Kuşaklar arası aktarımın bağlanma kuramı ve ruh sağlığı arasındaki ilişki kapsamında sosyal hizmet bakış açısı ile incelenmesi
Analysis of intergenerational transmission in the context of the relationship between attachment theory and mental health from social work perspective
- Tez No: 519432
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE ÖZMETE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Sosyal Hizmetler, Psychiatry, Psychology, Social Services
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 215
Özet
Bu araştırmada ruh sağlığı problemlerinin ve bağlanma örüntülerinin bir kuşaktan diğerine aktarılıp aktarılmadığı ve bu bağlamda çocukların ruhsal belirtilerini etkileyen önemli faktörlerin neler olduğu sosyal hizmet bakış açısıyla ortaya konulmaya çalışılmıştır. Nicel araştırma tasarımı kullanılmış olan bu çalışmada sonuçların birbiriyle karşılaştırılması açısından çalışma ve karşılaştırma grupları ile birlikte çalışılmıştır. Çalışma grubunu ruh sağlığı hizmetlerinden faydalanan anneler ve bu annelerin 9-14 yaş grubundaki çocukları oluştururken; karşılaştırma grubunu ise benzer sosyo-demografik özellikler gösteren fakat ruh sağlığı hizmeti almayan anneler ve bu annelerin 9-14 yaş grubundaki çocukları oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında çalışma ve karşılaştırma gruplarında yer alan katılımcılara anket formu uygulanmıştır. Her iki gruptaki anneler için dört farklı bölümden oluşan anket formunun birinci bölümünde annelerin sosyo-demografik verilerine ilişkin soruların yer aldığı“Tanıtıcı Bilgi Formu”, ikinci bölümde annelerin bağlanma boyutlarını ölçmek için oluşturulan“Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II”, üçüncü bölümde annelerin algıları açısından kendi anneleriyle kurulan ilişki örüntüsünü geriye dönük olarak değerlendirmek için oluşturulan“Ana-Babaya Bağlanma Ölçeği”ve dördüncü bölümde çocuğun yeterlilik alanları ve sorun davranışlarını belirlemek amacıyla oluşturulan“Güçler ve Güçlükler Ölçeği (AB 4-16)”yer almıştır. Her iki gruptaki çocukların anket formu ise tek bölümden oluşmaktadır ve çocukların bağlanma boyutlarını değerlendirmek için“Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II-Orta Çocukluk Ölçeği”uygulanmıştır. Araştırma sonucunda çalışma grubundaki annelerin ve çocukların kaygılı ve kaçınmacı bağlanma boyutlarından aldıkları puanlar karşılaştırma grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek bulunmuştur. Benzer biçimde çalışma grubundaki çocukların ruhsal belirtiler sergileme oranları karşılaştırma grubundaki çocuklarla karşılaştırıldığında çalışma grubundaki çocukların ruhsal belirtiler sergileme oranı istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek bulunmuştur. Tüm gruplarda anne ve çocukların bağlanma örüntüleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Çocuğun ruhsal belirtiler göstermesinde sırası ile çocuğun plansız ve istenmeyen bir gebelik sonucu dünyaya gelmesi, annenin ruh sağlığı desteğine gereksinimi bulunması, annenin öğrenim durumunun düşük olması ve çocuğun anne ya da babasından ayrı kalma durumu önemli risk faktörleri olarak bulunmuştur. Bunun yanında annelerin kaygılı bağlanma örüntüleri sergilemesi ve çocukların anneleriyle kaçınmacı bağlanma örüntüleri geliştirmelerinin, çocukların ruhsal belirtiler sergilemesiyle ilişkili olduğuna dair sonuçlara ulaşılmıştır. Sonuçlar ruh sağlığı ve bağlanma örüntülerinin ilişkili olduğunu ve ruh sağlığı problemlerinin çeşitli faktörler aracılığıyla kuşaktan kuşağa aktarıldığını göstermektedir. Bu noktada özellikle koruyucu ruh sağlığı ve sağlıklı nesiller yetiştirebilmek için sosyal hizmet bakış açısının ortaya konulması önemli bulunmuş ve uygulamaya yönelik çeşitli öneriler geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research aimed to determine whether mental health problems and attachment styles are transferred from one generation to another, and in this context, investigate the important factors affecting children's mental illness symptoms from social work perspective. A quantitative research design was used, in which study and control groups were formed and compared in terms of their results. The study group consisted of mothers who were receiving mental health