Kürt anne ve kızların ayrımcılık algısı ve benlik saygısı: Psikolojik sağlamlık ve stresle başa çıkma yollarının rolü
Perceived discrimination and self esteem of Kurdish mother and daughters: Roles of pyschological resilience and stress coping strategies
- Tez No: 447921
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLSELİ BAYSU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Ayrımcılık Algısı, Benlik Saygısı, Psikolojik Sağlamlık, Stresle Başa Çıkma Yolları, Kürt, Kadın, Anne, Kız, Kuşaklararası Aktarım, Diyadik Analiz, Perceived Discrimiation, Self Esteem, Psychological Resilience, Stress Coping Strategies, Mother, Daughter, Intergenerational Transmission, Dyadic Analysis
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Benlik saygısı genel iyi oluşun bir göstergesidir ve ayrımcılık ile ilişkili bir kavramdır. Bu çalışma, ayrımcılık algısının benlik saygısı ile ilişkisini ve bu ilişkide psikolojik sağlamlığın ve stresle başa çıkma yollarının oynadığı rolü incelemeyi hedeflemiştir. Ayrıca, iki kuşağın (anne ve yetişkin kızları) ayrımcılık algısı, psikolojik sağlamlık ve stresle başa çıkma yöntemlerinin kendi benlik saygıları (aktör etkisi) ve birbirlerinin benlik saygıları (partner etkisi) üzerindeki etkisini diyadik analiz (çift analizi) yöntemi ile incelemeyi amaçlamıştır. Annelerin ve kızların ayrımcılık algılarının kendi benlik saygıları ve birbirlerinin benlik saygıları üzerinde olumsuz etkisinin olacağı, psikolojik sağlamlık ve stresle başa çıkma yollarının (problem odaklı ve duygu odaklı) aracı ya da biçimleyici etkisi olabileceği öngörülmüştür. Çalışmada kullanılan veriler İstanbul, Ankara ve İzmir'de yaşayan Kürt kökenli 71 anne ve yetişkin kızlarına ölçek uygulanmasıyla elde edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre bireysel ayrımcılık algısının benlik saygısı üzerinde hem anneler hem de kızlar için negatif yönde bir aktör etkisi olduğu bulunmuştur. Psikolojik sağlamlık ve stresle problem odaklı başa çıkma yollarının kızların bireysel ayrımcılık algıları ile benlik saygıları arasında aracı etkisi olduğu görülmüştür. Diğer bir deyişle, kızlarda daha fazla ayrımcılık algılayanlar daha az psikolojik sağlamlık göstermiş ve problem odaklı başa çıkma stratejisini daha az kullanmıştır; bu da onların benlik saygısını olumsuz yönde etkilemiştir. Çalışmada doğrudan partner etkisi görülmese de, kendisi de yüksek ayrımcılık algılayan annelerde kızların ayrımcılık algısının annelerin psikolojik sağlamlığını ve problem odaklı başa çıkma stratejilerini olumsuz etkilediği görülmüştür. Ayrıca duygu odaklı başa çıkma stratejisinin biçimleyici etkisi bulunmuştur: düşük duygu odaklı başa çıkma yöntemlerini kullanmalarının eğer düşük bireysel ayrımcılık algıları varsa yüksek benlik saygısı ile ilişkilendiği bulunmuştur; duygu odaklı başa çıkma yollarının etkisinin yüksek bireysel ayrımcılık algılandığında kaybolduğu görülmüştür. Çalışmada kolektif ayrımcılık algısı da ele alınmış, ancak etkili bir değişken olmadığı görülmüştür. Bu çalışma ayrımcılık algısı ve benlik saygısı ilişkisinde psikolojik sağlamlık ve stresle başa çıkma yolları ile bu değişkenlerde kuşaklararası etkileşimin önemine vurgu yapmaktadır. Ayrımcılık bağlamında kuşaklararası etkileşimin incelenmesinde psikolojik faktörlerin etkisini değerlendirirken diyadik analizi yönteminin kullanımının yaygınlaşmasına öncülük etmek amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Self esteem is an indicator of general well-being and a concept related to discrimination. This study aims to examine relationship between perceived discrimination and self esteem, and the role of psychological resilience and stres coping strategies in this relationship. In addition, perceived discrimination of two generations (mothers and daughters), the effect of psychological resilience and stress coping ways on their own self esteem (actors effect) and on each others self esteem are aimed to be examined through dyadic analysis. It has been predicted that the perceived discrimination of the mothers and daughters would have a negative effect on both their own and each others self esteem, that psychological resilience and coping strategies with stress (problem-focused and emotional-focused) may have a mediator or moderator role. The data used in this study have been obtained from 71 Kurdish mothers residing in Istanbul, Ankara and İzmir and their daughters through self report interviews. Results from the analysis show that indiviual perceived discrimination has a negative actor effect on self esteem for mothers and also for their daugthers. Psychological resilience and problem focused coping strategy with stress has a mediator role on relationship between indiviual perceived discrimination and self esteem for daughters. It means that daughters who perceive more indivual discrimination are less resilient and they use problem focused strategies less; and it has affected their self-esteem negatively. Moreover, emotion focused coping strategies were found as a moderator: using low emotion focused coping with low perceived indiviual discrimination was found associated with high self esteem; effect of emotion focused coping disappeared when high individual discrimination is perceived. In the study perceived collective discrimination was also discussed but it was seen that it is not an effective variable. This study emphasizes the relationship between perceived discrimination and self esteem and the role of pychological resilience, stress coping strategies and the importance of intergenerational interaction on those variables. It is aimed that this study will pioneer the spreading of dyadic analysis when studying effects of psychological factors through examining intergenerational interaction in terms of discrimination.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinin sosyal destek algılarıyla ilgili olarak sınav kaygısı ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi
The analysis of exam anxiety and despair in relation with social support perception levels in the secondary school students
ELİF ÖZDEMİR KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KEREM DOKSAT
- Siyasal alanda erkekliğin inşası: Kürt siyasi hareketinde cinsiyetin yeniden konumlanışı
Construction of masculinity in the political sphere: Re - positioning of gender in Kurdish political movement
BAHAR MERMERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
SosyolojiMardin Artuklu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK CİNDOĞLU
- Doris Lessing'in The Good Terrorist, Kate Atkinson'ın Human Croquet ve Marina Warner'ın the Leto Bundle romanlarında anne-kız ilişkisinin postmodern yazınsal kuramlar bağlamında incelenmesi
An analysis of mother-daughter relationship in Doris Lessing's the Good Terrorist, Kate Atkinson's Human Croquet and Marina Warner's the leto bundle novels within the context of postmodern literary theories
YUSUF ZİYAETTİN TURAN
Doktora
Türkçe
2015
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK EGE UYGUR
- Seçim teorisi temelli ergenlerde algılanan ebeveyn ilişki ölçekleri geliştirme çalışması
A study to develop parent relationship scales perceived by adolescents based on choice theory
TUNAHAN KARGI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK GENÇTANIRIM KURT
- Term elektif sezaryenlerde antenatal betametazon uygulaması
Antenatal betamethasone administration before elective caesarean section in term pregnant women
BEGÜM KURT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık BakanlığıKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
UZMAN GÜLTEKİN KÖSE