Aşağı Kızılırmak ile Yeşilırmak arasındaki sahanın bitki coğrafyası
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 53084
- Danışmanlar: PROF.DR. YUSUF DÖNMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
ÖZET Doktora tezi olarak hazırladığımız bu çalışmada Orta Karadeniz Bölümünün küçük bir parçasını teşkil eden ve yaklaşık olarak 4500 km2 lik bir alan kaplayan Yeşilırmak ve Kızılırmak nehirlerinin aşağı çığırları arasındaki sahanın bitki coğrafyası ayrıntılı olarak incelenmiştir. 1966 yılında Prof. Dr. Yusuf Dönmez tarafından“Trakya'nın Bitki Coğrafyası isimli araştırma ile başlatılan ve bugüne kadar geniş bir sahada devam edegelen Türkiye Bitki Coğrafyası araştırmalarının bir uzantısı niteliğindeki bu çalışmanın temelini Yeşilırmak ve Kızılırmak vadileri arasında kalan sahada yaptığımız arazi çalışmaları oluşturmaktadır. Arazide yapılan çalışmalar esnasında arazi mümkün olduğu kadar fazla dolaşılmaya çalışılmış, özellikle bitki topluluklarının yoğun olduğu dağlık kütleler kuzey- güney ya da doğu-batı yönünde geçilerek bitki numuneleri toplanmıştır. Arazi üzerinde kuzey-güney veya doğu-batı yönünde r”yapılan inceleme gezileri esnasında çok sayıda kesit çıkarılmıştır. Bizzat arazi müşahedelerimize dayanan söz konusu kesitler, inceleme sahasının 1:100.000 ölçekli ve renkli olarak hazırlanan bitki dağılış haritasının temelini oluşturmuştur. Böylece Yeşilırmak ve Kızılırmak arasındaki sahanın ilk büyük ölçekli ve renkli bitki dağılış haritası tarafımızdan hazırlanmıştır. Çalışmanın 1. bölümünde bitki örtüsü ile yetişme şartları arasındaki. ilişkiler ortaya konmaya çalışılmış, bitki topluluklarının dağılışına birinci derecede tesir eden iklim özelliklerine olabildiğince fazla yer verilmiştir. Çalışmanın 2. bölümünde ise bitki formasyonlarının sınırlan tesbit edilerek bu ' iti* bitki topluluklarının coğrafi dağılışı ayrıntılı bir biçimde ele alınmıştır. İnceleme sahasında mevcut olan floranın şekillenmesinde, bir yerden diğerine farklılık arzeden tabii şartların (iklim, toprak ve relief gibi) önemli 182ölçüde etkisi vardır. Kıyı gerisinde yer alan ve kıyıya paralel uzanan kütlenin Karadeniz'e bakan kuzey yamaçlarında nemli, ılık ve her mevsimi yağışlı Karadeniz iklimi hakimken, kütlenin güneye bakan yamaçlarında ise denizden uzaklaşmaya bağlı olarak artan karasallaşma, artan yükseltiye bağlı olarak da sıcaklığın azalması şeklinde tezahür eden Karadeniz ikliminden İç Anadolu karasal tipine geçiş iklimi görülür. Kıyıyla iç kesimler arasında iklimlerde görülen bu farklılaşma ayniyle bitki örtüsüne yansımaktadır. Nitekim dağların kuzeye bakan yüzlerinde nemli ormanlar yayılırken, nemliliğin önemli ölçüde azaldığı kütlelerin güneye bakan yüzlerinde ise, nisbeten kurak şartlara uymuş kuru ormanlar tutunmuşlardır. İnceleme sahasında mevcut topraklarla bitki örtüsü arasında da yakın bir ilişkinin varlığı dikkati çekmektedir. Gerek nemli ormanlar, gerekse psödomaki formasyonunun yayılış alanlarında daha çok podzolik topraklar, kuru ormanların w yayılış alanlarında ise daha çok kestane rengi topraklar geniş yer tutmaktadır. tv. İnceleme sahasında bitki örtüsünün dağılışına tesir eden bir diğer faktörde relieftir. Kıyı gerisinden itibaren yükselmeye başlayan dağlar boyunca gerek sıcaklık, gerekse yağış şartlarının yükseltiye paralel olarak değişmesi; dikey doğrultuda birden fazla bitki katlarının teşekkülüne imkan vermektedir. Aynı zamanda kütlelerin kuzeye bakan yamaçlarında soğuğa dayanıklı, su isteği fazla (higrofıt) ve oldukça zengin bir ormanaltı yetişme imkanı bulurken; kütlelerin güneye bakan yamaçlarında ise daha kurakçıl, ışık isteği fazla, seyrek ve türce fakir bir ormanaltının teşekkülüne sebep yine reliefin bakı şartlarıdır. İnceleme bölgesinde bitki örtüsünün dağılışı üzerinde esas rolü fiziki. şartlar oynamakla beraber, bu konuda beşeri faktörlerin tesirini de hesaba katmak zarureti vardır. Tarih boyunca sayısız savaşların yapıldığı Anadolu yarımadasının hemen her yerinde olduğu gibi inceleme sahamızda da gerek savaşlar, gerekse 183oldukça eski dönemlere kadar inebilen yerleşme tarihi boyunca sahanın doğal bitki formasyonu büyük ölçüde tahrip görmüş, ormanların doğal sınırları gerilediği gibi çok yerde de ormanın asli karakteri bozulmuştur. Bitki dağılışını etkileyen gerek tabii, gerekse beşeri faktörlerin inceleme sahamızda belirlediği bitki örtüsü nemli ormanlar sahası, kuru ormanlar sahası, psödomaki sahası ve alpin bitkiler sahası olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Bu bitki formasyonları içerisinde en geniş yayılışa sahip olanı ise nemli ormanlardır. Sahada nemli ormanların yayılış alanları kıyıdan başlar, alpin katın başladığı 1950 m. seviyelerine kadar olan bütün kuzeye bakan yamaçları kaplar.. Kuru ormanlara nazaran daha geniş bir alanda yayılan nemli ormanların hakim ağaçlan başta kayın (Fagus orientalis) olmak üzere meşe (Quercus petraea, Q. hartwissiana), gürgen (Carpinus betulus) ve göknar (Abies bornmüelleriana) dır. Kütlelerin güneye bakan yüzlerinde yayılan ve nemli ormanlara nazaran daha dar " bir alan kaplayan kuru ormanların hakim ağaçları ise sarıçam (Pinus silvestris) kızılcam (Pinus brutia) ve meşe (Quercus cerris, Q.infectoria) dir. İnceleme sahasında yer alan kütlelerin 1900 - ?1950 m. den yüksek seviyelerinde ise alpin bitkiler yayılmaktadır. Alpin bitkilerin en geniş yayılış alanına sahip oldukları yer Akdağ kütlesi ve Keştepe zirveleridir. Zamanla ormanların tahribine bağlı olarak genişleme istidadı gösteren alpin bitkiler kuşağında en yaygın türler geven (Astragalus), çoban yastığı (Acantholimon) ve yumak (Festuca) dır. Ancak ormanların üst seviyelerinde alpin kat içerisinde cüce ardıç (Juniperus nana) 1ar yoğun bir şekilde bulunurlar. İnceleme sahasında kıyı boyunca nemli ormanların tahrip edildiği yerlerde psödomaki formasyonu yayılmaktadır. Kıyılarda 0-50/200 m.ler arasında yayılan psödomaki formasyonu akarsu vadilerinde 500-600 m.lere kadar çıkabilmektedir. 184
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- A social history of rice in Turkey
Türkiye'de çeltiğin toplumsal tarihi
OKAN CEYLAN
Doktora
İngilizce
2020
EkonomiBoğaziçi ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ASIM KARAÖMERLİOĞLU
- Orta Karadeniz bölgesinde Eski Tunç Çağı seramik sanatı
The Art of pottery of the Central Black Sea region in the Early Bronze Age
ÖNDER İPEK
- Aşağı Kızılırmak havzasında bulunan ardışık barajların enerji optimizasyonu
Energy optimization of consecutive dams located in the Lower Kizilirmak basin
FAHRETTİN ALEMDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiSakarya Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRAH DOĞAN
- Aşağı Kızılırmak havzası akım verilerinin dendrohidrolojik rökonstrüksiyonu
Dendrohydrological reconstruction of the lower Kizilirmak basin streamflow data
SENA GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN TUNCAY GÜNER
- Çok barajlı sistemlerde optimal enerji üretiminin çoklu regresyon analizi ile değerlendirilmesi
Evaluation of optimal energy production in multi-reservoir systems with multiple regression analysis
EFSUN BACAKSIZ
Doktora
Türkçe
2024
İnşaat MühendisliğiKocaeli Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜCAHİT OPAN