Mehmet Şemsettin Günaltay Hükümeti (1949-1950)
Mehmet Şemsettin Günaltay Government (1949-1950)
- Tez No: 510541
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BÜLENT BAKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Türk İnkılap Tarihi, Political Science, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cumhuriyet Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 286
Özet
Bu çalışmada, Cumhuriyet'in ilanından 14 Mayıs 1950 Genel Seçimlerine kadar iktidarda kalmış olan Cumhuriyet Halk Partisi'nin son hükümeti olan Mehmet Şemsettin Günaltay Hükümeti'nin siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel faaliyetleri ele alınmıştır. Günaltay Hükümeti dönemi, Türkiye'de özellikle de İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaşanan gelişmelere bağlı olarak başta siyaset olmak üzere birçok alanda gerçekleşen demokratikleşme hareketlerinin iyice zirve yaptığı ve ABD öncülüğündeki Batı merkezli siyasi hegemonya ile ilişkilerin yoğun olarak yaşandığı bir dönem olmuştur. Ayrıca ekonomide devletçi modelden liberalliğe yöneliş başlamış ve irtica ile komünizme karşı mücadele de yoğun bir şekilde sürdürülmüştür. Bu dönem içerisinde Amerika Birleşik Devletleri ile yapılan görüşmeler ve varılan anlaşmalar bugünkü Türk siyasi ve sosyal hayatında iyice yer edinen bazı gelişmelerin başlangıç noktasını meydana getirmesi açısından oldukça önemlidir. Ayrıca Günaltay Hükümeti yaklaşan 1950 Genel Seçimlerinin de etkisiyle siyasetin yanı sıra ekonomi ve diğer sosyal alanlarda da bazı önemli faaliyetlerde bulunarak birtakım kanunların çıkmasını sağlamıştır. Bu kanunların bir kısmı günümüzde bile hâlâ konuşulmakta ve tartışılmaktadır. Günaltay Hükümeti'nin çıkarmış olduğu ve Türk siyasi hayatının yeniden şekillenmesinde etkili olan en önemli yasa belki de 5545 sayılı Milletvekilleri Seçimi Kanunu olmuştur. Çünkü bu kanunun getirmiş olduğu adli teminat sağlayan gizli oy ve açık sayıma dayalı yeni seçim sistemi sonucu Cumhuriyet Halk Partisi girdiği ilk seçim olan 14 Mayıs 1950 Genel Seçimlerini kaybetmiş ve 27 yıllık iktidarından olmuştu. Tabii ki bu iktidar değişikliğinde sadece bu kanunun varlığının etkili olduğunu söylemek doğru olmayacaktır. Ayrıca, Cumhuriyet Halk Partisi'nin özellikle de savaş yılları sırasında yaptığı ekonomik hamlelerdeki hatalar ile halkı yorması, yıpratması ve oluşturduğu siyasi baskı ortamı sonucunda halk yeni arayışlara girmişti. Bu süreçte halk ile iyi bir diyalog kuran ve onlara yeni bir nefes vadeden Demokrat Parti ön plana çıkarak halkın adeta umudu olmuştu. Günaltay Hükümeti'nin yapmış olduğu demokratik ve ekonomik hamleler de halka inandırıcı gelmeyince 1950 seçimleri kaybedilmiş ve Günaltay Hükümeti böylece son bulmuştu.
Özet (Çeviri)
In this study, the political, economic and socio-cultural activities of the Mehmet Şemsettin Günaltay's Government, the last government of the Republican People's Party which remained in power from the proclamation of the Republic to general elections in 14th May 1950, have been addressed. The era of Günaltay Government, especially depending on developments after the World War II particularly in politics, the rising of democratization movements in many areas and living the intense relations have been a period with Western-centric political Hegemony led by America in Turkey. Also, it started turning from the statist model to liberalism in the economy and the struggle against communism with fundamentalism was also intensively maintained. In this period, it is very important that conferences with the United States of America and negotiated deals to generate the origin of some developments that gained ground in Turkish politics and social life. Also Günaltay Government engaged in some important activities about the economy and other social areas besides politics and it provided to introduce a set of laws with the effect of the oncoming 1950 General Elections. Even today, some of these laws are still being spoken and discussed. Maybe the most important law that Günaltay Government has enacted to reshape for the life of Turkish politics effectively is the Law of Parliamentary Election with the law no 5545. Because, the result of the new election system that provides a legal guarantee, secret vote and open counting, Republican People's Party lost the, first took place in the election, 14th May 1950 General Elections and it overthrew its 27 years of ruling. Of course, it wouldn't be true to say that the only this law have an effect on the change of this ruling. Also, especially during the war years, the result of tiring, fretting people with errors in economic moves and political pressure environment in Republican People's Party, people embarked on new searches. In this process, the Democratic Party which established good relations with the public and giving them a new breath, was the hope of the public by rising to prominence. As we mentioned in our study, when the democratic and economic movements of the Günaltay Government didn't seem credible to the public, Günaltay Government lost the 1950 Elections, and it came to an end.
Benzer Tezler
- Mehmet Şemsettin Günaltay'ın hayatı, ilmi, , idari, siyasi faaliyetleri
Mehmet Şemsettin Günaltay's life and activities of education, science and politic
YAŞAR ÖZÜÇETİN
Doktora
Türkçe
2003
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞAHİNGÖZ
- Türkiye'de çok partili döneme adaptasyon sürecinde bir CHP hükümeti olarak Günaltay Kabinesi ve politikaları
Gunaltay Cabinet as a CHP Power in the transition process to multi-party era in Turkey, and its policies
SERHAT İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerArdahan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FESİH BAYRAKTAR
- Mehmet Şemsettin Günaltay'ın İslam entelektüel geleneğindeki ruh teorilerine bakışı
Mehmet Şemsettin Günaltay's view on the theories of human soul in the Islamic intellectual tradition
MUHAMMET ŞEHMUS ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
FelsefeMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN KUTLUER
- Şemsettin Günaltay'ın ahlak anlayışı
Şemsettin Günaltay's ethic approach
LEVENT BAYDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHDETTİN BAŞÇI
- Üç farklı zihniyet açısından eğitim ve toplum: Mehmet Ali Şevki, Mehmet İzzet ve Mehmet Şemsettin Günaltay örneği
Education and society from three different mentality perspectives: Mehmet Ali Şevki, Mehmet İzzet and Mehmet Şemseddin Günaltay examples
İSA ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinKastamonu ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÇOŞAR