Geri Dön

Çocukların kentsel yaşama katılımlarında sokak mekânının önemi

The importance of street concept in children's participition in urban life

PDF İndir

  1. Tez No: 536320
  2. Yazar: SEVGİ GENÇ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NİLGÜN ÇOLPAN ERKAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Peyzaj Mimarlığı, Şehircilik ve Bölge Planlama, Landscape Architecture, Urban and Regional Planning
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kentsel Mekan Organizasyonu ve Tasarım Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 176

Özet

Çocukların kent yaşamına katılımlarında kentsel mekân olarak konut sokağı, erken yaşlarda hareket ve sosyalleşme olanağı buldukları ilk kamusal mekânlardır. Kentlerde artan motorlu taşıt trafiği, güvenlik sorunları gibi pek çok konunun yanı sıra özensiz, düzensiz ve kalitesiz tasarım da çocukların, ebeveynleri tarafından sokak mekânından uzak tutulmasına neden olmaktadır. Çocukların kent ile karşılaştıkları bu kamusal mekânın tasarımında erişilebilir, güvenli, konforlu, standartları yüksek çocuk dostu tasarımların gerçekleşmesi büyük önem taşımaktadır. Çocuğun içinde bulunduğu mekânlar, çocuğun davranışlarının belirlenmesinde, zekâ ve karakter gibi özelliklerinden daha çok rol oynamaktadır. Çocuğun sosyal, fiziksel, duygusal ve bilişsel gelişiminde, etkileşim içinde olduğu ve fiziksel çevresini oluşturan konut yakın çevresi ve sokak gibi kentsel mekânların önemi büyüktür. Çocuğun gelişimindeki önemi doğrultusunda kentsel mekânın çocuk için daha erişilebilir ve yaşanabilir bir hale getirilmesi için yurtdışında ve ülkemizde çeşitli çalışmalar, projeler ve uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Çalışmanın amacı kentli çocukların yaşam kalitesini arttırmada sokağın önemini vurgulamak, bunu sağlamanın yollarını araştırmak ve mevcut koşulların iyileştirilmesi adına neler yapılabileceğini test etmektir. Bu konuda Kuzey Avrupa ülkelerinde pek çok uygulama gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada da mevcut durum saptamalarının yanı sıra seçilen bir çalışma alanında uygulama örnekleri irdelenerek, çocuk dostu ölçütleri doğrultusunda sokak mekânı düzenlemesi yapılmıştır. Seçilen çalışma alanı özelinde sokakların çocuklar için, sosyalleşme, dinlenme, arkadaşlarıyla oynama, bisiklet sürme ve benzeri fiziksel olanakları sağlayan erişilebilir, güvenli, konforlu ve ait hissedebileceği bir mekân sağlanması hedeflenmektedir. Çalışmada önce çalışma alanından bağımsız çocuklar ile birlikte sorun saptama çalışması yürütülmüştür. Çalışmanın bu etabında kentte konfor durumu yetersiz alanlarda yaşayan, ilköğretim çağındaki (6-12 yaş grubu) 16 çocuğun konut yakın çevresiyle/sokaklarıyla olan ilişkisi, anket ve resim çizdirme yöntemiyle incelenmiştir. Bu etaptan elde edilen veriler doğrultusunda bir çalışma alanı saptanmıştır. Bu çalışma alanı özelinde mevcut durumu belgeleme çalışmaları ve gözlemlerin yanı sıra yöre sakini çocuklar ile görüşmeler yapılmış, yaşadıkları ve vakit geçirdikleri sokakların mevcut durumu onların bakış açısıyla da değerlendirilmiştir. Ayrıca mahallelerindeki sokakların nasıl olması gerektiği konusunda düşünceleri derlenmiştir. Bu süreçte çocuklar, kullanıcısı oldukları sokakların, kendileri açısından ortaya koyduğu durumun saptanmasında ve bu mekânların tasarımıyla ilgili katkıda bulunmuşlar ve küçük ölçekli bir katılım sürecinde rol almışlardır. Çalışma alanı olarak İstanbul'un Sarıyer ilçesine bağlı Ayazağa Mahallesi seçilmiştir. Bunun nedeni mahallenin, plan dışı yapılaşması nedeniyle, kamusal açık alanlar ile sokakların yetersizliği, mevcut açık alanların nitelik bakımından ihtiyacı karşılayamaması ve çocukların sokaklar dışında, evlerinin yakın çevresinde vakit geçirebilecekleri açık alanlara sahip olmamalarıdır. Çalışma sonucunda, yasadışı gelişmiş, sağlıksız bir konut çevresinde yaşayan çocukların, boş vakitlerini elverişsiz de olsa sokakta oynayarak, gezerek ve bisiklet sürerek geçirdikleri saptanmıştır. Sokakta olmaktan keyif aldıklarını ifade eden çocuklar, yapılan görüşmelerde sokakların motorlu taşıtların hâkimiyetinde oluşundan şikâyet etmişlerdir. Sokakların nitelik bakımından yetersiz kaldığını vurgularlarken sokakta dinlenme imkânı ve oyun olanaklarına ihtiyaç duyduklarını dile getirmişlerdir. Buradan yola çıkarak enkesiti çeşitli düzenlemelere olanak veren sokaklar için çocuk dostu tasarım ölçütleri belirlenmeye çalışılmıştır. Belirlenen sokaklar üzerinde örnek tasarımlar denenmiş, ilkeler belirlenmiştir. Bu çalışmanın en büyük getirisi, çocuk dostu olarak tasarlanan sokakların aynı zamanda yaşlılar, yetişkinler, engelliler ve gençlerin de konfor ve güvenlik ihtiyaçlarının karşılanabildiği mekânlar olmasıdır. Sonuç olarak, çocuklardan edinilen bilgiler değerlendirilerek hem küçük ölçekli bir katılım uygulaması gerçekleştirilmiş hem de tasarım çalışmalarına girdi sağlanmıştır. Bu tasarım ölçütlerinin ve tasarlanan örneklerin, gelecekteki çocuk dostu sokak ve genel olarak sokak iyileştirme çalışmalarına yol gösterici olması hedeflenmektedir.

