Yanarsu (Garzan) Çayı Aşağı Havzası (Siirt/Kurtalan) jeomorfolojisi
The Geomorphology of the Lower Basin Yanarsu (Garzan) Stream
- Tez No: 515189
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT SUNKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Bu tez çalışmasında, Dicle Nehri'nin önemli kollarından biri olan Yanarsu (Garzan) Çayı Aşağı Havzası'nın jeomorfolojik özellikleri incelenmiştir. Yanarsu Çayı aşağı havzası, kuzeyden Mereto Dağı, güneyde Garzan ve Yanarsu dağları, batıdan Kıra Dağı ile sınırlandırılmaktadır. Kuzeydeki dağlık alanlar Paleozoyik ve Mesozoyik, güneydeki dağlık alanlar Eosen ve Oligosen dönemine ait Formasyonlardan oluşmaktadır. Bu iki dağlık kütle arasında havza tabanlarına karşılık gelen düzlükler ise Üst Miyosen-Pliyosen dolgularından oluşmaktadır. Diyarbakır Havzası'nın en doğu bölümünde güneyde Garzan ve Yanarsu Dağı, kuzeyde Eski Garzan Reşan Antiklinali arasında yer alan hafif dalgalı düzlükler, Garzan Ovası olarak adlandırılmaktadır. Ova, kuzey ve güneyde kıvrımlı yapılar arasında bir senklinale karşılık gelmektedir. Bu senklinal, Yanarsu (Garzan) Çayı tarafından iki parçaya bölünmüştür. Bu bölünme ile birlikte Yanarsu Çayı'nın batısında kalan alanlar akarsular tarafından fazla yarılmıştır. Doğuda kalan bölüm ise batıya göre fazla parçalanmamış hafif dalgalı düzlüklerden oluşmaktadır. Asıl Garzan Ovası, Yanarsu Çayı doğusunda kalan kuzey ve güneyden kıvrımlı yapılarla sınırlandırılan hafif dalgalı düzlüklere karşılık gelmektedir. Ova KB-GD doğrultusunda 10 km genişliğinde, 25 km uzunluğunda ortalama 250 km2'lik alan kaplamaktadır. Garzan Ovası, Üst Miyosen-Pliyosen çakıltaşı, kumtaşı ve kiltaşı litolojilerinden oluşan genç örtü birimleri üzerinde gelişmiştir. Üst Miyosen-Pliyosen boyunca sedimantasyon alanı olan havza Kuvaterner'de dış drenaja açılarak günümüz şeklini almıştır. Bu havzada buzul topoğrafyası dışındaki bütün yapılara ait yer şekilleri görülmekte olup jeomorfoloji açısından bir açık hava müzesi özelliğindedir.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, the geomorphological characteristics of the lower basin of Yanarsu (Garzan) Stream which is one of the important tributaries of Dicle River have been investigated. The lower basin of Yanarsu Stream is surrounded by Mereto Mountain in the north, Garzan and Yanarsu Mountains in the south and Kıra Mountain in the west. The mountainous areas are composed of Paleozoic and Mesozoic formations in the north and of Eocene and Oligocene Formations in the south. The plains formed by to the river basins between these two mountainous areas are composed of Upper Miocene-Pliocene fillings. The slightly undulating plains in the easternmost part of the Diyarbakır basin and between Garzan and Yanarsu Mountains in the south and old Garzan Resan Anticline in the north are called Garzan Plain. The plain corresponds to a syncline between the folded structures in the north and south. This syncline is divided into two parts by Yanarsu (Garzan) Stream. With this division, the areas to the west of the Yanarsu Stream have been extremely split off by tributaries. The part remaining in the east is composed of slightly undulating plains which are unweathered compared to the west. The original Garzan Plain corresponds to the slightly wavy plains bounded by the folded structures in the north and south remaining in the east of the Yanarsu Stream. The 10 km wide and 25 km long plain covers an average area of 250 km2 in the NW-SE direction. Garzan Plain developed on the late cover units consisting of Upper Miocene-Pliocene conglomerate, sandstone and claystone lithologies. The basin, which was a sedimentation area during the Upper Miocene-Pliocene, took its present form by opening to external drainage in the Quaternary. This basin where all the structures are seen except for the glacial topography is an open-air museum in terms of geomorphology.
Benzer Tezler
- Yanarsu (Garzan) Çayı Havzası morfometrisi
Morphometry Of Yanarsu (Garzan) River and it's basin
GÜL YURUN MAVİNİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TELAT KOÇ
- Yukarı Dicle-Fırat nehir sisteminde bulunan garra hamılton, 1822 türlerinin dağılım alanlarının belirlenmesi
Determination of distribution ranges of garra hamilton, 1822 species inhabit the upper tigris-euphrates river system
HAYDAR BİROL İMRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Su ÜrünleriRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CÜNEYT KAYA
DR. IRMAK KURTUL
- Diyarbakır-Kurtalan Demiryolu hattının yerleşmelere etkisi
The effect of Diyarbakır-Kurtalan Railway line on settlements
AYSEL BOZKURT YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaFırat ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÇAĞLIYAN