Yazma eserlerin mikrobiyolojik kontaminasyon yönünden incelenmesi
Investigation of manuscripts in terms of the microbiological contamination
- Tez No: 506683
- Danışmanlar: PROF. DR. ESRA SUNGUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mikrobiyoloji, Microbiology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel ve Endüstriyel Mikrobiyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Yazma eserler, bir ülkenin tarihini ve kültürünü yansıtan önemli sanat eserlerindendir. Bu nedenle, nesiller boyunca korunabilmeleri büyük önem arz etmektedir. Günümüzde, kültür varlıklarından olan tarihi yazma eserleri koruma ve onarımının, gelişen teknoloji ve bilimsel veriler ile desteklenerek gerçekleştirilmesi, eserlerin gelecek nesillere aktarılmasını daha mümkün kılmaktadır. Yazma eserlerin korunmasının ve sürekliliğinin sağlanmasının önündeki en büyük engellerden biri eserlerin biyolojik degradasyona uğramasıdır. Bu sorunun üstesinden gelebilmek için atılacak en önemli adım, degradasyona neden olabilecek/hızlandırabilecek mikroorganizmaların tespit edilerek incelenmesi ve meydana getirdiği/getirebileceği tahribatların anlaşılabilmesidir. Bu tez çalışmasında, Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi'nde bulunan ve farklı tahribatlara uğramış olduğu gözlemlenen 10 farklı yazma eserde, kültüre edilebilir heterotrofik bakteri yoğunluğunun ve enzimatik profil analizleri baz alınarak eserlerdeki tahribattan sorumlu olabilecek başlıca bakteri türlerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca, kullanılan farklı örnek alma yöntemleri ve besiyerlerinin, optimum bakteri yoğunluğunun ve çeşitliliğinin tespitindeki etkinliğinin gözlemlenmesi de amaçlanmıştır. Bu kapsamda, iki farklı örnek alma yöntemi (eküvyon ve nitroselüloz membran) kullanılarak 10 farklı yazma eserden alınan örneklerden iki farklı besiyerinde (TSA ve R2A) bakteri izolasyonları gerçekleştirilmiş, koloni morfolojilerine göre farklı olduğu tespit edilen izolatlar seçilmiş ve tüm izolatların 4 farklı enzim için enzimatik aktivite yetenekleri (selülolitik, amilolitik, kazeinolitik, jelatinolitik) incelenmiştir. İncelenen 4 enzim aktivitesini de gösteren izolatlar tür düzeyinde moleküler olarak tanımlanmıştır. Nitroselüloz membran ve eküvyon yöntemi ile çalışılan tüm yazma eser örneklerine ait TSA ve R2A besiyerlerinde üreme gözlemlenmiş olmakla birlikte, üreme yoğunluklarında farklılıklar tespit edilmiştir. Eküvyon ile alınan örnekler arasında R2A besiyerindeki en yüksek bakteri sayısı 9.14E+06 kob/cm2 olarak F1, TSA besiyerinde tespit edilen en yüksek bakteri sayısı ise 8.7E+06 kob/cm2 olarak F6 kodlu eserde saptanmıştır. Nitroselüloz membran yöntemi kullanılarak TSA ve R2A besiyerlerinde en yüksek bakteri sayısı N1 örneğinde sırasıyla 8.85 kob/cm2 ve 4.15 kob/cm2 olarak saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar, eküvyon yöntemi ile saptanan bakteri sayısının nitroselüloz membran yöntemi ile tespit edilenden anlamlı derecede yüksek olduğunu göstermiştir (p
Özet (Çeviri)
Manuscripts are one of the most important part of the cultural heritage. For this reason, it is always important to protect them for future generations. However, one of the biggest obstacles to the preservation and sustainability of manuscripts is the biological degradation of them. The most important steps to be taken in order to overcome this problem are to identify the microorganisms that may cause/accelerate degradation and to understand the damages that may be caused. In this thesis study, 10 manuscripts from Suleymaniye Manuscripts Library that have been shown different microbiological degradation characteristics, are investigated in terms of their microbiological content. It was aimed to observe the effectiveness of the two different sampling methods (swab and nitrocellulose membrane) and the two media (TSA and R2A) on determining bacteriological contamination in the manuscripts. Additionally, enzymatic profile analysis was considered as marker for determination of main bacterial species that are responsible for degradation of manuscripts. In this scope, samples from 10 different manuscripts having different microbiological degradation characteristics were taken using the swab and nitrocellulose membrane and then were inoculated onto both TSA and R2A medium. After incubation time, bacteria on media were counted and candidate isolates were selected according to their colony morphology. Then enzymatic activities (cellulolytic, amylolytic, caseinolytic, gelatinolytic) of the all isolates were examined. Samples which were taken by nitrocellulose membrane and swab method, were investigated in terms of reproduction profiles in both TSA and R2A media. Reproduction density differences were determined and recorded for further invesitgation. Among samples that were taken by swabbing method, the highest number of bacteria in R2A and TSA medium was detected as 9.14E+06 cfu/cm2 (F1 sample), 8.7E+06 cfu/cm2 (F6 sample), respectively. Also, using nitrocellulose membrane method, the highest number of bacteria in TSA and R2A medium were determined as 8.85 cfu/cm2 and 4.15 cfu/cm2, respectively for N1 sample. Results showed that the number of bacteria detected by swabbing method was significantly higher than those detected by nitrocellulose membrane method (p
Benzer Tezler
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi yazma eserlerinin mikrobiyolojik kontaminasyon bakımından araştırılması
Research of manuscripts of Istanbul University Virtual Library in terms of the microbiological contamination
İREM MUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Biyolojiİstanbul ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU KADAİFÇİLER
- Dr. Rıfkı Urga Çankırı Araştırmaları Merkezi'nde bulunan yekpare deri ciltli yazma eserin belgelenmesi ve koruma / onarım önerileri
The documentation and conservation / restoration recommendations of uniform leather bound manuscripts in Dr. Rıfkı Urga Çankırı Research Centre
MUSTAFA KARTAL
Doktora
Türkçe
2022
El SanatlarıGazi ÜniversitesiKültür Varlıklarını Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE TOZUN
- Organik malzemeli müze eserlerinin (kağıt, ahşap, dokuma, deri) mikrobiyoloji kökenli etkenlerle bozulması ve alınacak önlemler
Başlık çevirisi yok
AYŞE SERDA KANTARCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
MüzecilikYıldız Teknik ÜniversitesiMüzecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN YÜCEL
- Fransa Ulusal Kütüphanesi'ndeki Türkçe el yazmaları
Turkish manuscript in the France National Library
MEHMET KAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıÇağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞİRVAN KALSIN
- El yazma eserlerin ciltlerinde kullanılan deriler üzerine bir araştırma
A research about the leathers used in bookbindings of manuscripts
NADİDE ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. MERAL BÜYÜKYAZICI