Osmanlı saray teşkilatında iç oğlanlığı müessesesi
The ich oghlan institution in the ottoman palaceorganization
- Tez No: 502713
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET TOPAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Bu çalışmada erken dönemlerden itibaren Osmanlı sarayında hizmet eden iç oğlanları ele alınmıştır. Devletin asker ve idareci ihtiyacını karşılamak amacıyla ihdas edilmiş olan bu müessese, Edirne ve İstanbul'daki saraylarda örgütlenmişti. Belli bir döneme kadar çoğunluğunu Hristiyan asıllı gençlerin oluşturduğu bu zümre üyeleri genellikle Edirne'deki Eski Saray ile İstanbul'daki Galata Sarayı, İbrahim Paşa Sarayı ve bir dönem de İskender Çelebi Sarayı'nda istihdam edilmişlerdir. Bu saraylarda Türk ve İslam öğretileriyle donatılan gençler, bir süre sonra devlet işlerinin merkezi olan Yeni Saray'a alınır yahut kapıkulu sipahi bölüklerine tevzi edilirlerdi. Yeni Saray'a alınan gençler padişahın hususi hizmeti için yetiştirilir ve bu kapsamda çeşitli görevleri yerine getirirlerdi. Yeni Saray Enderûn'undaki en alt birimler olan Büyük ve Küçük Oda'da genellikle eğitimleriyle ve kişisel gelişimleriyle meşgul olan oğlanlar, diğer odalarda mesul tutuldukları özel işleri ifa ederlerdi. Her bir oda birbirinden farklı görev ve sorumluluğa sahipti. Doğancıların bulunduğu Doğancı Odası, padişahın av işleriyle ve kuşlarıyla ilgilenirken Seferli Odası ise padişahın elbiselerinin temizliğinden sorumlu tutulurdu. Kiler Odası, padişahın ve Harem'in yiyecek ve içecek ihtiyacını karşılar, Hazine Odası ise Enderûn Hazinesi'nin güvenliğini sağlayıp gelir ve gider kayıtlarını tutardı. Bir de bu odalardan başka padişahın hususi hizmetine ve saraydaki kutsal emanetlerin muhafazasına yetkilendirilmiş olan Has Oda vardı. Padişaha hizmet etmek amacıyla sarayda istihdam edilmiş olan iç oğlanları, ak ağalar ve zülüflü baltacılarla bir arada Enderûn sahasında görev almışlardır. Ancak, bu üç farklı grup arasında itibar, beceri ve vizyonist kişilikleriyle ön plana çıkanlar baskın olarak iç oğlanları olmuştur. Bilhassa yabancı kaynaklarda sıkça anılan bu kişiler, uzun yıllar merak uyandıran bir kişiliğe bürünmüşlerdir.iv“Osmanlı Saray Teşkilatında İç Oğlanlığı Müessesi”isimli bu çalışma, uzun yıllar Osmanlı sarayının gizemli bireyleri olan iç oğlanlarının teşkilat yapısı, dinamik görev dağılımı, değişken terfi süreci ve çeşitli gelir kaynaklarının açığa çıkarılması amacıyla hazırlanmıştır. Bu kapsamda mükerrir retoriklerden farklı bir şekilde ele alınmış olan zümre, dinamik ve değişken kurumsal özellikleriyle yeniden yorumlanarak hizmetli özellikleri ön planda tutularak incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
This dissertation focuses on the ich oghlans who serve in Ottoman palaces since early times. It established to meet the needs of the state's soldiers and administrators in Edirne Old Palace and Istanbul palaces. Generally, this group consisted of Christian-born young people. They was employed in Edirne Old Palace, Galata Palace, Ibrahim Pasa Palace and Iskender Celebi Palace in early times. These young people who were educated with Turkish and Islamic teachings in palaces were taken to the New Palace which was the center of state affairs after a while or were assigned to the sipahi troops. They employed in different halls in New Palace. In the Small Hall and Great Hall of the palace, the ich oghlan were usually engaged in their education and personal development, but other oghlans performed special jobs in other halls. Each room had a different task and responsibility. Falconer Hall, where the falconer was located, was responsible for the Sultan's hunting and falcons, while Campaign Hall was responsible for the cleaning of the sultan's clothes. Oghlans of Privy Larder was preparing the food and drink needs of the sultan and the Harem, and Treasury Hall's oghlans was securing the safety of the Enderûn Treasury in additon to kept records of income and expense. However, apart from these halls there was also Privy Chamber which was authorized to the private service of sultan and to preservation of sacred relics in the palace. Ich oghlans who were employed to serve to sultans in the palace worked together with white eunuchs and halberdiers with tresses in Enderun. Among these three different groups, ich oghlans came to the forefront with their reputation, skill, and visionist personality. These servants who were frequently referred in foreign sources have become a mysterious people for many years.vi This dissertation, which entitled“The Ich Oghlan Institution in the Ottoman Palace Organization”, has been prepared for the purpose of revealing organizational structure, variable tasks, promotion process and different income sources. For this purpose, the group, which has been dealt with differently from the repeated rhetoric, has been examined under the condition that a servant identity by reinterpreting with its dynamic and variable institutional characteristics
Benzer Tezler
- 72 Numaralı Mühimme Defteri; H. 1002-1003, vr. 1-230, inceleme-metin
72 th. Mühimme Ledger; Hijra 1002-1003, p. 1-230, summary-examination-text
ABDULLAH TANRIVERMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RECEP AHISHALI
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e kadar Osmanlı kütüphanelerinin gelişimi
Başlık çevirisi yok
REMZİYE TUBA ÇAVDAR
Doktora
Türkçe
1995
Bilgi ve Belge Yönetimiİstanbul ÜniversitesiKütüphanecilik Bölümü
PROF.DR. İSMAİL E. ERÜNSAL
- 17. yüzyılda Hassa Mimarlar Ocağı'nın arka planı: Başmimar-bâni-yapı ilişkisi
The background of the Ottoman guild of architects in the 17th century: Relation between chief architect, patron and, building
AYSU ATEŞ
Doktora
Türkçe
2022
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRÜ SÖNMEZER