Buğdayın (Triticum aestivum L.) bazı varyetelerinin büyüme ve gelişmesi üzerine vernalizasyon, gün uzunluğu ve ışık şiddetinin birlikte etkileri
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 47127
- Danışmanlar: PROF.DR. SERPİL TERZİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Buğday, vernalizasyon, gün uzunluğu, ışık şiddeti, büyüme ve gelişme, Wheat, vernalization, day length, light intensity, growth and development
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
IV ÖZET Bu araştırmada, vemalizasyon, gün uzunluğu ve ışık şiddetinin farklı biyolojik karakterdeki beş buğday varyetesinin (Çukurova-86, Atay-85, Lancer, Haymana-79 ve Bezostaya-1) büyüme ve gelişimi üzerine birlikte etkileri incelenmiştir. İncelenen varyetelere ait buğday taneleri çimlendirme faz l'de 2±1 °C'de karanlık ve soğuk odada %80 nem koşullarında vernalize edilmiştir. Vemalizasyon işlemi tüm denemeler için kontrol, 15, 30, 45 ve 60 gün süre ile ve yalnız kısa gün-düşük ışık şiddetinde bu sürelere ek olarak 90 gün süre ile uygulanmıştır. Vemalizasyon işleminden sonra buğday fideleri kontrollü iklim odasında yetiştirilmiştir. Denemeler her varyete için, kısa gün- düşük ışık şiddeti, kısa gün-yüksek ışık şiddeti, uzun gün-düşük ışık şiddeti ve uzun gün-yüksek ışık şiddeti olmak üzere dört ayrı koşulda gerçekleştirilmiştir. Her denemede belirli aralıklarla örneklemeler yapılarak vemalizasyon, gün uzunluğu ve ışık şiddetinin incelenen buğday varyetelerinin reprodüktif ve vegetatif büyümesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Denemelerde apeksin reprodüktif evreye geçmesinden sonra vemalizasyon süresinin artmasına bağlı olarak, tüm varyetelerde başak uzunluğu başaklanma evresine kadar artmıştır. En uzun başak, kısa gün-yüksek ışık şiddetinde Çukurova-86'da kontrolde, Atay-85'de 15 gün, Lancer ve Haymana-79'da 45 gün ve Bezostaya-1 'de 30 gün vemalizasyon işleminde belirlenmiştir. Başak gelişimi Çukurova-86'da diğer varyetelere göre hızlı, Bezostaya-1 'de ise yavaş bulunmuştur. İncelenen varyetelerde en uzun başağın belirlendiği vemalizasyon işlemlerinde, sap uzunluğu gün uzunluğuna bağlı olmaksızın düşük ışık şiddetinde artmıştır. Düşük ışık şiddetinde yüksek ışık şiddetine göre çiçek gelişim evresinin daha uzun olması sap uzunluğunun artmasına nedenV olmuştur. En büyük sap çapı ise tüm varyetelerde kısa gün-yüksek ışık şiddetinde belirlenmiştir. Farklı gün uzunluğu ve ışık şiddeti denemelerinde vernalizasyon süresinin artmasına bağlı olarak vegetatif bitkilerde denemelerin bitimine kadar, reprodüktif evreye geçen bitkilerde ise başak çıkışına kadar yaprak sayısının arttığı ve bu süreden sonra azaldığı belirlenmiştir. Tüm varyetelerde en uzun başağın belirlendiği vernalizasyon işlemlerinde en fazla yaprak sayısı ve bayrak yaprak alanı kısa gün-yüksek ışık şiddetinde saptanmıştır. Vernalizasyonun reprodüktif evreye geçiş ve başaklanma için gerekli toplam radyasyonu azaltarak varyetelerde erken başakianmayı sağlamıştır. Vernalizasyonun varyetelere gereksinimlerinden daha uzun sürede uygulanması durumunda, başak ve sap uzunluğunun, sap çapının, yaprak sayısın ve bayrak yaprak alanının azaldığı belirlenmiştir. Bu araştırma sonucunda Çukurova-86'nın yazlık, Atay-85'in alternatif, Lancer, Haymana-79 ve Bezostaya-1'in kışlık biyolojik karakterde oldukları belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
VI ABSTRACT In this research combined effects of vernalization, day length and light intensity on growth and development of five wheat varieties (Çukurova-86, Atay-85, Lancer, Haymana-79 and Bezostaya-1) each has different biologic characters were investigated. Grains of the wheat varieties which were at germination phase-l were vernalized at 2±1°C and 80 % humidity in a dark cold room. Vernalization treatment was applied for 0 (control), 15, 30, 45 and 60 days in the all experiments and for additionally 90 days in only the short day-low light intensity experiment. After vernalization treatment the seedlings were transplanted in a controlled growth room. The experiment were carried out at four different conditions as such short day-low light intensity, short day-high