Konya koşullarına uygun yüksek besin içeriğine sahip gernik buğday çeşit adaylarının belirlenmesi
Determination of high nutritious emmer wheat candidates suitable for konya conditions
- Tez No: 518139
- Danışmanlar: PROF. DR. TANER AKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 48
Özet
Bu çalışma ile son beş yıldır ülkemizin farklı bölgelerinden toplanan gernik popülasyonlarından seçilen 17 gernik çeşit adayının Konya koşullarına uyumunun (adaptasyon) belirlenmesi amaçlanmıştır. Konya ili Kadınhanı koşullarında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlı olarak deneme kurulmuş ve ülkemizde yaygın olarak yetiştirilen makarnalık buğday (Triticum durum Desf.) çeşitlerinden Zenit, Svevo ve Sarıçanak çeşitleri de kontrol olarak kullanılmıştır. Çalışma kapsamında biyolojik verim, dane verimi gibi tarımsal özelliklerin yanı sıra bazı kalite özellikleri ve mikro element ve vitamin (A ve B vitaminleri) içerikleri belirlenmiştir. Tarımsal özellikler bakımından gernik çeşit adaylarının kontrol çeşitlere göre yaklaşık 5 gün daha geç başaklandığı belirlenmiştir. Öte yandan çalışmada kullanılan bütün gernik çeşit adayları kontrol çeşitlere göre daha uzun bitki boyuna sahip olarak bulunmuştur. Başak boyu bakımından ise genel olarak kontrol çeşitlerin başak boyu daha uzun bulunmasına rağmen özellikle 42 (6.3 cm), 45 (6.3 cm), 43 (6.2 cm) ve 2 (6.2 cm) numaralı çeşit adayları kontrol çeşitlerden (6.0 cm) de uzun başak boyuna sahip olarak belirlenmiştir. Dane verimi bakımından kontrol çeşitler ile gernik çeşit adayları benzer bulunmuştur fakat gernik çeşit adayları içerisinde bazı hatlar dane verimi olarak öne çıkmaktadır. Özellikle 47 (416.9 kg/da) numaralı çeşit adayının dane verimi oldukça umut vericidir. Hasat indeksine göre ise 25 (% 43.5) ve 20 (% 43.4) numaralı çeşit adayları kontrol çeşitlere göre daha üstündür. Temel kalite özellikleri bakımından incelendiğinde ortalama olarak gernik çeşit adaylarının hektolitre, bin dane ağırlıkları ve sedimantasyon değerleri kontrol çeşitlerin altında kalmıştır. Ancak 47 (32.24 g) ve 21 (31.04 g) numaralı çeşit adayları bin dane ağırlığı bakımından dikkat çekmektedir. Protein oranı bakımından ise gernik çeşit adaylarının performansları genel olarak kontrol çeşitler ile çok yakın bulunmuştur. Mikro element içeriklerine göre genel olarak kontrol çeşitlerle benzer ortalama değerlere sahip gernik çeşit adayları arasında düşük Cu içeriği ile 1 (1.44 ppm) ve 21 (1.46 ppm) numaralı çeşit adayları, Fe için 15 (28.35 ppm) ve 3 (27.74 ppm) numaralı çeşit adayları, Mn için 2 (25.70 ppm) ve 15 (24.70 ppm) numaralı çeşit adayları, Zn için yine 15 (19.97 ppm) ve 3 (16.59 ppm) numaralı çeşit adayları ve Se için 45 (0.22 ppm), 15 (0.22 ppm) ve 6 (0.22 ppm) numaralı çeşit adayları ön plana çıkmıştır. 15, 2 ve 3 numaralı gernik çeşit adaylarının mikro element dağılımları bakımından kontrol çeşitlere göre çok üstün olduğu görülmektedir. B vitamini açsından da gernik çeşit adayları ile kontrol çeşitler arasında büyük bir farklılık gözlenmemiştir. Ancak B5 vitamini için 3 (8.34 ppm) ve 17 (7.15 ppm) numaralı çeşit adayları ve B9 vitamini için 1 (85.91 ppm), 17 (74.32 ppm) ve 20 (71.00 ppm) numaralı gernik çeşit adaylarının ön plana çıktığı söylenebilir. A vitamini bakımından ise özellikle 37 (163.17 ppb), 21 (162.65 ppb) ve 46 (160.53 ppb) numaralı çeşit adayları umut vericidir. Sonuç olarak, tarımsal ve kalite özellikleri birlikte göz önüne alındığında 47, 37, 21 ve 15 numaralı gernik çeşit adayları ön plana çıkmış olup İç Anadolu bölgesinin kırsal alanlarında makarnalık buğday çeşitlerine alternatif olarak bu gernik çeşit adaylarının yetiştirilmesi önerilebilir.
