Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) koleksiyonunda sap çürüklüğüne (Etmen: Sclerotium rolfsii) dayanıklı genotiplerin belirlenmesi ve moleküler marker ile validasyonu
Determination of resistant genotypes against to stem rot disease (caused by Sclerotium rolfsii) in groundnut and validation of marker linked to disease
- Tez No: 528420
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN YOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Genetik, Genetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 58
Özet
Sclerotium rolfsii'nin etmen olduğu sap çürüklüğü hastalığı dünya yerfıstığı üretim alanlarında ciddi verim kayıplarına neden olmaktadır. Bu yüksek lisans tez çalışmasında, toplamda 121 adet genotipten oluşan yerfıstığı gen kaynağı koleksiyonu hastalığa karşı dayanıklılık bakımından çalışılmış ve moleküler marker kullanılarak dayanıklılık doğrulanmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda Arachis cinsine ait beş yabani tür de (A. diogoi, A. ipaensis, A. botizocoi, A. duranensis ve A. cordenosii) sera ortamında yapay inokülasyon ile dayanıklılık bakımından değerlendirilmiştir. Her iki çalışmada da ekim işleminden yaklaşık 60-65 gün sonra bitkilere agar disk tekniği kullanılarak S. rolfsii izolatı inoküle edilmiştir. Inokülasyondan 7-10 gün sonra hastalığın ilk belirtileri gözlenmiş ve 4 hafta sonunda inoküle olan yerfıstığı genotipleri 1-5 skalasına göre değerlendirilmiştir. Koleksiyonda hastalık skoru 2 ile 5 arasında değişkenlik gösterirken genel ortalama 4,7 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak yoğun fungus baskısı altında koleksiyonun % 92,8'si hassas, % 5,7'si orta derecede hassas ve sadece % 1,6'sı Sclerotium rolfsii'ye karşı orta derecede dayanıklı olarak gözlenmiştir. Genotipler arasında ayrıca lezyon uzunluğu ve lezyon alanı karakterleri arasında da istatistikî olarak önemli farklılıklar elde edilmiştir En düşük hastalık skoru ACG 14 (subsp. fastigiata var. vulgaris) ve ACG 101 (subsp. hypogaea var. hypogaea) genotiplerinde gözlenmiştir. Yabani Arachis türleri için ortalama hastalık skoru ise 3,7 olup en düşük hastalık skoruna sahip tür 2,5 skor değeri ile A. botizocoi olmuştur. Yürütülen tarla denemesini doğrulamak amacıyla daha önceki çalışmalarda dayanıklılıkla ilişkili olduğu bildirilen GM2350 markeri koleksiyonu taramada kullanılmış, ancak bu SSR markeri ile genotiplerin hastalığa karşı reaksyionları arasında bir korelasyon gözlenmemiştir.
Özet (Çeviri)
Stem rot is one of most the important biotic stress factors in groundnut, and causes to high yield losses worldwide. In the present investigation 121 groundnut genotypes from different subspecies and botanical varieties were screened for resistance to S. rolfsii under field conditions. The five wild Arachis species, A. diogoi, A. ipaensis, A. botizocoi, A. duranensis and A. cordenosii, were also evaluated in greenhouse conditions. In both experiments, 60 to 65 days after planting, plants were inoculated with an aggressive isolate of S. rolfsii using a combined agar disk technique with a grain-based medium. A disease score (DS) scale (1 to 5) was used to assess symptomatic plants. To validate the experimental assessments, leaf samples of the genotypes and wild type species were analyzed using a SSR marker, GM2350, associated with stem rot resistance. The traits of lesion length, lesion area and disease severity showed significant differences among the genotypes. The DS ranged from 2 to 5 with a general mean of 4.7. The 5.7% and 1.6% of the collection were found to be moderately susceptible and moderately resistant, respectively. The lowest DS results were identified on genotypes ACG 14 from subsp. fastigiata var. vulgaris and ACG 101 from subsp. hypogaea var. hypogaea. ACG 101 also had a similar pod yield to the control plot. The lowest DS was recorded as 2.5 for A. botizocoi and the average DS was 3.7 in wild species. There was no correlation between the molecular analysis and field phenotyping.
Benzer Tezler
- Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) mutant populasyonlarında 100-dane ağırlığı için uygulanan iki yönlü seleksiyonun tarımsal özellikler üzerine etkisi
Başlık çevirisi yok
BEYSAT İPKİN
Doktora
Türkçe
1997
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. İLHAN ÇAĞIRGAN
- Yer fıstığı (Arachis hypogaea L.) germplasmında bazı hastalık ve zararlılara dayanıklılık genlerinin moleküler markerlerle belirlenmesi ve moleküler ıslah yardımıyla ileri hat ve çeşitlere aktarılması
Screening of some diseases and root-knot nematode resistance genes by using molecular markers in groundnut germplasm and transferring resistant genes to advanced lines and cultivars
ENGİN YOL
Doktora
Türkçe
2015
BiyoteknolojiAkdeniz ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT UZUN
- Yerfıstığında (Arachis hypogaea L.) yüksek verim ve oleik asit içeriğine sahip hatların seleksiyonu
Selection of lines with high yield and oleic acid content in groundnut (Arachis hypogaea L.)
HASAN TALHA GÜLTEN
- Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) çeşitlerinde bazı agronomik ve kalite özellikleri
Some agronomic and quality characteristics of peanut (Arachis hypogaea L.) varieties
HASAN BAYDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN BAYRAKTAR
- Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) tarımında bakteri ve azotlu gübre uygulamasının verim ve kalite özelliklerine etkisi üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
SEVGİ SELÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. HALİS ARIOĞLU