Turkish coffee fortune-telling ritual as a source of inspiration for designing object-mediated advice interactions
Obje tabanlı akıl danışma-tavsiye iletişimi tasarımına ilham kaynağı olarak Türk kahve falı
- Tez No: 481975
- Danışmanlar: PROF. DR. OĞUZHAN ÖZCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Koç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tasarım Teknoloji ve Toplum Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Bu tez, nesne kullanımına dayalı akıl danışma-tavsiye iletişimi tasarımına bir ilham kaynağı olarak Türk kahve falını inceleyen orijinal ve tamamlanmış bir doktora araştırması çerçevesinde üretilmiş makalelerin biraraya gelmesinden oluşmaktadır. Masa ölçeğindeki ekranlarla desteklenen danışma toplantıları üzerine birçok çalışma yapıldıysa da elde taşınır cihazların bu toplantılara olası katkıları hala araştırmaya açık bir konudur. Literatürdeki bu boşluğu kapatmak amacıyla, bir tür akıl danışma-tavsiye iletişimi olan; kahve fincanı ve tabağını kullanmaya dayalı yüzlerce yıllık geçmişe sahip Türk kahve falı ritüeline yöneldik. 34 falcıyla fal seansları düzenleyip onların tavsiye verdikleri esnadaki sözlü ve bedensel etkileşimlerini analiz ettik. (Figure 1, Section 4: Paper A). Analizimizden 7 tasarım öndeğerlendirmesi ortaya çıktı. Bu öndeğerlendirmelerin pratikte nasıl kullanılacağını görmek için katılımcı tasarım çalıştayı düzenledik. Bu çalıştayda öndeğerlendirmelerimizden esinlenen 6 elde taşınır cihaz konsepti üretildi. Bu ilk çalışmalarımızı takiben, falcıların kahve fincanının kendine has formuyla girdikleri etkileşime odaklanmak üzere tekrar seans kayıtlarını inceledik (Figure 1, Section 5: Paper B). Kahve bardakları sıkça kullanılan tanıdık sosyal eşyalar olsalar da, bardakların bir arayüz olarak nasıl olanaklar sunacağı ve insanların onları sosyal ortamlarda yüzyüze iletişim içinde nasıl kullanabileceği üzerine yeterince araştırma bulunmamaktadır. Bu bağlamda, hedefimiz, form olarak silindirik olan bir zenginleştirilmiş bardak prototipine de temel oluşturacağı düşüncesiyle elde taşınır silindirik nesnelerle etkileşime ilişkin karakteristikler tespit etmekti. Analizimiz kullanıcıların fincanlarla gösterdiği davranışları yansıtan 11 karakteristik ortaya çıkardı. Bunun ardından yürüttüğümüz kültürlerarası bir çalışma, elde ettiğimiz bu bulguların genelleştirilebilir olup olmadığını anlamaya yönelik bir ilk adım oldu. Bu çalışmalar aracılığıyla yaptığımız ana katkı ortaya çıkardığımız karakteristikler ve bunlarla ilişkili, içinde ekran olan bardaklar için olası etkileşim tekniklerinden oluşmaktadır. Bunun yanısıra, kahve bardağının sosyal etkileşim ortamlarında elde taşınır bir arayüz olarak kullanıldığı iki senaryo önererek bulgularımızın bir bağlama oturtulmasını sağlamaktayız. Bu sürecin sonucunda, ortaya çıkardığımız karakteristikler ve önceki çalışmalarımızdan ilham alarak, tavsiye veren kişilere bir toplantı sırasında bilgiye ihtiyaç duydukları anda arama yapmalarına imkan verecek, ve bunu konuştukları kişiye belli etmeden yapabilmelerine destek olacak bir zenginleştirilmiş bardak tasarladık: Glance Mug. Öğrencilerin akıl danışma amacıyla biraraya gelip sohbet etmeleri üzerine kurulu bir çalışma çerçevesinde 15 çift ile birebir toplantılar organize ederek tasarladığımız bardağı gerçek dünyada katılımcılara deneyimlettik ve onların görüşlerini topladık. Çalışma bardağın anında arama yapmayı destekleyecek potansiyele sahip olduğunu ve kullanıcı eylemlerinin dışarıdan anlaşılmasını engelleyecek kadar ince hareketlerle etkileşime elverdiğini gösterdi. Bununla birlikte, partnerleriyle göz temasını sürdürmek konusunda kullanıcılarda bir endişe yarattığını tespit ettik. Bu çalışmayla ana katkımız; gerçek bir ortamda test ettiğimiz Glance Mug prototipinin yanısıra Hornecker ve Buur'un Dokunmayla Etkileşim Çerçevesi'ni kullanarak bardağın tasarım uzamını, ve kullanıcılar ile sosyal etkileşim üzerinde yaptığı etkiyi tartıştığımız analizdir.