Özet (Çeviri)
Field performances of the 17 emmer candidate lines collected and selected from the populations via different provinces of Turkey were tested under Konya conditions to determine candidate emmer varieties suitable for this province. For this purpose, the trial was carried out in randomized complete block design with three replicates under Kadınhanı/Konya conditions. The commonly cultivated durum wheat (Triticum durum Desf.) varieties, Zenit, Svevo and Sarıçanak, were used as controls in the study. Agronomical traits such as biological and grain yield and some quality traits and contents of micro elements and vitamins (A and B) were determined. Emmer candidate lines were 5 days later than the controls for days to heading. On the other hand, all emmer candidate lines cultivated in the study were longer plant height than the controls. Although control varieties were generally found to be higher than the emmer candidate lines, 42 (6.3 cm), 45 (6.3 cm), 43 (6.2 cm) and 2 (6.2 cm) candidate lines had the higher spike length than that of controls. Emmer candidate lines were to be similar with the controls for grain yield but some emmer candidate lines were superior. Line 47 with 416.9 kg/da grain yield was especially satisfactory. Lines 25 (43.5 %) and 20 (43.4 %) were also better than the controls for harvest index. Control varieties were averagely better than the emmer candidate lines for main quality traits such as volume weight, thousand kernel weight and sedimentation. However, the candidate lines 47 and 21 were quite well for thousand kernel weight. Protein ratio was similar for both controls and emmer candidate lines. Additionally, some emmer candidate lines were promising for micro element contents such as 1 (1.44 ppm) and 21 (1.46 ppm) for low Cu content, 15 (28.35 ppm) and 3 (27.74 ppm) for Fe, 2 (25.70 ppm) and 15 (24.70 ppm) for Mn, 15 (19.97 ppm) and 3 (16.59 ppm) for Zn and 45 (0.22 ppm), 15 (0.22 ppm) and 6 (0.22 ppm) for Se. Especially, the emmer candidate lines 15, 2 and 3 were quite better than the control varieties for balanced micro element contents. There was no large variation between the candidate lines and varieties for B vitamin complex but lines 3 (8.34 ppm) and 17 (7.15 ppm) for B5 and lines 1 (85.91 ppm), 17 (74.32 ppm) and 20 (71.00 ppm) for B9 were promising. Lines 37 (163.17 ppb), 21 (162.65 ppb) and 46 (160.53 ppb) were also satisfactory for vitamin A. As a result, lines 47, 37, 21 and 15 were preferable in general in terms of agronomical and quality traits and they can be cultivated as an alternative to durum wheats in the rural areas of the Central Anatolia.
Benzer Tezler
- Konya koşullarına uygun yüksek besin içeriğine sahip siyez buğday çeşit adaylarının belirlenmesi
Determination of high nutritious einkorn wheat candidate lines for Konya conditions
GÜLİZAR MANAV
- Sendika dergilerinde özelleştirme gündemi: Petrol-İş ve Tek Gıda-İş örnekleri
Privatization agenda in union magazines: Examples of Petrol-İş and tek Gıda-İş
GAYE KUAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GazetecilikGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEREN SÖZERİ ÖZDAL
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda iddianamenin iadesi
The return of the indictment as per the Code of Criminal Procedure no. 5271
OYA AKBULUT ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VESİLE SONAY EVİK
- Improving raceway reactor productivity via vortex induced vibrations for cost effective microalgae production
Maliyet etkin mikroyosun üretimi için girdap kaynaklı titreşimlerle alg havuzu performansının artırılması
MEHMET SADIK AKCA
Doktora
İngilizce
2023
Biyomühendislikİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BULENT İNANC
- İş sözleşmesinin haklı nedenle feshi
The notion of the rightful termination
MEHMET EKİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hukukİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ RIZA OKUR