Kültürel mirasın korunmasında web arşivleme ve ulusal kütüphane uygulamaları
Web archiving and national library practices in the preservation of cultural heritage
- Tez No: 505373
- Danışmanlar: PROF. DR. SAİME ÖZLEM GÖKKURT DEMİRTEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arşiv, Bilgi ve Belge Yönetimi, Archive, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Bilgi çağında yaşanan dijital dönüşümle birlikte geleneksel kültürel miras varlıklarının yerini dijital kültürel miras varlıkları almaktadır. Dijital kültürel mirasın büyük bir bölümünü ise Internet'in hayatın her alanına girmesi ve aktif bir biçimde kullanımı sonucunda ortaya çıkan Web mirası oluşturmaktadır. İçinde bulunduğumuz çağın hafızası ve dijital kültürel mirasımızın bir kaydı olan Web mirasını koruma ve gelecek nesillere aktarma sorumluluğu ise kültürel miras kurumlarına aittir. Web mirasını koruma amacıyla kültürel miras kurumları Web arşivleme uygulamalarını hayata geçirmekte ve bu süreçte koruma sorumluğunu üzerlerinde en çok hisseden kurumlar olan ulusal kütüphaneler ön plana çıkmaktadır. Araştırmamızın amacı kültürel mirasın korunması bağlamında dünya genelinde ulusal kütüphanelerin Web arşivleme uygulamalarının incelenmesi, karşılaştırılması ve Web arşivleme faaliyetlerinin Türkiye Milli Kütüphanesi'nde uygulanmasının gerekliliğini ortaya koymaktır. Bu bağlamda ilk olarak kültürel miras ve Web arşivlemeye ilişkin konular detaylı olarak ele alınmıştır. Ardından dünya genelinde ulusal kütüphanelerin Web arşivleme uygulamaları incelenmiş ve Türkiye Milli Kütüphanesi'ne yönelik bir değerlendirmede bulunulmuştur. Araştırma kapsamında sunulan araştırma problemlerini yanıtlama amacıyla ortaya konulan hipotezlerin tamamı doğrulanmış ve söz konusu süreçte betimle yönteminden ve gözlem tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada Türkiye Milli Kütüphanesi'nin ulusal kültürel mirasının önemli bir bölümünü oluşturan Web mirasını koruma gayesiyle Web arşivleme uygulamalarına faaliyet süreçlerinde yer vermesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, Web arşivleme sürecinde diğer ulusal kütüphanelerle karşılaştırıldığında Türkiye Milli Kütüphanesi'nin seçeceği derleme stratejisinin ulusal alan adı, seçimli ve olay eksenli derleme; erişim yönteminin URL ve tam metin arama olması gerektiği belirlenmiştir. Bununla birlikte geçen yıllar içerisinde Web arşivleme uygulamalarına faaliyet süreçlerinde yer veren ulusal kütüphanelerin sayısında bir artış yaşandığı sonucuna varılmıştır. Araştırmada ayrıca ülkelerin küresel rekabet, insani gelişme ve bilgi ve iletişim teknolojileri gelişmişlik düzeyi ile ulusal kütüphanelerinin Web arşivleme uygulamalarına yer vermesi arasında bir ilişki bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Along with digital transformation in the Information Age, traditional cultural heritage assets are replaced by digital cultural heritage assets. Web haritage forms a large part of the digital cultural heritage, as a result of the Internet's penetration into every aspect of life and its active use. The responsibility of preserving the Web heritage which is the memory of the age we are in and a record of our digital cultural heritage and transferring it to future generations belongs to cultural heritage institutions. In order to protect the Web heritage, cultural heritage institutions realize their Web archiving practices, and the national libraries, which are the most sensible institutions on the responsibility of protection, are at the forefront. The aim of our research is to examine and compare the Web archiving practices of national libraries around the world in the context of cultural heritage preservation and to test whether the Web archiving activities can be implemented in the National Library of Turkey. In this context, firstly, issues related to cultural heritage and Web archiving are discussed in detail. Then, the Web archiving applications of the national libraries were examined and an evaluation was made about the National Library of Turkey. All of the hypotheses for responding to the research problems presented in the research are verified and the descriptive method and observation technique have been used in the process. The research has reached the conclusion that the National Library of Turkey should include Web archiving practices in its activities in order to protect the Web heritage which constitutes a significant part of the national cultural heritage. However, when compared to other national libraries in the Web archiving process, it has been determined that the harvesting strategy chosen by the Turkish National Library should be national domain, selective and event-based harvesting and the access method should be URL and full-text search. However, in the last years it has come to the conclusion that there has been an increase in the number of national libraries involved in the activities of Web archiving. The research also reached the conclusion that there is a relationship between the level of development of countries' global competition, human development and information and communication technologies and the involvement of national libraries in Web archiving practices.
Benzer Tezler
- Ulusal dijital kültür mirasının korunması ve arşivlenmesine yönelik kavramsal bir model önerisi
A conceptual model on the preservation and archiving of national digital cultural heritage
DİĞDEM ÖZBAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ArşivHacettepe ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR TONTA
- Kültürel mirasın korunması bağlamında Türk motifleri için dijital desen arşivi oluşturulmasına yönelik kavramsal bir model önerisi
A conceptual model proposal for the creation of a digital archive of Turkish motifs in the context of cultural heritage preservation
GİZEM NUR VATANSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERTAN TOY
- Unutulan kentsel hafıza yapıları ve miras değerlerinin dijital etkileşimler ve oyunlaştırma ile aktarımı: Mardin yetimhanesi
Transfer of forgotten urban memory structures and urban heritage values with digital interactions and gamification: Mardin orphanage
DOĞAN KALAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA GÜLEÇ ÖZER
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR AYDIN
- Kültürel mirasın korunmasında belleğin önemi: Muhsine Hatun ve Şehsuvar Bey mahalleleri
The importance of memory in preservation of cultural heritage: Muhsine Hatun and Şehsuvar Bey neighborhoods
BERAT NUR ÖZCAN KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ARZU KOCABAŞ DİREN
- Dijital iletişim bağlamında kültürel miras yönetimi
Cultural heritage management in the context of digital communication
MERİÇ KILINÇ
Doktora
Türkçe
2022
Halkla İlişkilerİstanbul ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDA MENGÜ