Menkul satımında satıcının ayıplar için sağlama borcunun şartları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 4818
- Danışmanlar: DR. NECLA GİRİTLİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1988
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
-83- 0 Z E T İçinde bulunduğumuz yüzyılda gelişen şartlarla birlikte tüketi^ çilerin korunması bütün dünyada bir problem olarak ortaya çıkmıştır. Fakat, Anayasamız tüketicinin korunmasını devlete bir görev olarak ver miş olmasına rağmen hukukumuzda bu konu ile ilgili gerekli düzenleme ler yapılmamıştır. Bu bakımdan Borçlar Kanununun 194 vd. maddelerinde düzenlenen satıcının ayıplar için sağlama borcuna ilişkin hükümler oldukça önemli bir yere sahiptir. BK md.l94'e göre“satıcı alıcıya karşı satılanın zikir ve vaad ettiği vasıfları, mütekeffil olduğu gibi, maddi veya hukuki bir sebep le kıymetini yahut maksut olan menfaatini izale veya ehemmiyetli suret te tenkis eden ayıplardan salim bulunmasını da mütekef f ildir '.' Bu maddede belirtilen ayıp kavramı miktar noksanlığı, kararlaş tırılan şeyden başka bir şeyin teslimi, zapta karşı tekeffül kavramla rından farklıdır. Ayıp çeşitleri maddi ayıplar, hukuki ayıplar ve ekonmik ayıplar olmak üzere üç çeşittir.-84- Alıcınm ayıplardan dolayı satıcıya müracaat edebilmesi için bazı maddi ve şekli şartların gerçekleşmesi gerekmektedir. Maddi şartların birincisi satılanın ayıplı olmasıdır. Satılanın ayıplı olması lüzumlu vasıfların satılanda olmaması veya zikir ve vaad edilen vasıfların satılanda olmaması şeklinde gerçekleşebilir. Lüzumlu vasıfların yokluğu satılanın kullanma maksadı ve satılanın değer ve el verişliliği birlikte değerlendirilerek araştırılmalıdır. Zikir ve vaadin asıl akdin şekline bağlı olmaksızın yapılabileceği kabul edilmektedir. Hayvan satımı ve tarafların bir şekil öngörmüş olmaları hali bunun is- tisnasıdır. Maddi şartların ikincisi satılandaki ayıpların gizli olmasıdır. Gizli ayıplar; satılanda akdin inikadında alıcının bilmediği ve satılan şey- üzerinde yeterli dikkati sarf etse bile bilemeyeceği vasıf noksan lıklarının bulunmasıdır. Ayıpların gizli olması şartının istisnaları a- lıcının bildiği ayıplar, alıcının bilmesi gereken ayıplar ve satıcı ta rafından alıcıya temin edilen ayıplardır. Bu halde satıcı ayıplar gizli olmasa bile sorumluluktan kurtulamaz. Maddi şartların sonuncusu ayıpların satılanda yarar ve hasarın geçişinden önce var olmasıdır. Yarar ve hasarın geçişi kural olarak akdin kurulduğu an olmakla birlikte akit çeşitlerine göre değişik düzenlemeler söz konu sudur. Şarta bağlı satımlarda, çeşit satımlarında ve ”fob“ ve ”sif" satış larda özel hükümler uygulanır. Sağlamanın şekli şartları ise satılanın muayenesi ve satılandaki ayıpların satıcıya ihbarıdır.-85- Alıcı satılanın halini örf ve adete göre imkan hasıl olur ol maz muayene etmek borcu altındadır. Kanun' da borç tabiri kullanılmış olmasına rağmen burada teknik anlamda bir borç değil sağlamadan yarar lanmanın bir şartı sözkonusudur. Muayene yükümünün alıcının mı yoksa satıcının mı yararına konul duğu tartışmalıdır. Fakat iki tarafın da yararına konulduğunu kabul etmek yerinde olacaktır. Ayrıca muayene külfeti hem lüzumlu vasıflar hem de zikir ve vaad edilen ayıplar için sözkonusudur. Satılanı muayene edecek kimse ve muayenenin şekli konusunda alı cı serbesttir. Fakat muayenenin gereği gibi yapılmamasının