The jurisprudential foundations of human rights protection in the late Ottoman constitutional documents
Son dönem Osmanlı anayasal belgelerinden insan hakları korumasının doktrinsel temelleri
- Tez No: 502472
- Danışmanlar: PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Tarih, Religion, Law, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
- Enstitü: Medeniyetler İttifakı Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Son dönem Osmanlı anayasal reformları siyasi bir takım manevralar mıdır, yoksa dönemin hukuk doktrinine uygun bir şekilde köklü bir hukuksal reform girişimi midir? Bu tezin temel amacı 19. Yüzyıl anayasal belgelerinde öngörülen insan hakları koruma rejimini bu soru etrafında incelemektir. Osmanlı devleti 19. Yüzyıl'da dikkate şayan bir anayasallaşma hareketi içerisine girmiştir. Tanzimat dönemi olarak da adlandırılan 1808-1875 yılları arasında, birçok anayasal belge ortaya çıkmış ve bu belgelere bağlı olarak bir çok uyum yasası hayata geçirilmiştir. Bu belgeler Müslüman ve gayrimüslim bütün Osmanlı tebaasının hak ve hürriyetlerini garanti altına alan ilk yazılı resmi beyanlar olması açısından anayasa tarihimiz için büyük önem arz etmektedirler. Bu belgelerle garanti altına alınan haklar klasik İslam hukukuna göre mi şekillendi, yoksa batılılaşma hareketlerinin etkisiyle mi ortaya çıktı meselesi doktrinde uzun zamandan beri tartışmalı bir konudur. Meseleyi hukuk tarihi ve İslam'da insan hakları tartışmaları içerisinde ele alarak, disiplinler arası bir çalışmayla, anayasal belgelerde garanti altına alınan haklarının doktrinsel temellerini ortaya koymaya çalışacağım. İsmet terimi fıkhın teşekkül döneminden beri bireylerin hak ve hürriyetlerini korumak için İslam hukuku literatüründe kullanılmakta olan bir kavramdır. Ben de, tezimde, anayasal belgeler ile oluşturulan insan hakları koruma rejimi üzerinde ismet kavramının etkisini araştırarak dönemin hukuk doktrininin anayasallaşma hareketleri üzerindeki etkisini ortaya koymaya çalışacağım. Anayasal reformların batı etkisiyle gerçekleştiği iddiası döneme ilişkin araştırmaların çıktıları sınırlandırabilecek ve yanlış yönlendirebilecek indirgemeci bir yaklaşımdır. Bu tezin temel iddiası, Tanzimat reformlarının (i) İmparatorluğun tam anlamıyla modern bir devlete dönüşmesinin sonucu olarak, (ii) dikkat çekici bir şekilde bürokrasi lehine, (iii) batılı devletlerin talepleri de dikkate alınarak, (iv) ve dönemin hukuk doktrinine uygun bir şekilde yürütüldüğüdür.
Özet (Çeviri)
I will attempt to examine whether the constitutional reforms in the late Ottoman Empire were indicative of political expediencies or religious legitimacies in this thesis. The subject matter of this thesis is the human rights protection of the late Ottoman constitutional documents. The Ottoman Empire underwent remarkable constitutional movements in the nineteenth-century. Throughout the century, numerous constitutional documents appeared between 1808 and 1875, which is characterized as“the Tanzimat period”in literature. These documents were the very first written official charts that guaranteed fundamental rights of all Ottoman subjects for both Muslims and non-Muslims. The question whether the rights, which these documents guaranteed, were shaped in conformity with classical Islamic jurisprudence or appeared under the influence of western institutions has been controversial in academic circles for a number of decades. Situating the discussion in the context of human rights in Islam and the history of law, in an interdisciplinary approach, I will attempt to reveal the Islamic jurisprudential foundations of the constitutional documents in terms of fundamental rights. The concept of `iṣmah has been utilized to protect and guarantee fundamental rights in Islamic jurisprudence since the very beginning of fiqh. In my thesis, I will examine the influence of the concept of `iṣmah on the human rights protection of the Constitutional documents in an attempt to illustrate Islamic jurisprudential foundations of the protection. The contention of this thesis is substantiated by the fact that the constitutional reforms were carried out (i) as a consequence of the metamorphosis of the state into a modern state, (ii) considerably in favor of the bureaucratic class, (iii) paying regard to the expectations of the Western states, and (iv) in conformity with Islamic jurisprudence in the Tanzimat era.
Benzer Tezler
- Kriz zamanlarında insan hakları: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 15. madde kapsamında derogasyon rejimi
Human rights in times of crisis: Derogation regime under article 15 of the European Convention on Human Rights
ÖZGEM TUĞÇE GÜMÜŞ BOYACI
Doktora
Türkçe
2022
HukukAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR SALİHPAŞAOĞLU
- مسوغات القتل في الفقه الإسلامي: دراسة فقهية مقارنة بين الشريعة والقانون العراقي
Öldürme sebepleri: İslam hukuku ile Irak hukuku arasında karşılaştırmalı bir çalışma / Causes of killing: A comparative study between Islamic law and Iraq's law
HAMAD ABDULRAZZAQ SHIHAB
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinAksaray ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAHRAMAN
- Tıbbi olaylar ve bunların Kavâid-i Fıkhiyye ve Makâsıdü'ş-Şeria ile ilişkisi
النوازل الطبية وصلتها بالقواعد الفقهية ومقاصد الشريعة
ABDULLAH ELYUSUF
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ATA DENİZ
- حاشية على شرح الـمنهج لنور الدين الـزَيَّادي (ت: 1063هـ) [من كتاب الـشركة الى كتاب الوقف](دراسةً وتحقيقاً)
(Hicri 1063) yılında vefat eden Nureddin ez-Ziyadi'nin [Şirket defterinden vakfiye defterine] metodoloji açıklamasına ilişkin bir dipnot, inceleme ve inceleme
MOHAMMED SALIM MOHAMMED SABAAWI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YAGOOB
- Ebû Said Muhammed Hâdimî'nin Kur'an'ı yorumlama yöntemi
Ebu Said Muhammed Hadimi's method in interpretation of Qur'an
REŞAD İLYASOV