Türkiye-Bulgaristan siyasi ilişkileri (1919-1950)
The political relations between Turkey and Bulgaria (1919-1950)
- Tez No: 470342
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ERDEM KARACA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Uluslararası İlişkiler, History, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bitlis Eren Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 301
Özet
Bulgaristan, tarihsel süreç içerisinde Osmanlı Devleti'nin temellerinin atıldığı Balkan Yarımadası'nda yer alması sebebiyle Osmanlı Devleti açısından ne kadar önem arz ediyorsa Türkiye Cumhuriyeti içinde o derece önem arz etmektedir. Türkiye'nin Bulgaristan'a bu derece önem atfetmesinin sebeplerinin başında, Anadolu'nun Batı medeniyetine açılan kapısı mahiyetinde sınır komşusu olması gelmektedir. Bunun yanı sıra Bulgaristan'ın nüfusu içerisinde barındırdığı önemli miktarda Türk azınlığın olması da ayrı bir öneme sahiptir. Topraklarının bir kısmı Avrupa kıtasında olan Türkiye'nin batı ile bağlantısını sağlayan bir köprü niteliğinde olan Bulgaristan, Türkiye Cumhuriyeti için komşuları içerisinde önem sırasında ilk sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmada, Türkiye için bu derece önem arz eden Bulgaristan'ın, Türkiye'nin kuruluş sürecinden (Milli Mücadele) başlanarak“Tek Parti İktidarı”olarak adlandırdığımız 1950'li yıllara kadar olan dönemde Türkiye Cumhuriyeti ile kurmuş olduğu siyasi ilişkiler ele alınmıştır. Devletler dış politikada takip edecekleri siyaseti belirlerken küresel dünya sisteminden ayrı bir şekilde hareket etmezler. Devletlerarası kurulacak siyasi ilişkilerde belirleyici faktör her zaman iki ülke arasındaki dostane tutum olmuştur. Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyeti ve Bulgaristan'da bu sisteme dâhil olabilmek adına aralarında bir dostluk ilişkisi tesis etmek için çaba harcamışlardır. Bu ilişkinin temellerinin atıldığı Türkiye'nin Kurtuluş Savaşı'nı yaptığı dönemde Bulgaristan'ın bu savaşa verdiği maddi ve manevi destek Türk-Bulgar ilişkileri açısından ilk adım olmuştur. Özellikle iki ülke halklarının Trakya bölgesinde Yunan işgal kuvvetlerine karşı yaptıkları ortak savunma Türk Kurtuluş Savaşı'nın kazanılması noktasında büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle Bulgaristan, Türkiye'nin bağımsızlığını kazandıktan sonra Mustafa Kemal Paşa'nın liderliği döneminde imzalanan Türk-Bulgar Dostluk Antlaşması ve bölgesel barış adına yapılan Balkan Paktı gibi ittifaklar sonucunda dostluğun tesis edildiği ilk devletlerden olmuştur. İlerleyen yıllarda uluslararası siyasette ortaya çıkan, İkinci Dünya Savaşı gibi bir takım gelişmeler sonucunda bütün Dünya devletlerinin dâhil olduğu bloklaşma sistemine Türkiye ve Bulgaristan'da dâhil olmuştur. Türkiye'nin Batı Bloğu, Bulgaristan'ın ise Doğu Bloğu içerisinde yer alması sebebi ile kurulan dostluk ilişkileri zayıflamıştır. Ancak bu gergin dönemde iki devlette birbirlerine karşı yapılacak bir savaşa fiili olarak dâhil olmamak için Türk-Bulgar Saldırmazlık Paktı gibi mukavelelere imza atmışlardır. Birinci elden tarih kaynakları olan arşiv belgelerinin bel kemiğini oluşturduğu bu çalışmamızda, tarih yazımının usul ve kaidelerine bağlı olarak yapılan incelemeler sonucunda; Bulgaristan'ın, Türkiye'nin Birinci Dünya Savaşı sonunda İtilaf Devletleri tarafından uğramış olduğu işgalden kurtulma mücadelesinde maddi ve manevi yardım gördüğü devletler içerisinde ilk sıralarda yer aldığı tespit edilmiştir. Bu münasebetle devam eden yıllarda iki ülke arasındaki dostluk ilişkilerinin düzenli olarak gelişim gösterdiği fakat İkinci Dünya Savaşı'nın getirmiş olduğu kutuplaşma sürecinde farklı kutuplarda yer almaları sebebiyle Türkiye-Bulgaristan ilişkilerde zayıflama yaşandığı gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Bulgaria is of special importance for Turkish Republic as well as Ottoman Empire as a country situated in Balkan Peninsula where Ottoman Empire was founded in the historical process. The leading cause that Turkey attributes such an importance to Bulgaria is that it has borders at the entry point which is opened from Anatolia to Western Civilisation. Furthermore, it is particularly important that Bulgaria has substantially got Turkish