sonuçlarına da kendisi katlanacaktır. Muayene süresi bakımından alâlade satımlarda, hayvan satımlarında ve ticari satımlarda farklı hükümler sözkonusudur. Muayene yeri çoğu defa ifa mahalli ile aynıdır. Fakat bunun halin ica bından doğan istisnaları da sözkonusu olabilir. Muayene masrafları da teslim masraflarından olup alıcıya aittir. Ancak satımın feshi halinde alıcı bunları satıcıdan istiyebilir. Şekli şartların ikincisi satılandaki ayıpların satıcıya ihbarı dır. İhbar bir borç veya mükellefiyet değil alıcının sağlamadan yarar lanabilmesinin bir şekil şartıdır. İhbarın şekli için Borçlar Kanununda herhangi bir şekil öngörül memiştir. Ticaret Hukuku sahasında ise ihbarın şekle bağlı olup olmadığı tartışmalıdır. Burada da şekil serbestisini kabul etmek yerinde olacaktır.-86- İhbarın içeriği satılanın niçin kabul edilmediğini açıkça orta ya koyacak şekilde olmalıdır. İhbarın, BK md. 198/1' e göre ayıbın tesbitinden itibaren derhal yapılması gerekir. Derhal sözcüğünden ayıp görülür görülmez işin ve ha lin gerektirdiği normal süratle durumu satıcıya duyurmak kastolunur. Ticari satışlardaki ihbar süresi ise teslim sırasında açıkça belli olan ayıplar için iki gün teslim sırasında açıkça belli olmayan ayıplar için ise sekiz gündür. Karayalçın'a göre ise burada alıcı için sekiz günlük muayene süresinden sonra sekiz günlük ihbar süresi kabul edilmiştir. Fakat doktirinde bu görüşe katılınmamaktadır. Hayvan satımında ise, ayıp hayvanın gebeliğine ilişkin değilse, süre satılan hayvanın tesliminden itibaren başlar ve dokuz gündür. Gönderilen mal satımında satılanın ayıplı olması halinde alıcıya bir takım ek külfetler yüklenmiştir. Alıcının bu ek külfetlere katlan ması için gereken şartlar; gönderilen mal satımının söz konusu olması, malın gönderildiği yerde satıcının temsilcisinin bulunmaması ve alıcının gönderileni ifa olarak kabul etmemek niyetinde olmasıdır. Bu şartların gerçekleşmesi halinde alıcıya yüklenen külfetler ise, gönderileni muhafaza yükümlülüğü, ayıpları tesbit ettirme yükümlülüğü ve şartları doğmuş ise gönderileni sattırma yükümlülüğüdür. Dokümantasyon MexWM
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Türk Borçlar Kanununa göre menkul satımında ayıp
Defect in the sale of movables according to the Turkish Code of Obligations
TURAN ÖZKAYA
- Açığa satış ve kredili menkul kıymet işlemleri
Başlık çevirisi yok
SEZAİ BEKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
İşletmeİstanbul ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİ ERDOĞAN ALKİN
- Uluslararası menkul mal satımına dair Birleşmiş Milletler Antlaşması (CISG) gereğince alıcının satım bedelini ödeme borcu
Buyers Obligation to Pay the Price under the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods
CANSU KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Hukukİstanbul ÜniversitesiÖzel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİBE OKTAY-ÖZDEMİR
- Milletlerarası mal satım sözleşmesine göre satıcının sözleşmeye aykırı davranması halinde alıcının başvurabileceği hukuki imkânlar
Legal options of the buyer in case of the seller's act of noncompliant according to contract of the sale of goods
DAMLA TOROS
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Hukukİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası Ticaret Hukuku ve Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN HATEMİ