light intensity, long day-low light intensity and long day-high light intensity. The effects of vernalization, day length and light intensity on vegetative and reproductive growth of the varieties were investigated by successive sampling at certain time intervals in every experiment. In the experiments, after switching on the apex from vegetative into reproductive stage, the spike length increased as the vernalization period increased until the ear emergence stage. The longest spikes of Çukurova-86, Atay-85, Lancer and Haymana-79, and Bezostaya-1 were obtained under short day-high light intensity conditions, in the control, 15, 45 and 30 days of vernalization respectively. Spike development was found to be fast in Çukurova-86 and slow in Bezostaya-1 compared to the other varieties. In vernalization treatments where the longest spike of each variety was obtained, the stem length increased in low light intensity independent of day length. Stem lenght increased as a result of that flower development stage was longer in lowVII light intensity than that in high light intensity. The largest stem diameter of every variety was obtained in short day-high light intensity. In experiments of different day length and light intensity, the number of leaves increased as the vernalization period increased until termination of the experiment in vegetative plants and until the ear emergence in plants of reproductive stage after which it was decreased. In the vernalization treatments where the longest spike was obtained, the highest number of leaves and the largest flag leaf area was determined in short day-high light intensity. Vernalization caused early ear emergence by reducing the total radiation required for transition into reproductive stage and to ear emergence. Excessive vernalization caused a decrease in spike and stem length, stem diameter, the number of leaves and flag leaf area. Based on these results, the biologic characters of the five varieties was determined as follows: Çukurova-86 spring, Atay-85 alternative, Lancer, Haymana-79 and Bezostaya-1 winter.
Benzer Tezler
- Characterization of membrane phospholipids and proteins of some wheat (Triticum aestivum l.) varieties under salt and drougth stress conditions
Buğday (Triticum aestivum l.) bazı çeşitlerinin tuz ve kuraklık stresi altında hücre zarı fosfolipitlerinin ve proteinlerinin tanımlanması
E.SEMA TORAMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL YÜCEL
- Mısır (Zea mays L.) ve buğdayın (Triticum aestivum L.) kuraklık streslerine karşı dayanıklılıklarının biyokimyasal ve fizyolojik parametreler ile belirlenmesi
Determination of drought stress tolerance of maize (Zea mays L.) and wheat (Triticum aestivum L.) with biochemical and physiological parameters
ZELİHA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
BiyolojiGiresun ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER TÜRKMEN
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ARSLAN
- Triticum L.'un bazı çeşitleri ve aegilops L.'un bazı türlerinde yüksek sıcaklığa toleransın belirlenmesi
Determination of high temperature tolerance in some cultivars of triticum L. and some species of aegilops L.
MUSTAFA YILDIZ
- Studies on the development of osmotic stress resistant wheat (Triticum aestivum L. ) by introducing aldose reductase gene through particle bombardment
Ozmotik strese dayanıklı buğdayın (Triticum aestivum L. ) aldoz reduktaz geninin partikül bombardıman yöntemi ile aktarılarak geliştirilmesi üzerine çalışmalar
FAHRİYE ERTUĞRUL SETENCİ
Doktora
İngilizce
2002
BiyoteknolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL YÜCEL
PROF. DR. DENES DUDİTS
- Buğday (Triticum aestivum L.)'dan izole edilen endofitik fungusların, buğdayın gelişimine etkisi ile kök boğazı çürüklük etmeni Fusarium culmorum (W.G. Sm.) Sacc'a karşı biyolojik mücadele potansiyeli üzerinde araştırmalar
Endophytic fungi isolated from wheat (Triticum aestivum L.) effect of wheat plant growth and evaluation of biological control potential against crown rot pathogen Fusarium culmorum (W.G. Sm.) Sacc.
BÜŞRA MÜGE MALDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA TUNALI