Geri Dön

Türkiye ekonomisinde teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret ve sürdürülebilir büyüme

Foreign trade according to technology intensity and sustainable growth in Turkey economy

  1. Tez No: 519668
  2. Yazar: SEMA YAŞAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET OKAN TAŞAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Teknoloji, Ekonomik Büyüme, Dış Ticaret, Granger Nedensellik, Technology, Economic Growth, Foreign Trade, Granger Causality
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 217

Özet

Teknoloji, bir ülkenin sürdürülebilir bir ekonomik büyüme performansı yakalayabilmesi için gerekli olan en önemli değişkenlerden birisidir. Teknolojik gelişmenin ekonomik büyümeyi artırdığı pek çok uygulamalı çalışma ile de ortaya konulmuştur. Özellikle de yüksek teknoloji yoğunluklu ürünler daha fazla katma değer sağladıkları için büyüme üzerinde önemli bir katkı sağlamaktadırlar. Bu çalışma GSYH ile yüksek teknoloji yoğunluklu ürünlerin dış ticareti (HT), orta yüksek teknoloji yoğunluklu ürünlerin dış ticareti (MHT), orta düşük teknoloji yoğunluklu ürünlerin dış ticareti (MLT) ve düşük teknoloji yoğunluklu ürünlerin dış ticareti (LT) arasındaki ilişkiyi incelemek için yapılmıştır. Bu amaçla bu çalışmada Türkiye ekonomisinde 1996Q1- 2016Q2 dönemine ait HT, MHT, MLT, LT yoğunluklu imalat sanayi sektörlerinde ihracatın ithalatı karşılama oranı ile GSYH arasındaki ilişkiyi açıklamak için ekonometrik analiz yapılmıştır. Bu değişkenlerin yanı sıra iki tane de kontrol değişken eklenmiştir. Bu değişkenler sabit sermaye yatırımları ile işgücüne katılım oranıdır. Çalışmada dört farklı model kurulmuştur. Değişkenler arsındaki ilişkiyi incelemek için önce ADF birim kök testi yapılmıştır ve ardından ilişkileri belirlemek için Johansen Eşbütünleşme testi yapılmıştır. Değişkenler arasında ilişki bulunduktan sonra VEC Granger Nedensellik testi yapılmıştır. GSYH ve HT arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla kurulan birinci modelin sonuçlarına göre GSYH'dan HT'ye doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. GSYH ve MHT arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla oluşturulan ikinci modelin sonuçlarına göre GSYH ile MHT arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. GSYH ve MLT arasındaki ilişkinin yönünü belirlemek için oluşturulan üçüncü modelin sonuçlarına göre tıpkı GSYH ve MHT arasındaki ilişki gibi GSYH ve MLT arasında da çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Son olarak GSYH ve LT arasındaki nedensellik ilişkisini inceleyen dördüncü modelin sonucuna göre de GSYH'dan LT'ye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Technology are one of the key variables which countries have focused on to attain a sustainable growth performance. Technological progress stimulates economic growth has been demonstrated in many empirical works. Especially high technology intensive products increases export revenues and makes a significant contribution to economic growth because high technology intensive products yield more value added products. This study is conducted to examine the relationship between GDP and foreign trade of high technology intensive products (HT), foreign trade of medium- high technology intensive products (MHT), foreign trade of medium- low technology intensive products (MLT) and foreign trade of low technology intensive products (LT). In this reason, the study is analyzed relationship between GDP and export- import rations of HT, MHT, MLT and LT intensive manufacturing industries in period of 1996Q1-2016Q2 in Turkey economy. Also two additional variables are added as control variables. These are fixed capital formation and the labor force participation rate. Four different models are constracted. In order to test of existing of relationship among variables firstly ADF unit root tests are applied and then Johansen Cointegration test is used to determine relations. After finding the relationships among the variables VEC Granger Causality test is applied. In this result of the first model which is costracted to determine direction of relationships among the GDP and HT, one way causality relationship from GDP to HT has been identified. In this result of the second model to determine the relationship between GDP and MHT, two way causality relationship between GDP and MHT has been identified. According to the results of the third model which is constracted to determine direction of relationship between the GDP and MLT, there is also two way causality relationship between GDP and MLT. Finally as a result of the fourth model which examines the causality relationship between GDP and LT, a one way causality relationship from GDP to LT has been founded.

Benzer Tezler

  1. Teknoloji yoğun malların sektörel ihracatı: Türkiye örneği

    The sectoral export of technology intensive goods: Case of Turkey

    ENES BOLKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    İşletmeTarsus Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH KAPLAN

  2. Gümrük Birliği sürecinde Türkiye'nin demir çelik ticareti performansı: 1996 - 2014

    Iron and steel trade performance of Turkey in the Customs Union process: 1996 - 2014

    YASİN BIYIK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Ekonometriİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEDİME LERZAN ÖZKALE

  3. İmalat sanayi sektöründe Türkiye'nin AB'ye ihracatının teknoloji yoğunluğuna göre analizi: Panel veri yöntemi

    Analysis of Turkey's exports to the EU in manufacturing industry sector according to technology intensity: Panel data method

    EMİNE TUĞBANUR CİĞEROĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiPamukkale Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİHAL YAYLA

  4. Türkiye'de otomotiv sektöründe doğrudan yabancı sermaye yatırımı ve bölgesel istihdam profilindeki değişim

    Foreign direct investment and change in regional employment profile in the automotive sector in Turkey

    OKTAY KAAN HÜGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiBursa Teknik Üniversitesi

    Uluslararası Ekonomi Politikası Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEVAT BİLGİN

  5. Analysing the factors affecting free zones performance: The case of Turkey

    Serbest bölgelerin performansını etkileyen faktörlerin analizi: Türkiye örneği

    ÇİĞDEM ÜSTÜN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KEREM YAVUZ ARSLANLI