Geri Dön

Dane mısır üretiminde kaynak kullanım etkinliğinin belirlenmesi: Konya ili örneği

Determination of the resource utilization efficiencyin maize production: Case of Konya province

  1. Tez No: 485100
  2. Yazar: MERVE BOZDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ BAYRAMOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 348

Özet

Bu çalışmanın temel amacı; mısır üretimi yapan tarım işletmelerinin kaynak kullanım etkinliklerinin belirlenmesidir. Kaynak kullanım etkinliğini incelerken teknik, ekonomik ve kaynak kullanım etkinliği alt bileşenlerine ayrılarak inceleme yapılmıştır. Etkinlik analizlerinin yapılması için Konya ilinde tabakalı tesadüfî örnekleme yöntemine göre belirlenen 104 işletmeden yüz yüze anket yöntemi ile veri elde edilmiştir. Bu verilerin analiz edilmesinde“Veri Zarflama Analizi”(VZA) yöntemi kullanılmıştır.“Veri Zarflama Analizi”(VZA) yöntemi etkinlik değerlerinin belirlenmesine yönelik kullanılmakta olup, mısır üretim kararını etkileyen faktörler ise“Analitik Hiyerarşi Prosesi”(AHP) yöntemi ile belirlenmiştir. Çalışma alanının belirlenmesinde Konya ilinin Türkiye'nin önemli tarım merkezlerinden biri olması ve üretim potansiyelinin yüksek olması etkili olmuştur. Konya ili üretim potansiyelinin % 89.99'unu gerçekleştiren ilçeler gayeli olarak Altınekin, Çumra, Karapınar ve Karatay ilçeleri seçilmiştir. Çalışma kapsamında dane mısır üretimi yapan işletmelerle toplam 104 anket yapılmıştır. Elde edilen birincil veriler doğrultusunda incelenen tarım işletmelerinin sosyo- ekonomik yapıları, kaynak kullanımı etkinlik dereceleri ve yetiştiricilik süresince ürün tercihlerini etkileyen karar kriterlerinin hangi koşullara bağlı olarak değişiklik gösterdiği incelenmiştir. Veri Zarflama Analizi yapılırken girdi olarak; tohum, azot, fosfor, ot ilacı, böcek ilacı, mantar ilacı, sulama, erkek işgücü ve makine çekigücü değişkenleri kullanılmıştır. İncelenen tüm işletmelerin teknik etkinlik değerinin ekonomik etkinlik değerinden yüksek olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre teknik etkinlik değeri 0.646 ve 1.000 arasında değişirken ortalama teknik etkinlik değeri 0.916, ekonomik etkinlik değeri 0.095 ve 1.000 arasında değişirken ortalama ekonomik etkinlik değeri 0.350, kaynak kullanım etkinliği değeri 0.111 ve 1.000 arasında değişirken ortalama kaynak kullanım etkinlik değeri 0.380'dir. İncelenen işletmelerde teknik etkinlik değerlerinin çok yüksek olduğu belirlenmiş olup bunun en temel nedeni üretimde kullanılan yüksek girdili teknoloji seviyesidir. Bölgede yüksek girdili teknoloji seviyesinin nedeni ise damla sulama yönteminin yaygın olarak kullanılmasıdır. AHP analizi sonucuna göre de; mısır yetiştiriciliği karar kriterini etkileyen en önemli faktörlerden birinin girdi fiyatları (% 23.04) olduğu belirlenmiştir. Mısır yetiştiriciliğindeki karar kriterleri sırasıyla mekanizasyon (% 21.99), yetiştiricilik bilgisi (% 18.84), girdi temini (%17.19), sulama olanakları (% 16.85), pazarlama olanakları (% 16.45), ürün fiyatları (% 13.52) ve işgücü (% 13.52)'dür. Sonuç olarak mısır üretiminin Konya ilinde üretim tekniği açısından ileri seviyeye geldiği, kaynak kullanım etkinliğinin çok yüksek seviyelerde olduğu ve bununda mısır üreticilerinin yüksek bilgi düzeyine sahip olduğu şeklinde yorumlanabilir. İncelenen alandaki mısır üretiminin örnek alınarak diğer tarımsal ürünlerde dikkate alınarak Türkiye genelinde pilot bölge seçilerek, oluşturulacak politikaların Türkiye genelinde uygulanması sağlanmasıdır.

