Atık baskı devre kartlarından metallerin farklı yöntemlerle ayrıştırılmaları
Separation of metals from waste printed circuit boards with different methods
- Tez No: 474115
- Danışmanlar: PROF. DR. NİHAL BEKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Teknolojinin ve üretimin hızlı gelişimi sonucu, tüketimin artırılması planı, cihazların yararlı ömürlerinin kısalması, tüketici alışkanlıkları, piyasadaki ürünlerin sürekli değişmesi, tamir edilmelerinin ekonomik olmaması gibi nedenlerle elektrik-elektronik atıkların (e-atık) miktarı hızla artmaktadır. Bu artışa paralel hemen her tip elektrik ve elektronik eşya için tipik ve temel bir bileşen olan baskı devre kartlarının (BDK) miktarı da artmaktadır. Bu atıkların gelişi güzel bertarafı sonucu, organik kısmın genellikle yanması ile inorganik kısmının da çözünerek su kaynaklarının, toprakların kirlenmesi gibi çevre kirliliklerine neden olmaktadırlar. Bu çalışmada elektronik atıkların içerisinde bulunan atık baskı devre kartlarından değerli metallerin geri kazanım yöntemleri incelenmiş ve metot olarak bir hidrometalurjik proses olan liç prosesi kullanılmıştır. Atık baskı devre kartları bir elektronik atık firmasından öğütülmüş halde alınıp deneyler bu atık ile yapılmıştır. Deneyler iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada liç işlemi için sülfürik asit, hidrojen peroksit, nitrik asit, hidroklorik asit ve asetik asit, ikinci aşamada ise kral suyu kullanılmıştır. Çözücüler farklı konsantrasyonlarda kullanılmış ve sıcaklık, karıştırma hızı, süre parametreleri denenmiştir. Bu çalışmada ölçülen metaller; altın, gümüş, nikel, çinko, kalay ve bakır olarak belirlenmiştir. Liç işleminden elde edilen çözeltilere filtreleme işlemi uygulanmış ve metal analizi yapılmıştır. Metal analizinde ICP-OES cihazı kullanılmıştır. İlk aşamada en etkili asit 2 molarlık nitrik asit, ikinci aşamada ise 10 molarlık kral suyu olarak belirlenmiştir. Bu yöntemler ile metal analizinde en çok elde edilen metal ise bakır olmuştur.
Özet (Çeviri)
The amount of electrical-electronic waste (e-waste) has been increasing rapidly as a result of rapid development of technology, production, customer consumption and habits, decreasing of devices useful lifetime, constantly changing of the products on the market, non- economic repairing. Parallel to this increase, the amount of printed circuit boards (PCBs), which is a typical and basic component for almost all types of electrical and electronic goods, has been also increasing. Because of indiscriminate disposal of these wastes, organic and inorganic parts of e-waste cause environmental problems such as air, water resources and soil pollution. In this study, recovery methods of precious metals were investigated from waste printed circuit boards in electronic waste and leaching process which is a hydrometallurgical process was used as a method. Waste printed circuit boards were taken from an electronic waste company and the experiments were made using this shredded e-waste. Experiments were carried out in two stages. In the first stage sulfuric acid, hydrogen peroxide, nitric acid, hydrochloric acid and acetic acid were used for leaching and Agua-Regia was used in the second stage. Different acids were used at different concentrations and the temperature value, mixing speed and time parameters were examined as process parameters. Gold, silver, nickel, zinc, tin and copper will be chosen to be analyzed in this study. The solutions obtained from the leaching process were subjected to filtration and metal analysis. ICP-OES instrument was used for metal analysis. In the first stage, the most effective acid is 2 molar nitric acid and in the second stage, 10 molar Aqua-Regia. Copper was the most recovered metal in these analyzes.
Benzer Tezler
- Atık baskılı devre elemanlarından hidrometalurjik yöntem ile değerli metal geri kazanımının değerlendirilmesi
From waste printing circuit elements by hydrometalurgical method assessment of precious metal recovery
MEHMET NAZIM ÖZDEMİRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çevre MühendisliğiGebze Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SALİM ÖNCEL
- Baskı devre kartlarındaki değerli metallerin cevher zenginleştirme yöntemleriyle geri kazanımı
Recovery of valuable metals from printed circuit boards using mineral processing technology
ESRA TANISALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiCevher Hazırlama Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FIRAT BURAT
- Laboratuvar tipi elektrik ark fırını tasarımı ve e-atıktan öğütülebilir alaşım üretimi
Design of laboratory scale electrical arc furnace and production of grindable alloy from e-waste
RIDVAN ORMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERVET İBRAHİM TİMUR
- Elektronik atıklardan değerli metallerin geri kazanımı
Recovery of precious metals from electronic waste
BETÜL BAKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kimya MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU DİDEM ÇORBACIOĞLU
- Atık baskı devre (PCB) kartlarının değerlendirilmesi
Evaluation of waste printing circuit (PCB) cards
ALİ DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Fizik ve Fizik MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALAADDİN GÜNDEŞ