Özet (Çeviri)

The urban street as the urban space for children's participation in urban life is the first public space where they find opportunities to move around and socialize at an early age. In addition to many issues such as increased motor vehicle traffic and security problems in cities; sloppy, irregular and poor quality design also causes children to be kept away from the street by their parents. In the design of this public space where children meet the city, it is of great importance to realize child-friendly designs that are accessible, safe, comfortable and high in standards. The places where the child is in play more role in determining the behavior of the child than the characteristics such as intelligence and character. Urban spaces such as residential neighborhoods and streets that constitute the physical environment of the child are in great importance in social, physical, emotional and cognitive development of the child. In line with the importance of the child's development, various studies, projects and practices are carried out in Northern European countries in order to make the physical environment more accessible and livable for the child. The aim of this study is to emphasize the importance of street in improving the quality of life of urban children, to investigate ways to achieve this and to test what can be done to improve the current conditions. Many applications were carried out in Northern European countries. In this study, in addition to the current situation determinations, application examples in a selected study area were examined and street space arrangement was made in accordance with child friendly criteria. In the selected study area, it is aimed to provide an accessible, safe, comfortable and accessible space for the children, which provides social facilities, rest, friends, biking and similar physical facilities. In the study, the problem determination study was conducted together with the children independent from the study area. At this stage of the study, the relationship of 16 children of primary school age (6-12 age group) living in inadequate areas of the city in the city with the comfort environment of the city is investigated by surveying and painting method. A study area was determined according to the data obtained from this stage. In addition to the documentation and observations on the current situation, interviews with local residents were made and the current situation of the streets where they lived and spent time was also evaluated with their point of view. In addition, his thoughts about how the streets in his neighborhood should be compiled. In this process, children have contributed to the determination of the situation of the streets to which they are user, and the design of these spaces and have taken part in a small-scale participation process. Ayazağa district of Sarıyer district of Istanbul was chosen as the study area. This is due to the inadequacy of public open spaces and streets due to out-of-plan construction of the neighborhood, the inability of existing open spaces to meet the needs in terms of quality, and the lack of open spaces for children to spend time in the immediate vicinity of their homes. As a result of the study, it was determined that children spend their free time on the streets playing, walking and cycling in an illegally developed, unhealthy residential environment. Children who expressed pleasure in being on the street complained that the streets were dominated by motor vehicles during the interviews. They emphasized that the streets were insufficient in terms of quality and that they needed to be able to rest on the streets and play facilities. In this respect, child friendly design criteria have been tried to be determined for the streets that allow various arrangements. Sample designs have been tried in the determined streets and principles have been determined. The biggest benefit of this study is that the streets designed by the child-friendly design, the elderly, the adults, the disabled and the young are able to meet the comfort and safety needs. As a result, the information gathered from children was evaluated and a small-scale participation application was implemented and design work was provided. These design criteria and designed examples generally aim to guide future child-friendly street and street improvement efforts.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    511592

    Urban regeneration projects from the perspective of social sustainability and public participation: Belgium and Turkey

    Sosyal sürdürülebilirlik ve halk katılımı persfektifi ile kentsel yenileme projeleri: Belçika ve Türkiye

    İZEL BEŞİKCİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU ERBAŞ GÜRLER

  2. Tez No

    432190

    Farklı fiziksel çevrelerin çocuklarda oluşan oyun mekanı algısı üzerinde etkileri

    Impacts of different physical environments on children's playing field perception

    MERVE GÜROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DENİZ ÖNDER

  3. Tez No

    710691

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk olguların özgün alt tiplerine göre eşlik eden dışa yönelim ve içe yönelim sorunlarının kronotip açısından farklılık gösterip göstermediğinin değerlendirilmesi

    Evaluation of child patients with attention deficit hyperactivity disorder according to their specific sub-TYPES, according to the external attention and interention problems, difference in terms of chronotype

    BÜŞRA BALTA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikiyatriBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ EVREN TUFAN

  4. Tez No

    719684

    Ankara'da farklı kentsel formlardaki mahallelerde okul yürünebilirliğinin önerilen gıs aracıyla incelenmesi

    An investigation of school walkability in different neighborhood contexts in Ankara with the proposed gis tool

    SİMGE REYHAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YÜCEL CAN SEVERCAN

    PROF. DR. SEVDA ZUHAL AKYÜREK

  5. Tez No

    794924

    Kentsel yoksulluk bağlamında çocuk gözüyle yoksulluk ve yoksunluk algısı

    The perception of poverty and deprivation in the eyes of children: The context of urban poverty

    EMİNE CANSU GÜNGÖR ABBAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Kamu YönetimiPamukkale Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN ÖZGÜR

Geri Dön