Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Çağdaş İslamcı Bir Aydın: Mehmet Şerafettin Yaltkaya
A Modern Islamic Intellectual From Constitutionalism To Republic: Mehmet Şerafettin Yaltkaya
- Tez No: 486279
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL YAKUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Tarih, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Mehmet Şerafettin Yaltkaya, Kültürel Devrimler, Kelam, Tarih, Eğitim, Mehmet Şerafettin Yaltkaya, Cultural Reforms, Kelam, History, Education
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 391
Özet
Türk çağdaşlaşmasının en kırılgan zamanlarına tanıklık etmiş olan Mehmet Şerafettin Yaltkaya II. Meşrutiyet Dönemi ile beraber Türkçü ve İslamcı çevrelerin fikir sözcülüğünü yapmaya başlayan bir aydındır. Milli kültürün ve İslamiyet'in temel dinamiklerini XX. yüzyılın çağdaş bakış açısıyla tekrar ele alarak yorumlamıştır. Kelam tarihi, İslam Tarihi, tıp tarihi ve edebiyat Yaltkaya'nın üretkenliğini ortaya koyduğu uzmanlık alanlarının başında gelmiştir. I. Dünya Savaşı yılları ve Milli Mücadele Dönemi'nde doğrudan harp meydanlarında görev almasa da yurt savunmasına önemli katkılarda bulundu. Türkiye'de gerçekleştirilen devrimlerin İslami açıdan meşruiyetini kanıtlamaya çalışanların başında gelen Yaltkaya, dil devrimi, ulusal tarih tezinin oluşturulması, şapka iktisası kanununun hayata geçirilmesi, ibadethanelerin tanzimi ve tadilatı, köy enstitülerinin yaygınlaştırılması gibi sosyal, kültürel ve eğitim alanlarında gerçekleştirilen önemli devrimlerin birçoğunda aktif olarak görev almıştır. Arapça'dan Türkçe'ye kazandırdığı eserlerin uluslar arası çevrelerde sıklıkla kullanılması O'nun yurt dışında da tanınmasına yol açtı. Yakın dönem Türkiye Tarihi'nde adının en fazla zikredilmesine neden olan gelişmelerden biri 19 Kasım 1938 günü Atatürk'ün cenaze namazını kıldırması olmuştur. Kitap ve çeviri çalışmalarının dışında birçok makale kaleme alan Yaltkaya, bilimsel etkinlikleri ve zihin dünyası itibariyle Ahmet Cevdet Paşa, Hilmi Ziya Ülken ve Erol Güngör çizgisine yakın durmuş bir düşünce adamıdır. 23 Nisan 1947'de Ankara'da vefat etmiştir.
Özet (Çeviri)
Mehmet Şerafettin Yaltkaya, who witnessed the most fragile period of Turkish modernization, is an intellectual who began to be spokesperson of Turkist and Islamist circles together with II Constitutionalist Period. Handling with modern perspective of 20th century, he reinterpreted on the fundamental dynamics of national culture and Islam. History of Kelam, history of Islam, history of medicine and history of literature were the leading areas of specialization in which Yaltkaya exhibited his productivity. In World War I years and during the National Struggle Period, he carried out great contributions to defend the country, even though he did not take part in the battle fields directly. Yaltkaya, who was one of the leading personalities trying to prove the legitimacy of the reforms put into practice in Turkey in terms of Islam, undertook active mission in many important reforms realized in social, cultural and educational fields; for example, language reform, forming national history thesis, accomplishment of law on wearing hat, regulation and amendment of worshipping places, generalization of village institutes. The fact that the works he brought in Turkish from Arabic, frequently used in international circles, led him to be recognized abroad. One of the advancements that caused his name to be mentioned in recent era of Turkish History was that he performed funeral prayer of Ataturk on 19 November 1938. Apart from his books and translations, Yaltkaya, who wrote a number of manuscripts, is a thinker, who is close to the line of Ahmet Cevdet Pasha, Hilmi Ziya Ulken and Erol Gungor in respect to scientific activities and mind. He died in Ankara on 23 April 1947.
Benzer Tezler
- İstanbul'da günlük yaşam sahnelerinin Türk resim sanatına yansımaları
Reflections on the Turkish painting art of daily life scenes in Istanbul
EVREN KARAYEL GÖKKAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2012
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. AYDIN AYAN
- İmparatorluğun tebaasından cumhuriyet'in vatandaşına geçiş sürecinde ilköğretimde devlet, toplum ve birey algısında dönüşüm
Transformation in the perception of the state, society, and the individual in elementary education during the transition from subject of the empire to citizen of the republic
DERYA BALTACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk İnkılap TarihiDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDAL ASLAN
- Türkiye'de İslami düşüncenin örgütlenmesi ve hedefleri (31 Mart olayından DP'nin iktidara gelişine kadar, 1909-1950)
The Organization and goals of the İslamic movement in Turkey (covering the March 31 incident to the Democrat Partys rise to power, 1909-1950
NECDET AYSAL
Doktora
Türkçe
2003
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÜNSAL YAVUZ
- Denizli sancağı´da gayrimüslimler (1876-1923)
.
BİLAL YILDIZ
Doktora
Türkçe
2013
SosyolojiSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI GÖKSOY
- Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e eğitim: 1876-1923
Education from Constitutional Monarchy to Republic: 1876-1923
ALEV DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimNevşehir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET OĞUZ