minority in its population. Bulgaria, located partly in Europe and functioning as a bridge between Turkey and Europe, has gained a strategic place on the top as an order of importance among other neighbours for Turkey. In this study, regarding the significance of Bulgaria for Turkey, it is dealt with the political relations between Turkey and Bulgaria from Turkey's establishment process (The War of Independence) to the 1950s as it is called“One Party Rule”period. States do not function apart from the global world system when they determine their policy drawing on foreign politics. The determinant in the political relations to be established between the states has been an amiability and a friendship between two countries. In this sense, Turkish Republic and Bulgaria have made an effort in order to create an relation based on friendship between in order to be included in this system. The moral and material support that Bulgaria gave to The Lberty War & Turkish Independence War in the period has been the first step propounded with the betterment in Turkish-Bulgarian Relations. Especially, The joint initiatives taken by these countries' people against Greek occupation forces in the region of Thrace has got a great importance in gaining Turkish Liberty War. Thus, Bulgaria became one of the first states that the amiability was provided at the end of unities such as The Treaty of Turkish-Bulgarian Amiability which was signed in the leadership period of Mustafa Kemal after the independence of Turkey was obtained, and Balkan Pact which was done for the regional peace. Turkey and Bulgaria were included in the blocking system that occurred in the international policy in the following years and all of the countries in the world were included at the end of a few developments such as World War II. The amiability relations which were founded based on he reason that Turkey took place in The Western Block and Bulgaria took place in The Eastern X Block depotentiated. However, these countries signed the contracts such as Turkish- Bulgarian Nonaggression Pact in order not to be included actually in a war which will be done against one another. In our study, which has become the main point of archive documents qualified as the historical sources first hand, at the end of the investigations which were conducted in consideration with the procedures to write the history, it was determined that Bulgaria gained its place near the top of the states from whom Turkey got a moral and material aid in the independence struggle durung the occupation that Turkey experienced by The Allied Powers at the end of World War I. Thus, it was observed that there was a declination in the relations between Turkey - Bulgaria as the amiability relations between two countries developed regularly in the following years but they took place in the different sides at the period of polarization that World War II brought it.
Benzer Tezler
- Bulgar kaynaklarına göre Mondros'tan Lozan'a Bulgaristan ve Türk Bulgar ilişkileri
Başlık çevirisi yok
RIDVAN TÜMENOĞLU
- Türkiye'nin Balkanlarda batı ve doğu ittifakına bağlı iki sınır komşusuyla siyasi ilişkileri, Bulgaristan ve Yunanistan (1945-1960)
Turkey's political relations in the Balkans with two neighbors belonging to the eastern bloc and to the eastern bloc: Bulgaria and Greece (1945-1960)
İBRAHİM MERT ÖZTÜRK
- 1923-1990'lı yıllar arasında ana hatlarıyla Türkiye Bulgaristan ilişkileri
An overview of Turkey and Bulgaria relations between the years 1923-1990
ÖMER YAVUZ TOPALÖMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk İnkılap TarihiYeditepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLAY ALİM BARAN
- Atatürk döneminde Türkiye'deki Macar elçileri ve Türk-Macar siyasi ilişkileri (1923-1938)
Hungarian ambassadors in Turkey and the Turkish-Hungarian political relations during Ataturk period (1923-1938)
MÜJDAT KARAGÜLMEZ
- Türkiye'de ve Bulgaristan'da ortaöğretim coğrafya eğitimi ve öğretiminin müfredat, araç-gereç ve yöntem açısından karşılaştırılması
The comparison of geography education in Turkey and Bulgaria in terms of curriculum, instruments and method
LEMAN İNCEDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RÜŞTÜ ILGAR