Özet (Çeviri)
This dissertation is a collection of papers, written as a result of the studies of an original and completed doctoral research that examined Turkish coffee fortune-telling as an inspiration for designing object-mediated advice interactions. Several studies have been made on advice encounters supported by tabletop displays, yet the potential of handheld devices in enhancing advice interaction still remains open to research. As an attempt to fill this gap in the literature, we chose Turkish coffee fortune-telling, as it is a centuries-old practice of giving advice that is based on the use of a cup and saucer. We organized sessions with 34 fortune-tellers and analyzed their verbal and nonverbal interaction during advice instances. Our analysis resulted in 7 preliminary design considerations. To see how these considerations would be employed in practice, we organized a participatory design workshop which yielded 6 handheld device concepts that proposed stimulating mechanisms for advice interaction (Figure 1, Section 4: Paper A). Following these first studies, we turned to our cup reading recordings to focus on the fortune-tellers' engagement with the particular form factor of the cup (Figure 1, Section 5: Paper B). Although mugs are familiar social artefacts, there has not been sufficient research on what kind of affordances mugs could offer as tangible interfaces and how people might use them in face-to-face social settings. In this regard, our aim was to identify the characteristics related to the interaction with handheld cylindrical objects as it would also create a basis for an augmented mug prototype that has a cylindrical form factor. Our analysis yielded 11 characteristics reflecting user behavior with cups. A follow-up cross-cultural study served as a first step for understanding the potential generalizability of these findings. Our main contribution in these studies consists of the characteristics we derived and the related potential interaction techniques we discuss for augmented mugs with an inner display. We also contextualize our findings by two scenarios in which the mug is used as a tangible interface in social interaction settings. Inspired by our characteristics, and the previous studies, we prototyped an augmented mug, the Glance Mug, to support advice-givers in performing opportunistics search in a subtle manner during meetings (Figure 1, Section 6: Paper C]. We organized 15 pairs of one-to-one advising meetings between students to see the mug in action and gather user reflections. The user study revealed that the mug has the potential for supporting instant search and affords sufficient subtlety to conceal user actions. Yet, it provoked some anxiety for the users in maintaining eye contact with their partners. Our main contributions are the context-aware mug concept tested in a real-life setting and the analysis through Hornecker and Buur's Tangible Interaction Framework that discusses its design space, and its impact on the users and social interaction.
Benzer Tezler
- Ritüellerin dijitalleşmesi: Mobil cihazlardaki kahve falı uygulamalarının arayüz ve deneyim tasarımları üzerine bir inceleme
Digitalization of rituals: A review on interface and experience design of fortune telling applications in mobile devices
ÖYKÜ EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM TİMUR ÖĞÜT
- Kahve falının popüler kültür bağlantıları kullanılarak seramik yüzeylerde yorumlanması
Interpretation of turkish coffee fortune telling using pop culture connections on ceramic surfaces
EDA AKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSeramik Ana Bilim Dalı
DOÇ. UFUK TOLGA SAVAŞ
- Ekspresyon olarak kahve falından plastik dile
From caffee to plastic language as an expression
MESUT YAŞAR
- Fal ve kahve falıyla ilgili uygulamalara fenomenolojik bir yaklaşım
A phenomenological approach to fortune and coffee
SEDEF ÇULLUHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZE UYGUN
- Denizli ili Buldan ilçesi merkezi halk inançları üzerine bir araştırma
A research on folk beliefs in the center of Buldan district of Denizli province
SEDA BAŞİŞÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM ÖZKAN