Özet (Çeviri)

The main purpose of this study is; To determine the resource utilization activities of agricultural enterprises that produce maize. When examining the resource utilization effectiveness, it was divided into technical, economic and resource utilization sub-components. In order to perform the analysis of the activities, data were obtained by face-to-face survey method in 104 provinces operating in Konya according to stratified random sampling method. In the analysis of these data,“Data Envelopment Analysis”(DEA) method was used. The“Data Envelopment Analysis”(VZA) method is used to determine the efficiency values and the factors affecting the corn production decision are determined by the“Analytical Hierarchy Process”(AHP) method. Determination of the study area was one of the important agricultural centers of Turkey in Konya and the high production potential was effective. The provinces that realized 89.99% of the Konya province's production potential were chosen as the districts of Altınekin, Çumra, Karapınar and Karatay. A total of 104 questionnaires were made from the companies that produce grain corn. Socio-economic structures, resource use efficiency ratings and decision criteria affecting product preferences during farming period were examined for the agricultural enterprises surveyed according to the primary data obtained. Data Envelopment Analysis is performed as input; Seed, nitrogen, phosphorus, herbicide, insecticide, fungicide, irrigation, male labor and machine trait variables were used. It has been observed that the technical efficiency value of all the enterprises examined is higher than the economic efficiency value. According to the obtained results, the technical efficiency value ranged from 0.646 to 1.000, while the average technical efficiency value ranged from 0.916 to 0.095 and the economic efficiency value ranged from 0.095 to 1.000, while the average economic activity value varied from 0.350 to 0.111 and the resource utilization efficiency value ranged from 0.111 to 1.000. It has been determined that technical efficiency values are very high in the enterprises surveyed, which is the most basic reason for the high level of input technology used in production. The reason for the high level of technology in the region is the widespread use of drip irrigation. According to the AHP analysis result; The input prices of one of the most important factors affecting the corn cultivation decision criterion were determined as 23.04%. The decision criteria in Egyptian farming were mechanization (21.99%), aquaculture (18.84%), input (17.19%), irrigation facilities (16.85%), marketing possibilities (16.45%), product prices (13.52%) and labor )'Stop. As a result, it can be interpreted that corn production is advanced in terms of production technique in Konya province, resource utilization efficiency is at very high level and corn producers have high knowledge level. Taking as an example the corn production in the area examined and taking into consideration in other agricultural products, pilot region is selected throughout Turkey and policies to be formed are applied throughout Turkey.

Benzer Tezler

  1. Bazı melez bezelye çeşitlerinin konserve üretimine uygunluklarının saptanması

    Başlık çevirisi yok

    SEMA ERDOĞMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    Gıda MühendisliğiUludağ Üniversitesi

    Tarım Ürünleri Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OĞUZ KILIÇ

  2. Konya havzası koşullarında dane mısır tarımında son sulama zamanının araştırılması

    Investigation of last irrigation time in grain maize cultivation in Konya basin conditions

    ÇAĞLAR YAŞAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN TOPAK

  3. Aydın yöresinde II. ürün dane mısır üretiminde geleneksel toprak işleme ile toprak işlemesiz tarım yöntemlerinin bazı toprak ve bitki özellikleri üzerine etkisi

    The effect of conventional tillage and no-tillage methods on some soil and plant properties in second crop grain maize production in Aydın

    BÜLENT AYHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    ZiraatAdnan Menderes Üniversitesi

    Tarım Makineleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÇETİN

  4. Kazakistan'daki mısır üreticilerinin girdi kullanım düzeylerinin ve iklim değişikliği stratejilerinin saptanması üzerine bir araştırma

    A research on determination of input usage levels and climate change strategies of maize farmers in Kazakhstan

    ZHANSAYA BOLATOVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Tıbbi Ekoloji ve KlimatolojiEge Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. SAİT ENGİNDENİZ

  5. Danelik mısır (Zea mays L.) bitkisinin verim ve gelişimi üzerine azot inhibitörlü gübrelerin etkisi

    The effect of inhibited nitrogen fertilizers on the yield and growth of grain corn (Zea mays L.) plant

    DOĞAN ŞİLLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KORKMAZ BELLİTÜRK