I.dönem TBMM'de Erzurum millet vekilleri ve faaliyetleri
Deputies of Erzurum in the first period in grand national assembly of Turkey and their activities
- Tez No: 480317
- Danışmanlar: PROF. DR. YAVUZ ASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Erzurum, TBMM, Milletvekilleri Asım Vasfi Bey (MÜHÜRDAROĞLU), Celalettin Arif Bey, Hüseyin Avni Bey (ULAġ), Ġsmail Naim Bey (ARSLAN), Mehmet Salih Efendi (YEġĠLOĞLU), Mehmet Nusret Efendi (SON), Mustafa Durak Bey (SAKARYA), Süleyman Necati Bey (GÜNERĠ), Zihni Bey (ORHON), Ziyaettin Bey (GÖZÜBÜYÜK), Erzurum, Turkey's Great National Assembly, Representatives Asım Vasfi Bey (MÜHÜRDAROĞLU), Celalettin Arif Bey, Hüseyin Avni Bey (ULAġ), Ġsmail Naim Bey (ARSLAN), Mehmet Salih Efendi (YEġĠLOĞLU), Mehmet Nusret Efendi (SON), Mustafa Durak Bey (SAKARYA), Süleyman Necati Bey (GÜNERĠ), Zihni Bey (ORHON), Ziyaettin Bey (GÖZÜBÜYÜK)
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Doğu Anadolu'nun en büyük Ģehirlerden biri olan Erzurum'u da içine alan bölgede tarih boyunca; Hattiler, Hititler, Hurriler ve Urartular; daha sonra ise Kimmerler, Saka (Ġskit) Türkleri, Medler, Persler, Makedonyalı Ġskender, Selevkoslar, Partlar, Romalılar, Sasaniler, Araplar, Gürcüler, Saltuklular, Selçuklular, Moğollar, Ġlhanlılar, Karakoyunlular, Timurlular, Akkoyunlular ve Safeviler hüküm sürdüler. Son olarak 1514 yılında Ģehir ve çevresini fetheden Osmanlılar, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu 1923 yılına kadar bu topraklarda hüküm sürdü. Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan ve birçok mücadeleye sahne olan Anadolu toprağı Erzurum, Milli Mücadelede milli birlik ve bağımsızlık hareketinin temelinin atıldığı yer oldu. Çünkü ülkenin geleceği açısından önemli kararların alındığı ve bu kararların tüm dünyaya ilan edildiği Erzurum Kongresi, 23 Temmuz 1919'da Erzurum'da yapıldı. Erzurum Kongresinde alınan kararların ardından Türk halkı Mustafa Kemal PaĢa önderliğinde büyük bir kurtuluĢ mücadelesine girdi. Bu süreçte Mustafa Kemal PaĢa ve mücadele arkadaĢları, Anadolu'da milletin temsilcilerinden oluĢan bir Meclis toplamak ve bu Meclis tarafından kurulacak Hükümet ile Milli Mücadele'yi bir merkezden idare etme amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisini açmaya karar verdiler. Alınan bu önemli karar gereği, Türkiye Büyük Millet Meclisi 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da açıldı. Yapılan seçimler neticesinde TBMM'de Erzurum'u 9 mebus temsil etme hakkı kazandı. Bu mebuslar: Asım Vasfi Bey (MÜHÜRDAROĞLU), Celalettin Arif Bey, Hüseyin Avni Bey (ULAġ), Ġsmail Naim Bey (ARSLAN), Mehmet Salih Efendi (YEġĠLOĞLU), Mustafa Durak Bey (SAKARYA), Süleyman Necati Bey (GÜNERĠ), Zihni Bey (ORHON), Ziyaettin Bey (GÖZÜBÜYÜK)'dir. Daha sonra Zihni Bey'in askerliğe tekrardan dönebilmek için vekillikten istifa etmesi ve Ziyaettin Bey'in de vekillikten çekilmesi üzerine Erzurum mebus sayısı 7'ye düĢtü. Ardından Ziyaettin (GÖZÜBÜYÜK) Bey'in yerine Mehmet Nusret Efendi (SON)'nin Meclise katılmasıyla Erzurum Mecliste 8 mebusla temsil edildi. Bu vekillerden; Celalettin Arif Bey, Hüseyin Avni Bey, Süleyman Necati Bey, Zihni Bey Son Osmanlı Meclis-i Mebusanında da vekil olarak görev yaptılar. Ayrıca TBMM'nin III. ve IV. dönemlerinde Asım Vasfi Bey ve V. ve VI. Dönemlerinde Mustafa Durak Bey GümüĢhane mebusu olarak, V. Döneminde Süleyman Necati Bey, Zonguldak mebusu olarak, VI. VII. ve VIII. Dönemlerinde Zihni Bey Kars mebusu olarak görev yaptı. TBMM zabıt cerideleri incelendiğinde I. Dönem için seçilen bu mebusların Erzurum'u dolayısıyla Türkiye'yi en iyi Ģekilde temsil ettikleri görülmektedir. Zira milletvekilliği yaptıkları dönemde ülke çok zor ve güç bir durumdaydı. Ülke savaĢtan yeni çıkmıĢ ve büyük bir bölümü iĢgal altındaydı. Böyle bir ortamda dünyaya karĢı ülkenin savunuculuğunu yaptılar. Bunda da baĢarılı oldular. Kendilerini rahmetle ve minnetle anıyorum.
