvenilirliğinin yüksek olduğu bulunmuştur. Testin yapı geçerliliğinde faktör boyutlarının utanç, suçluluk, dışsallaştırma-utanç, dışsallaştırma ve ayrılma olarak beş alt ölçekli yapıda olduğu görülmüştür. Yaş ile ÇDÖ arasındaki pozitif ilişkiye karşın suçluluk alt ölçeği ile arasında negatif bir ilişki olduğu ve bu durumun daha çok erkeklerde görüldüğünü gösteren sonuçlar elde edilmiştir. Cinsiyete göre utanç ve suçluluk duygularının tüm örneklemde kızlarda daha yüksek olduğu, bu sonucun 15 yaş altındaki ergenlerde de benzer olduğu ancak 15 yaş ve üstü deneklerde utanç duygusunun cinsiyet farkı göstermediği bulunmuştur. Utanç ile ilişkili olabileceğini düşündüğümüz ifadelerden“fiziksel görünüşümden dolayı utanç hissederim”ve“ekonomik durumumdan dolayı utanç hissederim”ifadelerinin görülme sıklığı ve anksiyete puanları kızlarda erkeklerden daha yüksektir. Depresyon puanlarının ise 15 yaşından küçük deneklerde cinsiyet farkı göstermediği halde 15 yaş ve üstündeki erkeklerde daha yüksek olduğu görülmüştür. Vargılar: Bu çalışmada TOSCA-A'nın Türkçe formunun yüksek güvenilirlikte olduğu ve Türkçe'de geçerli bir ölçek olduğu görülmüş ve özgün biçiminden farklı olarak utanç, suçluluk, dışsallaştırma, dışsallaştırma-utanç ve ayrılma olarak 5 alt ölçekli yapıda uygulanması önerilmiştir. Sonraki çalışmalarda TOSCA-A kullanılarak utanç, suçluluk ve dışsallaştırma ile olumsuz kendilik değerlendirilmesi, düşük benlik saygısı, olumsuz ebeveynlik tutumları, öfke ve empati arasındaki ilişkiyi yordayan çalışmalar yapılabilir. Ayrıca depresyon ve anksiyete gibi psikopatolojilerin daha ayrıntılı araştırılması ve ergenlikte uzun süreli izlem çalışmalarının yapılması utanç ve suçluluk duygularının klinikte nasıl karşımıza çıktığını ve bu duyguların değişimini anlamamız açısından da faydalı olacaktır. Gelecekteki çalışmalarda kültürel farklılıkların ve kızlarla erkeklere atfedilen toplumsal rollerin anlaşılmasına ve kültürler arası kıyaslamaları mümkün kılan çalışmalar yapılmasına yönelik adımlar önemli olacaktır.
Özet (Çeviri)
Objective: There are numerous studies on recognition and expression of emotions in literature. Most of these studies are about basic emotions. But there are fewer studies about self-conscious emotions. Self-conscious emotions are experienced during interpersonal relationships, they regulate social behaviours, prevent socially undesired behaviours and encourage moral behaviors. There is no scale in Turkish measuring guilt and shame in adolescents. The purpose of the current study was to investigate the validity and realibility of Test of Self-Consciousness Affect for Adolescents and adapting it into Turkish. Additionally, evaluation of the realtionship between guilt-shame and age-gender was also aimed. Method: A cross-sectional design was used in the study. The sample of this study consisted of 547 adolescents, aged 12-18, studying in four different schools representing two different socioeconomical statuses. Mean age of the adolecents was 14.95(±1.74). Sociodemographic data form, Children's Depression Inventory, Trait Anxiety Inventory Form for Children and Test of Self-Consciousness Affect for Adolescents (TOSCA-A) were used in the study. After the collection of the scales TOSCA-A was admistered again 15 days later to 29 adolescents who were volunteer using the same alias names. The data was analyzed with Mann-Whitney U test, Spearman's Rho, Wilcoxon and Cronbach's alfa. Findings: The subscales of TOSCA-A were found to have high internal consistency and test-test realibity. Construct validity of the test was found to have five sub-scale structure as guilt, shame, externalization-shame, externalization and detachment. Despite the positive relationship between age and CDI, negative relationship between shame sub-scale was obtained which was affecting mostly males. Shame and guilt were found higher in females than males in all samples. These results were similar in adolescents under the age of 15, but in subjects 15 years and older there was no gender differences about shame. The expressions“I feel ashamed because of my physical appreance”and“I feel ashamed because of my economical status”which might be associated with shame and anxiety scores were found higher in females. Depression scores were higher in subjects males in 15 years or older whereas there was no difference under the age of 15. Conclusion: According to the results of our study, Turkish version of TOSCA-A showed high reliability and validity. Unlike the original form's six-factor construct, we proposed to use the test as consisting 5 sub-scales: shame, guilt, externalization-shame, externalization and detachment. In future researches relationship between shame, guilt, externalization and low self-esteem, negative parental attitudes, anger, emphaty may be evaluated using TOSCA-A. Also more detalied investigation of psychopathologies like depression and anxiety and long-term follow-up studies in adolescence are needed to understand clinical presentation and development of shame and guilt. Prospective studies, enabling to understand cultural differences, social roles ascribed to females and males and to make comparisons between different cultures are needed.
Benzer Tezler
- Ergenlerde irritabilite düzeyinin, üstbiliş sorunları ve özbilinçlilik duygulanımları ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between irritability levels, metacognition problems and self-conscious affects in adolescents
NESRİN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT YAVUZ
- Ergen yaş grubunda dissosiyatif yaşantılar, özbilinçlilik duyguları ve bağlanma kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the associations between dissociative tendencies, emotions of self-consciousness and attachment quality in adolescent age group
SELCAN ARSLANDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT YAVUZ
- 12-14 yaş arası ergenlerde internet bağımlılığı ve öz bilinçlilik duygulanımları ilişkisi
The internet addi̇ction in adolescents between 12 - 14 years old and the relati̇on of self - consci̇ousness affecti̇ons
AHMET KADİR ŞAVLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR TEKİN
- Ergen yaş grubunda uyku sorunları, özbilinçlilik ile duygusal ve davranışsal sorunlar arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between sleep problems, self-consciousness and emotional and behavioral problems in adolescents
SELDA ÇALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT YAVUZ
- Kanser tanılı çocukların kardeşlerinde utanç ve suçluluk duygularının değerlendirilmesi
Evaluation of shame and guilt in siblings of children diagnosed with cancer
NEŞE KAVRUK ERDİM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK DOĞANGÜN