15. YY.da yazılmış bir şiir mecmuası gramer-metin-dizin
A poetry manuscript from 15th century grammar-text-index
- Tez No: 481976
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türk Dili, 15. yy. Türk şiiri, Eski Anadolu Türkçesi, dil yapısı, gramer özellikler, Turkish language, 15th century Turkish poetry, Old Anatolian Turkish, poetic examination, grammar feature
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
XV.yy. Türk dili açısından önemli şair ve ediplerin yetiştiği bir dönemdir. Tasavvuf akımının etkili olduğu bu dönemde Anadolu coğrafyasında boy gösteren Yunus Emre, Şeyyad Hamza, Eşrefoğlu Rumi gibi kimi şairler verdikleri eserlerle Türk dilinin gelişimine önemli katkılar sağlamış, kalıcı eserler bırakabilmiştir. Bu şairler ve şiirlerin kimisi öne çıkarak sonraki nesillerce de tanınır, bilinir olmuş, kimileri ise fazlaca tanınmayıp geri planda varlığını sürdürmüştür. Geçmiş yüzyıllarda Türk diliyle yazılmış el yazması eserlerin günümüz diline aktarılması, edebiyat ve şiir gibi dil malzemesinin incelenmesi açısından uygun alanlarda dahi tümüyle gerçekleştirilememiştir. Dünyanın çeşitli yerlerindeki kütüphanelerde Türk dilinde yazılmış, varlığı bilinmekle birlikte henüz detaylı olarak incelenmemiş elyazması eserler bulunmaktadır. Bu eserlerden epey bir kısmı edebiyat ve dil araştırmacıları tarafından ortaya çıkarılmış, incelenmişse de bir kısım yazma eserler halıhazırda günümüz yazı çevrimine aktarılmayı ve incelenmeyi beklemektedir. Bu alandaki çalışmalar, yazmaların ait olduğu dönemin belirleyici özelliklerinin tespit edilmesi bakımından değerli olup, ayrıca örnek zenginliğine katkı sağlayacaktır. XV. yy.da yaşamış bir şair olan Halilî'nin yazdığı“Furkatname”adlı eserin Staatsbibliothek zu Berlin Preuβischer Kulturbesitz "Berlin Devlet Kütüphanesinde (Prusya Kültür Mirası) bulunan nüshası araştırmacılarca olarak incelenmiştir. Ancak söz konusu yazmanın sonunda Fürkatname bütünü dışında olduğu anlaşılan ve farklı şairlerin şiirlerinin bulunduğu bir ayrı bölüm daha vardır. Yapılan bu çalışmada bir bütün olarak söz konusu yazma sonundaki tüm şiirlerin üzerinde gramer çalışması ve dil incelemesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
15th century is an era that introduced many prominent poets and literary people. Anatolian Mysticism known as tasavvuf was quite influential at the time when poets such as Yunus Emre, Şeyyad Hamza, Eşrefoğlu Rumi were contributing to Turkish Language. Although many of these poems and poets of this era are very well known by academic people as well as layman, there are quite others who have not attained the same degree of popularity. The process of transcribing Turkish hand manuscripts written in Arabic letters in to new Latin alphabet has not been wholly achieved. There is a huge heritage of literary materials waiting to be uncovered. There are many Turkish hand manuscripts which are known to exist in the libraries around the world, but not examined yet. Studies on transcribing and examining of materials from earlier centuries are important to have a better understanding of socioeconomic and cultural features defining the era. In the study the hand manuscript of“Furkatname”which was written by Halili in 15th century is transcribed and examined comparatively. The manuscript in Berlin State library (Staatsbibliothek zu Berlin Preuβischer Kulturbesitz) includes some poems belonging to other poets in the last part of Fürkatname. Some of the poems in this part have not been seen anywhere else and it is observed that some of the poems are belonging to certain poets who have not been given the credit for. This study examines the relevant poems in terms of grammar usage and vocabulary.
Benzer Tezler
- Klasik Türk edebiyatı kaynaklarından şiir mecmuaları (İBB Atatürk Kitaplığı BEL-YZ-K. 001565/6b-85b)
Poerty journals from Classical Turkish literature sources (İBB Atatürk Library BEL-YZ-K. 001565/6b-85b)
HATİCE TOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıDüzce ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN AKKUŞ
- Berlin Devlet Kütüphanesi (Staatsbibliothek zu Berlin) Ms.or.oct. 3744 numaralı şiir mecmû'ası (Vr. 192b-236a) (İnceleme-transkripsiyonlu metin-dil içi çeviri)
Berlin State Library (Staatsbibliothek zu Berlin) Ms.or.oct. 3744 numbered poetry magazine (Poetry 'mecmû'a') (Leafs 192b-236a) (Examination-text with transcription-intralingual translation)
MERYEM ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜZEYİR ASLAN
- Mecmû'a-i Eş'âr (Milli kütüphane fb 533) inceleme-metin
Mecmû'a-i Eş'âr (National library fb 533) analyze-text
YÜCEL ÜNLÜ AYDIN
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR AYDEMİR
- Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi BY 6676/9 Numaralı Şiir Mecmuası (262b-319b, İnceleme- metin) ve MESTAP'a göre muhteva tablosu
A Poetry Mecmua Numbered BY 6676/9 (262b-319b, Review and text) which is at Konya Bölge Yazma Eserler Library and its classification according to MESTAP
FATMANUR DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL ÇÖM
- Paris Millî Kütüphanesi 380 numaralı şiir mecmûası (1a-61b) (Metin- inceleme- nesre çeviri- MESTAP tablosu)
The transcribed text of the 1a-61b leaves of the poetry magazine No. 380 of the National Library of Paris and its systematic classification according to MESTAP
NİLGÜN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İRFAN AYPAY