services and their children in the 9-14 age group. The control group comprised mothers who had similar socio-demographic characteristics to the study group but were not receiving mental health services, and their children in the 9-14 age group. For the collection of data, the mothers in both the study and control groups were asked to complete a survey with the following four sections: 1)“Introductory Information Form”containing questions about the socio-demographic characteristics of the mothers, 2)“Experiences in Close Relationships Scale II”designed to determine the attachment styles of the mothers, 3)“Parental Attachment Scale”that retrospectively assessed the participant mothers' relationships with their own parents based on the participants' perceptions, and 4)“Strengths and Difficulties Questionnaire (AB 4-16)”, which was developed to determine the areas of competence and problem behaviors of the participant mothers' children. Furthermore, the“Experiences in Close Relationships Scale II – Middle Childhood”was administered to the participant children. This scale had a single section that evaluated the children's attachment patterns. The results of the research revealed that the mother and children in the study group had higher scores in the anxious and avoidant attachment subdimensions compared to the control group. Similarly, mental illness symptoms were seen at a statistically significantly higher rate among the children in the study group compared to the control group. However, in both groups, there was no statistically significant relationship between the mothers and children in terms of attachment styles. For the presence of the children's symptoms of mental illness, the important risk factors were found to be the child being from an unplanned or unwanted pregnancy, the mother requiring mental health support, the low education status of the mother, and the child being separated from one of the parents. In addition, the mothers having an anxious attachment style and the children developing avoidant attachment were associated with the children's exhibiting mental illness symptoms. Based on these results, it can be concluded that mental health and attachment styles are related, and mental health problems are transferred from one generation to another through various factors. Therefore, it is important to adopt a social work approach to preventive mental health and raise healthy generations. This work also presents various recommendations on practices to help achieve this.
Benzer Tezler
- Intergenerational transmission of relationship-related obsessive compulsive symptoms: Roles of insecure attachment styles and perfectionism
Yakın ilişki odaklı obsesif kompulsif belirtilerin kuşaklararası aktarımı: Güvensiz bağlanma stilleri ve mükemmeliyetçiliğin rolü
SEVİLAY ARI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiTED ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAĞMUR AR KARCI
- Unutkanlık coğrafyasında bellek yörüngelerinin mekânsal anlatısı: Bomonti'nin gündelik hayatına etnografik bakış
Spatial narrative of memory trajectories in urban amnesia: An etnographic view of everyday life of Bomonti
TUĞÇE GÜRLEYEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Anaokulu öğrencilerinde ayrılma kaygısının aile ortamı, annenin sürekli kaygısı ve anne-çocuk bağlanma örüntüleri açısından incelenmesi
The study on separation anxiety among kindergarten students the family environment, the trait anxiety of mothers and attachment patterns between mother and child
SEDA DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BELMA BEKÇİ
- Bağlanmadan psikolojik belirtilere giden yollar: Zihinselleştirme açısından bir değerlendirme
Pathways from attachment to psychological symptoms: An evaluation in terms of mentalization
GÜLŞEN KAYNAR
Doktora
Türkçe
2021
PsikolojiAnkara ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- Sivas ili aşıklık geleneği ve geleneğin bugünkü temsilcilerinden aşık Şentürk İyidoğan
In this study, the minstrel tradition in Sivas and the life, art and poetry of Aşık Şentürk İyidoğan
GAMBER KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MüzikCumhuriyet ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYE KAPTAN