Mekansal planların değerlendirilmesinde tutarlılık tespiti üzerine bir yöntem önerisi: Trabzon örneği
A methodology proposal for detecting consistencies in the evaluation of spatial plans: Case of Trabzon
- Tez No: 510275
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYGÜN ERDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Mekânsal Planlama Süreci, Planlamada değerlendirme, Mekânsal Planlar Değerlendirme Kılavuzu, Trabzon mekânsal planları, Spatial Planning Process, Plan evaluation, Guide for Evaluation of Spatial Plans, Trabzon spatial plans
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Mekânsal planlar, hem yerleşimlerin kendi koşullarını iyileştirmede hem de içinde yer aldıkları bölge üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmada güçlü araçlardır. Etkin olmalarında önemli olan yapım süreçlerinin“değerlendirme”aşamasına odaklanan bu çalışmada; benzer ve farklı ölçekli planların belirli ölçütlere göre tutarlılık testlerinin gerekliliği ele alınmaktadır. Mevcut sistemde sadece basit bir denetlenme işlemi olarak görülen değerlendirme ve buna yönelik ölçütler Türkiye planlama yazınında ve mevzuatında ele alınmayan bir konu olarak durmaktadır. Çalışmada mekânsal planlama sürecinin bu eksikliğinden hareketle, yazında ve mevzuatta yapılan incelemelerle bu aşamayı, içinde nicel verilerin yer aldığı nitel ölçütlü tutarlılık testlerine dayandıran analitik bir yöntem ortaya konulmaktadır. Bu kapsamda, çalışmanın ilk adımında mekânsal planların değerlendirilmesine yönelik“Mekânsal Planlar Değerlendirme Kılavuzu”hazırlanmıştır. Kılavuzda mevzuat, plan raporu ve/veya plan ve mesleki öğretilerin sabit alındığı tutarlılık testleriyle; planların süreç, bilgi akışı, yöntemi ve plan kararları tutarlılıkları incelenmiştir. Testler;“içsel”ve kendi içinde“yatay”ve“dikey”olarak detaylanan“dışsal”tutarlılık olmak üzere iki ana grupta oluşturulmuştur. İçsel tutarlılık testleri, her bir farklı ölçekteki plan için ayrı; yatay dışsal tutarlılık testleri, aynı ölçekli komşu yerleşme planları arasındaki; dikey dışsal tutarlılık testleri ise, aynı yerleşimin farklı ölçekli planları arasındaki incelemeleri kapsamaktadır. Çalışmanın ikinci adımında, örnek yerleşimler üzerinde belirlenen ölçekteki planların, hazırlanan kılavuzdaki ölçütlere göre tutarlılıkları test edilmiştir. Bu amaçla Trabzon kentini kapsayan üst ölçekli planlar ve bu kent içinden seçilen bazı yerleşimlere yönelik alt ölçekli planlar incelenmiştir. Çalışmayla ortaya konan kılavuzun, ülkedeki planlama sisteminde planların onaylanmadan önceki sürecinde pratikte doğrudan kullanımının sağlanması ve yeni mevzuat çalışmalarında bu konudaki içerik altyapısına yönelik hazırlıklara temel oluşturması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
Spatial plans are effective tools both in improving the conditions of the settlements themselves and in reducing their negative effects on the region where such settlements are located. This study focuses on the“evaluation”stage of plan making, which is overall an important process for the efficiency of plans. It addresses the necessity of consistency tests according to certain criteria for similar and different scale plans. The evaluation, which is only seen as a simple review process in the present system, and its criteria remains as a topic not covered in Turkish planning literature and legislation. In this study, starting from the point of such inadequacies in spatial planning process, an analytical method for evaluation is put forward based on consistency tests with qualitative criteria, which also include quantitative data. In this context, following the examinations made in the literature and legislation, the“Guide for Evaluation of Spatial Plans”was prepared in the first step of the study. By these consistency tests in the guidelines, in which legislations, plan reports and/or plans and professional precepts are taken as constant; the consistencies in the planning process, information flow, methodology, and plan decisions were investigated. The tests were constructed in two main categories based on“internal”and“external”consistencies, where the latter is divided in two as“horizontal”and“vertical”. The internal consistency tests contain investigations of each of the plans separately in all scales; horizontal type of external consistency tests contain investigations of the same scale plans between the neighboring settlements; and finally their vertical types contain investigations of different scale plans for the same settlement. In the second step of the study, the consistencies of the plans for the case settlements were tested with reference to the criteria in the prepared guidelines. For this purpose, the upper scale plans that cover the City of Trabzon and some of the lower scale plans for the settlements from within this city were examined. With the guidelines introduced in the study, not only a support for its direct practical use during plan-making in the country's planning system but also its laying a contextual basis for the groundwork in the related new legislative works is aimed.
Benzer Tezler
- Yapılı çevrede mimari bir çözünürlük düzeyi olarak mikromorfoloji: Koşuyolu yerleşimi
Micromorphology as an architectural resolution level in built environment: The case of Koşuyolu
HASAN MURAD ADALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAN KAMİL GÜRER
- Türkiye'de sürdürülebilir mahalle ölçeğinde yürünebilirliğin Walkscore® endeksi ile ölçülebilirliği: Konya örneği
Measurability of walkability at sustainable neighborhood scale in turkey by Walkscore® index: The case of Konya
MUSA KAZIM ARGUN
- Geleceğin kentlerinde kamusal açık alan tasarım niteliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of public open space design qualities in cities of the future
BÜŞRA KILIÇDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Kırsal alanların peyzaj ekonomisi bağlamında değerlemesi: Ankara-Nallıhan ilçesi örneği
The evaluation the rural area in terms of landscape economy: Ankara, Nallihan case
MERVE YILMAZ
Doktora
İngilizce
2021
EkonomiAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN AKPINAR
- Integration of optical and synthetic aperture radar imagery for improving crop mapping
Ürün deseni haritası üretimini iyileştirmek üzere optik ve sentetik açıklıklı radar görüntülerinin entegrasyonu
ROUHOLLAH NASIRZADEHDIZAJI
Doktora
İngilizce
2020
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN BALIK ŞANLI
PROF. DR. ZİYADİN ÇAKIR