Özet (Çeviri)
Throughout history, in the region that has included one of the largest cities of Eastern Anatolia, Erzurum, ruled Hattians, Hittites, Hurrians, and Urartians, and later Cimmerians, Saka (Scythian) Turks, Meds, Persians, Alexander the Great, Seleucids, Partians, Romans,Sasanids, Arabs, Georgians, Saltuks, Seljuks, Mongols,Ġlkhanids, Karakoyunlu State, Timurids, Akkoyunlu State, and Safavid Dynasty. Lastly, the Ottomans who conqured the city and its surroundings in 1514, prevailed in these lands until 1923 when the republic of Turkey was founded. Anatolian land Erzurum, which has hosted many civilizations through history and has been a scene to many struggles, was the place where the foundation of national unity and independance movement in the national struggle took place. Because the Erzurum Congress was held in Erzurum on July 23 1919, when important decisions were made in terms of the future of the country and announced to the whole world. Following the decisions taken at the Erzurum Congress, the Turkish people entered a great liberation struggleunder the leadership of Mustafa Kemal. In this process, Mustafa Kemal and his collegues decided to found the Grand National assembly of Turkey with the aim of summoning an assembly composed of Anatolian representatives and managing the National Struggle from a single center with the aid ofthe government established by this assembly. According to this important decision, the Grand National Assembly of Turkey was founded in Ankara on April 1920. As a result of these elections, 9 parliamentary representatives earned the right to represent Erzurum in Parliament. These representatives are: Asım Vasfi Bey (MÜHÜRDAROĞLU), Celalettin Arif Bey, Hüseyin Avni Bey(ULAġ), Ġsmail Naim Bey (ARSLAN), Mehmet Salih Efendi (YEġĠLOĞLU), Mustafa Durak Bey (SAKARYA), Süleyman Necati Bey (GÜNERĠ), Zihni Bey (ORHON), Ziyaettin Bey(GÖZÜBÜYÜK). Later, the number of Erzurum representatives was reduced to seven as a result of Zihni Bey's resignation in order to return to the army, and the withdrawal of Ziyaettin Bey's. Finally, Erzurum was represented in parliament by 8 representatives with Mehmet Nusret Efendi's (SON) joining the parliament in place of Ziyaettin (GÖZÜBÜYÜK) Bey. From these representatives, Celalettin Arif Bey,Hüseyin Avni Bey, Süleyman Necati Bey and Zihni Bey had served as representatives in the last Ottoman Parliament too. In addition, in III. and IV. terms of Turkey's Great National Assembly, Asım Vasfi Bey and in V. And VI. terms Mustafa Durak Bey served as Erzurum representatives whereas, in V. term Süleyman Necati Bey served as Zonguldak representative and in VI.- VII. and VIII. terms Zihni Bey served as Kars representative. When the parliamentary surveys of Turkey's Great National Assembly are examined, it is seen that these representatives elected for the I. term had represented Erzurum, thus Turkey in the best way possible. Because the country was in hardship in their term of service. The country had just survived a war and most of it was still under occupation. They defended the country against the world in such a state and they succeeded at it. I celebrate them with mercy and gratitude.
Benzer Tezler
- II. dönem TBMM Erzurum Milletvekilleri ve meclisteki faaliyetleri
II. period TBMM Erzurum MPs and their activities in the Parliament
ŞEREF DAĞDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyografiAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA BAŞAK
- V. Dönem Erzurum milletvekilleri ve meclis faaliyetleri (1935-1939)
V. Erzurum deputies and parliamentary activities (1935-1939)
ERHAN DAŞHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET PINAR
- Birinci Millet Meclisi'nde İçel (Silifke) milletvekilleri
The members of the parliament of Içel in The First National Parliament
CEMAL TEKGÜNDÜZ