Geri Dön

Batı Anadolu'da kabak kemane ve icra geleneği

Kabak kemane and its performance tradition in western Anatolia

  1. Tez No: 505042
  2. Yazar: ÖZGÜR ÇELİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİMCAN İNAYET
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Folklore, Music
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 311

Özet

Çalgı aletleri, ait olduğu toplumun coğrafi, sosyal ve ekonomik şartlarına göre şekillenir ve böylece ait olduğu toplumun kültürel özelliklerini yansıtır. Türk kültürünü yansıtan Türk yaylı çalgılarından birisi de kabak kemanedir. İlk olarak Orta Asya'da kullanıldığı kabul edilen kabak kemanenin sonraki dönemlerde Anadolu sahasında, toplumsal yapının ihtiyaçlarına göre yeniden şekillendiği düşünülmektedir. Günümüzde, Türkiye'de geleneksel Türk halk müziği içerisinde oldukça önemli bir yeri olan kabak kemanenin, yerel icracılarının ve yapımcılarının yanında, kurumsal anlamda konservatuarlarda, TRT ve Kültür Bakanlığı korolarında pek çok profesyonel icracısı bulunmaktadır. Bu durum, kabak kemanenin Türk halk çalgıları içerisindeki önemini göstermektedir. Batı Anadolu'da Kabak Kemane ve İcra Geleneği adlı doktora çalışması kapsamında yaylı çalgıların tarihsel gelişimini inceleyebilmek için ilk olarak Anadolu sahasında ve dışında yapılan arkelolojik kazılardan elde edilen bulgular incelenmiş ve bu sayede bir yaylı çalgının bu arkeolojik kazılarda tespit edilip edilmediği üzerinde durulmuştur. Daha sonra bir yaylı çalgının ilk defa hangi yazılı kaynaklarda yer aldığı ve bu yaylı çalgının şekil ve yapı özellikleri hakkında fikir sahibi olabilmek için yazılı kaynaklar incelenmiş ve bir değerlendirme yapılmıştır. Kabak kemane benzeri bir çalgının Türk kültür sahasındaki durumunu tespit etmek amacıyla kabak kemane, Türk Dünyası bağlamında benzer çalgılarla karşılaştırılmış ve ortak kültürel unsurlar saptanmıştır. Kabak kemaneden farklı yapıya sahip çalgılar da incelenmiş ve böylece Türk kültür sahasında görülen yaylı çalgılar sınıflandırılmıştır. Çalışmamızın esas konusunu teşkil eden kabak kemane çalgısı; adlandırma, köken, çalgı sınıflandırması, yöreden yöreye farklı kesimler içerisindeki akort, yapı ve icra karşılaştırılması, çalgının repertuvarı, icra tekniği ve tavır özellikleri, kabak kemane icracıları, yerellik ve ulusallık bağlamlarında kabak kemanenin işlevleri değerlendirilmiş ve bazı sonuçlara ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

Musical instruments are formed based on geographical, social and economic situations of the society, so they reflect cultural characteristics of the society in which they are performed. Kabak kemane is one of the bowed musical instruments representing Turkish culture as well. It is widely accepted that kabak kemane is originally performed in Central Asia, and since then, kabak kemane has been reformed based on social needs in Anatolia region. Nowadays, kabak kemane, one of the musical instruments that has an essential role in Turkish folk music, has many instrument makers and local performers as well as professional musicians in TRT and ministry of culture choirs and conservatoires. These are proofs of kabak kemane's importance in Turkish folk instruments. In order to examine the historical development of the bow instruments within the scope of this Ph.D. thesis entitled“Kabak Kemane and Performance Tradition of Kabak Kemane in Western Anatolia”, the findings obtained from archaeological excavations made in and out of Anatolia have firstly been examined and so it has been emphasized whether or not a bow instrument is found in these archaeological excavations. Later, written sources have been reviewed and an assessment has been made in order to be able to have an idea about the shape and structure characteristics of bow instruments. In order to determine the using of an instrument resembling kabak kemane in Turkish culture, kabak kemane has been compared with similar instruments in the context of Turkish World and common cultural elements about it have been identified. Moreover, other bow instruments in the Turkic World, which have different structures have been studied and a classification of bow instruments performed in Turkish culture has been made. Also, in this study, a comparison on naming, origin, classification, the structure that differs from the locals, and performance style of kabak kemane has been made; the repertoire, performance technique and attitude characteristics of this instrument have been determined. Besides these, in the context of locality and nationality, the functions of kabak kemane have been evaluated, its performers have been introduced.

Benzer Tezler

  1. Dünden bugüne rebab ve yeniden ele alınması

    Başlık çevirisi yok

    M. REFİK KAYA

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Türk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı

    DOÇ. M. CAHİT ATASOY

  2. Uşak-Ulubey Kanyonu'nun jeolojik evrimi

    Geological evolution of Uşak-Ulubey Canyon

    MERYEM KABAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Jeoloji MühendisliğiAkdeniz Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL KOŞUN

  3. Aydın yöresi halk kültürünün incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    K. ZÜMRÜT HASBEK ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik Üniversitesi

    Türk Halk Oyunları Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. FİKRET DEĞERLİ

  4. Yüzey dalgalarının ters çözümlenmesi ile Anadolu'da kabuk ve üst manto yapısının incelenmesi

    A study of crust and upper mantle structure in Anatolia from the inversion of surface waves

    TUNCAY ŞERİF

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ÖMER ALPTEKİN

  5. Imaging the upper mantle beneath Turkey and surrounding regions

    Türkiye ve çevresi üst manto yapısının görüntülenmesi

    AHU KÖMEÇ MUTLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Jeofizik MühendisliğiBoğaziçi Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYRULLAH KARABULUT