Türkiye Cumhuriyeti İstanbul Şehremaneti mecmuasına göre İstanbul'un iaşe meseleleri ( 1924 – 1939 )
Subsistence problems of Istanbul according to Istanbul Sehremaneti mecmua (1924-1939)
- Tez No: 502897
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ERCÜMEN BALCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: İstanbul, İaşe, Nüfus, Vurgunculuk, Narh, Subsistence, Istanbul, Population, Narh (Official Price)
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstanbul Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İstanbul Araştırmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
İstanbul, coğrafi konumu ve eşsiz güzellikleri yanında, dünyanın en uzun süren imparatorluklarına başkentlik etmesinin de getirmiş olduğu cazibeye kapılanların, yönetmek, çalışmak ve aynı zamanda yaşamak istediği bir kent idi. Bu özelliklerinin etkisiyle de kısa zamanda çağdaşı olan dünya kentleri arasında en çok nüfus barındıranlardan biri haline gelmişti. Türkler'in fethini takibeden yüzyıllarda cazibe ve refahı arttıkça, nüfusu da birbuçuk milyona dayandı. İstanbul'un bu özelliği sadece refah dönemleri için değil, kriz ve savaş dönemlerinde de geçerliydi. Yoğun nüfus, aynı zamanda şehrin iaşe sorunlarının da sürekli birinci öncelik olması anlamına geliyordu. Sanayi devrimi öncesinde dünyanın büyük kentlerinin en büyük derdi şüphesiz ki iaşe meselesiydi. Roma ve İstanbul gibi büyük kentlerin idarecileri, kuruluşlarından itibaren barındırdıkları devasa nüfusun doymak bilmeyen bir vücut misali iştahını ve ihtiyaçlarını ifade eden iaşe meselesini çözmeyi birinci öncelikleri saymışlardır. İaşe sorunlarının başında yeterince yiyecek ve yakacak temin edilememesi geliyordu. Temel gıda maddelerinden yağ, un, et, tuz ve sair gıda ürünleri kadar önemli olan yakacak odun-kömür temini için devletin daima piyasalara müdahalalerde bulunması bir zorunluluktu. Devlet, mal fiyatlarını kontrol etmek amacıyla iaşe maddelerine ve özellikle de gıda maddelerine“narh”uygulamaktaydı. Narh uygulamasından hoşnut olmayan tüccar, bir tepki olarak hemen piyasadan mallarını çekerek, karaborsada daha yüksek fiyatlarla satmak amacıyla stoklamaya çalışıyordu. Vurguncu olarak nitelendirilen bu kişilerin serbest piyasada mallarını fahiş fiyatlardan satma girişimlerine karşın devletin denetimi, üreticiden tüketiciye kadar her aşamada kendini göstermiştir. Vurguncularla mücadele amacıyla çok sayıda hukuki düzenleme yapılmıştır. Kaçakcılık ve vurgunculuğun önlenmesi için“Men'i İhtikâr Yasası”adıyla çıkarılan hukuki düzenleme de buna örnek olarak gösterilebilir. Belediye, çıkarılan kanunları uygulamaya koyarak, halkın sağlıklı ve ucuz bir şekilde beslenmesine çalışıyordu. Bu mücadeyi organize etmek ve problemleri çözmek adına birçok resmi kurumlar oluşturulmuşsa da bu kurumlardan birçoğu netice vermeden kapanmakta; hemen ardından yerlerini yenileri almaktadır. Amaç, şehrin iaşesi gibi hayati bir konuda her daim tedbirli ve hazırlıklı olabilmekti. Bu çalışmada, İstanbul'un iaşe meseleleri ve idarecilerin çözüme dair çabaları incelenmektedir. Tezimiz, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarından ikinci dünya savaşının başlangıcına kadar geçen süreyi kapsamaktadır. Çalışmamızın esasen temel kaynağını, İstanbul haberlerini en iyi yansıtan yayınlardan biri olan Şehremaneti Mecmuası'nın 1924-1939 yılları arasındaki nüshaları oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Istanbul is a capital city of Rome, one of the longest surviving empires of the world, besides its geographical location and unique beauties. Therefore, this city was a city that wanted to manage and want to live there. Due to these characteristics, it became the most populous city among the world cities that were soon contemporary. Since the charm and prosperity of the city increased after the conquest of Istanbul, the population of Istanbul was 1500000. This feature of Istanbul was not only for rich periods, but also during times of crisis and war. Due to the heavy population, the city's subsistence problems became the first priority. Before the industrial revolution, the greatest concern of the greatest cities of the world was undoubtedly the issue of subsistence. Managers of big cities such as Rome and Istanbul have given priority to solving the problem of subsistence which means to satisfy the burdens of the great crowds they have had since the establishment of these cities. At the beginning of the subsistence problems were food and wood deficiency. Governments have always had to intervene in the markets for wood-coal needs, which are as important as food, such as oil, flour, meat, salt and similar food products made up of basic foodstuffs. The state was applying“Narh”to the foodstuffs and especially to the foodstuffs to control product prices. The bosses who were disturbed by Narh's practice were hiding in their warehouses by pulling their goods from the market, so the black market was formed. These people, who are described as profiteers, constantly want to sell their goods in the free market at high prices, but the state control has always been as productive as consumer. In order to combat the so-called profiteers, the states have made numerous legal arrangements. The Ottoman State created the“Men'i İhtikâr Yasası”to prevent smuggling and stress. This is an example of this law. The Ottoman city municipalities were struggling to feed the people in a healthy and cheap manner by putting the enacted laws into practice. Many official institutions were established to implement the legal regulations issued and solve the problems. However, most of these institutions were closed shortly and new institutions were opened soon. The purpose of these legislative acts was to be precautionary and prepared every time in the case of the Ottoman cities. In this study, the settlement affairs of the city of Istanbul and the solutions and efforts of the managers on this subject are examined. The scope of our Thesis work includes the period from the foundation years of the Republic of Turkey to the beginning of the Second World War. The main source of our thesis work is the replicas of the“Sehremaneti Mecmuası”, one of the publications that describe the news about Istanbul in the most beautiful way, between 1924-1939.
Benzer Tezler
- Türkiye Cumhuriyeti İstanbul Şehremaneti Mecmuası (1924-1928) dizin inceleme ve değerlendirme
The Republic of Turkey Istanbul Municipality Periodical (1924-1928) index analysis and evaluation
SİNAN SÜMBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Kamu Yönetimiİstanbul Üniversitesiİstanbul Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KALA
- Tanzimat Dönemi modern belediye örgütünün kuruluşu
The Establishment of modern municipality organizations in Tanzimat Period
HALİL ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk İnkılap TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. A. KÜRŞAT GÖKKAYA
- Muhittin Memduh Üstündağ'ın hayatı, İstanbul valiliği ve belediye reisliği ( 1884-1953)
The life Of Muhittin Memduh Üstündağ as the mayor of and the governor Of İstanbul (1884-1953)
SONGÜL GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Biyografiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP KARACAKAYA
- Süreç analizi çerçevesinde Türkiye'de büyükşehir belediyesi kurma ve genişletme politikası
Establishment and expansion policies of metropolitan municiplities in Turkey in the light of stages approach
RECEP ARSLAN
Doktora
Türkçe
2016
Kamu YönetimiPamukkale ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÖZGÜR