Ebû Hayyân et-Tevhîdî'nin kelamcılara yönelttiği eleştiriler
Abu Hayyan al-Tawhidi's criticisim of kalamists
- Tez No: 515647
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Bu çalışmada h. IV. yüzyılda yaşamış Ebû Hayyân et-Tevhîdî'nin kelamcılara yönelik eleştirileri ele alınmaktadır. Edip, filozof, mütekellim ve mutasavvıf gibi birbirine muhalif olarak görülen alanlarda mütefennin olarak addedilen Tevhîdî, çok yönlü ilmi bir kişiliğe sahiptir. Bununla birlikte onun felsefecilere ve mutasavvıflara olan tutumuyla kelamcılara olan tutumu farklı olmaktadır. Kelamın muhakkiki ve döneminin Câhız'ı olarak tavsif edilen Tevhîdî, kelamcıları genellikle yöntembilimsel olarak eleştirmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada Tevhîdî'nin kelamî görüşlerinden ziyade onun kelamcılara yönelik epistemolojik ve metodolojik olarak eleştirileri konu edilmektedir. Tevhîdî, bu eleştirilerini kelam ilminin hem muhteva hem de yöntem olarak bir değişim süreci içerisine girdiği bir dönemde dile getirmiş, bu noktada onun kelamın müteahhirun dönemine katkısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda Tevhîdî'nin eleştirileri aklın bilgi elde etmedeki gücü, hadislerin delil olarak kullanılması, cedel, kıyasu'l-gaib ale'ş-şahid ve tekâfü-ü edille başlıkları altında tahlil edilmeye çalışılmıştır. Bu eleştirilerin bir kısmı Tevhîdî'nin bazı kelamcılara yönelik kişisel husumetinden kaynaklı olduğu görülmektedir. Ancak cedel yönteminin bir çekişme ve didişme yöntemi olarak kullanılması noktasındaki eleştirileri ya da getirilen delillerin mantık ilkelerinden uzak, sübjektif ve dayanaksız olması gibi nedenlerle delillerin eşit olduğu ve yakini delilin ortaya konamayacağı gibi agnostik düşüncelere kapılan kelamcılar hakkındaki eleştirileri haklılık yanı olan eleştiriler olmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study has aimed to discuss Abu Hayyan At-Tawhidi's criticism of the scholars of kalam. Al Tawhidi who is considered as“Mutafannin (well-knowledged) in many fields like Kalam and Tasawwuf which is seen as opposing each other. Besides his posture towards Philosophers and Mutasawwufs (Sufis) differ from each other. Tawhidi who were seen as the Cahiz of his own period of time criticizes Kalamists (Islamic philosophers) by method and rationality. Therefor this study discusses Tawhidi's epistemological and methodological criticism of Kalamists rather than his personal opinions on Kalam. Tawhidi expressed these criticisms in a time where the school of Kalam had already started going through a period of change by it's content and methods. At this point this study underlines the importance of Tawhidi's contributions to the Mutaahhirun Period of Kalam. In this regard Tawhidi's criticisms has been analyzed under the titles of the power of mind to achieve true information, using hadiths as evidence, Jadal (debating), Kiyas-ul Gaib Al-ash-Shahid (Comparison of the Unknown with the Known) and Tekafu'u Adille (Agnosticism). Also some of Tawhidi's criticism can be attributed to his personal disputes with some Kalamists. However his criticism on the method of Jadal (Debating) being used as a way of arguing and rivaling or Kalamists going after the agnostic ideas such as ”all evidences are equal and no evidence can be superior to another one for the all submitted evidences are subjective, baseless and far away from being logical in one way or another" can be considered as one of his fair criticisms.
Benzer Tezler
- Ebu Hayyân et-Tevhîdî ve el-İmtâ' ve'l-Muânese adlı eseri
Abu Hayyan al-Tawhidi and el-Imtâ ve'l-Muânese
SÜMEYYE İSLAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA ERMİŞ
- Bir mizah kaynağı olarak Ebû Hayyân et-Tevhîdî'nin Besâirü'l-Hükemâ ve Zehâirü'l-Kudemâ (el-Besâir ve'z-Zehâir) adlı eseri
As a source of humor, Abu Hayyan al-Tawhidi's work titled Basairu'l-Hukama wa Dhakhair al-Kudama(al-Basair wa al-Dhakhair)
TUNCAY TAN
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENER ŞAHİN
- Ebu Süleyman es-sicistani el-Mantıki'nin nefs ile ilgili görüşleri
Ebu Süleyman es-sicistani el-Mantiki related to nafs
FATMA ZEHRA ÖRS
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinIğdır ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMEL SÜNTER
- Fârâbî, İbn Sînâ ve Gazzâlî mantığında dilbilim kavramları
Linguistic terms in Al-Farabi, İbn Sina and Al-Ghazali's logic
ALİYE GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ DURUSOY
- Ebu hayyân et-tevhîdî ve felsefî kişiliği
Abu hayyân al-tawhidi and his philosophical personality
İBRAHİM HALİL ÜÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. KASIM TURHAN