Çamaşır yıkama mekanlarının kırsal alanda incelenmesi: Eskişehir sakanaları
Research on laundering places in rural areas: Sakanas of Eskisehir
- Tez No: 490155
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEZİH RECEP AYSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Kırsal yaşam günümüzde hızlı bir şekilde değişmekte, yerel mimari değerler ise önemini yitirmekte ve kaybolmaktadır. Yerel dokunun; geleneksel yapılaşma ve kullanımından tamamen uzaklaşmadan incelenmesi ve kayıt altına alınması gerekmektedir. Bu amaçla; çalışmalar yapmak üzere“Anadolu'da Kırsal Yerleşim ve Konut”yüksek lisans dersi kapsamında 2010 yılında, Eskişehir kırsalına bir araştırma gezisi düzenlenmiş ve birçok geleneksel yapı belgelenmiştir. İnceleme yapılan yerleşimlerde; ortak yaşam unsurlarının önemli bir parçası olan ve çamaşır yıkama eyleminin gerçekleştiği sakanalar tespit edilmiş ve üzerlerinde ayrıntılı araştırmalar yapılmıştır. Toplu iş yapma bilincini ve dayanışmayı zorunlu kılan kırsal hayatın günlük ihtiyaçları, bir su yapısı olan sakanaların günümüze kadar ulaşmasını sağlamıştır. Kırsal yerleşimlerde önemli bir ortak kullanım mekânı olan ve zengin bir kültürün izlerini taşıyan sakanalar, tezin ana konusunu oluşturmaktadır. Bu kapsamda öncelikle alan çalışmaları yapılmış ve sakanalar belgelenmiştir. Tez çalışmasının ilk bölümü bu süreci anlatırken; ikinci bölümünde kırsal alanlarda birbirinden bağımsız ve farklı işlevleri olan ortak kullanım mekânları anlatılmıştır. Kırsal hayatın içinde önemli bir yer tutan imece kültürünün mekânsal boyuttaki ilişkileri üzerinde durulmuştur. Tez çalışmasının ana konusunu oluşturan çamaşır yıkama mekânlarının farklı coğrafyalardan örnekleri, mekânsal nitelikleriyle kısaca ele alınmış ve geçmişten günümüze kullanımları incelenmiştir. Üçüncü bölüm, araştırma gezilerinin odaklandığı çalışma alanının yerel ve kültürel dokusunun anlatıldığı kısımdır. Geçmiş medeniyetlerin, kırsal yerleşimlerdeki izleri ve mekânlara etkileri anlatılmıştır. İncelenen sakanaların çevreleriyle ilişkileri ve mekânsal öğelerin yüklendikleri görevler tek tek irdelenmiştir. Tezin dördüncü bölümü“Eskişehir Sakanalarının Tipolojik Değerlendirmesi”başlığı altında araştırma gezileriyle belgelenen sakanaların tasniflerini içermektedir. Bu kapsamda mekânların oluşumu tipolojik olarak sınıflandırılmış, ocak, su ve eklentiler gibi elemanların mekânın oluşumuna katkıları karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, yerel dokuda önemli bir kültür değeri olan sakanaların mekânsal analizleri yapılmış ve kurgu şemaları ortaya konmuştur. Bu kapsamda yapılan çalışmalar sırasında; geleneksel mimari dokusu, mekânsal nitelikleri ve sosyal ilişkileri ile sakanaların bir kültür mirası oldukları belgelenmiştir.
Özet (Çeviri)
In our day rural life rapidly changes and local architectural values lose their importance and disappear. Local texture should be examined and recorded without moving away the traditional settlement and usage. With this purpose, a research trip to Eskisehir was organized within the scope of the postgraduate lesson“Rural Settlement and House in Anatolia”to conduct studies in 2010 and many traditional dwellings were documented. In the settlements where investigations were carried out, sakanas which were a significant part of common life elements and in which laundering activities used to take place were ascertained and comprehensive studies were conducted about them. Daily needs of rural life that necessitate the sense of collective working and solidarity enabled sakanas that are kind of water structures to come until today. Sakanas that are important common use areas in rural settlements and carry traces of a rich culture forms the main subject of the thesis. In this scope field surveys were primarily carried out and sakanas were documented. While the first part of the thesis is explaining this process; common use areas that are independent of each other and have different functions were discussed in the second part. Emphasis was put on relations of collective work culture that have an important place in rural life at spatial scale. Samples from different geographies of laundering places that forms the main subject of the thesis study were discussed by their spatial qualifications and their usage from past to present was investigated. The third part is the place where the local and cultural texture of the field of study on which the research trips focused. The traces of the past civilizations in rural settlements and their effects on the place were explained. Sakanas' relations with their environment and the tasks undertaken by spatial elements were examined one by one. The fourth part of the thesis under the title of“Typological Evaluation of Eskisehir's Sakanas”contains the classification of sakanas documented through the research trips. In this scope the formation of places were classified typologically and contributions of the components such as oven, water and annexes in the formation of the place were compared and evaluated. Consequently, spatial analyses of sakanas that have a significant cultural value in the local texture were carried out and their constructional scheme was put forward. During the studies done within this context; it was documented that sakanas are cultural heritages with their traditional architectural texture, spatial characteristics and social relations.
Benzer Tezler
- Geleneksel yıkama kültürünün özgün tanıkları: Mardin Savur çamaşırhaneleri ve koruma sorunları
Authentic witnesses of traditional washing culture: Mardin Savur laundries and their conservation issues
RAHŞAN DOĞRU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU SELCEN COŞKUN
- Tüketici davranışını etkileyen bir faktör olarak yaşam tarzı: Çukurova Üniversitesi'nde okuyan kız öğrencilerin yaşam tarzı tiplerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma
Lifestyle as a factor influencing consumer behavior: A research on determination of lifestyle tipologies of female students of Çukurova University
ŞAHSENEM KABAKÇI
- Çamaşır yıkama sularında oluşan mikroplastiklerin ve yüzey aktif maddelerin belirlenmesi ve su arıtımı
Determination of microplastics and surfactants occurring in laundry wastewaters and water treatment
ZUHAL ÇETİNKAYA ATEŞÇİ
Doktora
Türkçe
2024
Çevre MühendisliğiGebze Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE İNAN
- Çamaşır makinesinde yıkama performansını artırmak için geliştirilen vorteks kanat konseptine enerji taşıma alternatifleri
Energy transmission alternati̇ves for vortex paddle concept which are developed to increase washing performance on washing machine
NİHAL YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VEDAT TEMİZ
- Evsel çamaşır yıkama sonucu oluşan mikroplastik ve mikrolif oluşumunun değerlendirilmesi
Evaluation of microplastic and microfiber formation as a result of domestic laundry washing
EMRAH BEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çevre MühendisliğiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NESLİ AYDIN
DR. SUNA ÖZDEN ÇELİK