Psikoz için ailesel risk grubunda sosyal bilişsel işlevlerin incelenmesi
Investigation of social cognitive functions in familial risk group for psychosis
- Tez No: 539077
- Danışmanlar: PROF. DR. VEHBİ ALP ÜÇOK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
AMAÇ: Sosyal bilişsel işlevler, sosyal işlevsellik ve sağlıklı sosyal etkileşimler için önem arz etmektedir. Şizofrenide, sosyal bilişsel işlev kusurlarını gösterilmektedir. Sosyal bilişsel işlev kusurları sadece hastalık döneminde değil remisyonda hatta prodromal dönemde de gösterilmiş, ayrıca hastalık için ailesel yüklülük taşıyan bireylerde bildirilmiştir. Bu bulgular sosyal bilişsel işlev bozukluklarının hastalık için“trait”bir özellik olabileceğini düşündürmektedir. Çalışmamızın amacı, sosyal bilişsel işlev bozukluklarını psikoz için ailesel riskli bireylerde inceleyip, bu bozuklukların şizotipal özellikler, nörobilişsel işlevler ve çocukluk çağı travmaları ile ilişkisini değerlendirmektir. YÖNTEM: Çalışmaya, 34 şizofreni hastasının sağlıklı kardeşi ve yaş, cinsiyet ve eğitim yılı açısından eşleştirilmiş 34 sağlıklı gönüllü dahil edilmiştir. Tüm katılımcılara SCID-I/CV, Dokuz Eylül Zihin Teorisi Ölçeği (DEZİTÖ), Gözler Testi (GT), Şizotipi için Yapılandırılmış Görüşme Ölçeği - Gözden Geçirilmiş Form (SIS-R), Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği (CTQ), Sözel Akıcılık Testi (SAT), Stroop Testi (ST), Bireysel ve Sosyal Performans Ölçeği (PSP), Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAS), Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS) Soyut Düşünce Maddesi, Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) uygulanmıştır. BULGULAR: Ailesel risk grubu ve sağlıklı kontrol grubu cinsiyet, yaş ve eğitim yılı olarak birbiri ile eşleşti. Ailesel risk grubunda zihin kuramının bozuk olduğu görüldü. İkinci derece yanlış inanç alt ölçeği haricinde tüm DEZİTÖ alt ölçeklerde ailesel risk grubu daha kötü performans gösterdi. Gözler testinde de ailesel risk grubu kötü performans sergiledi. Gözler testi alt ölçeklerinden negatif duyguların altında yatan zihinsel temsili fark etme yetisi ailesel risk grubunda, sağlıklı kontrol grubuna göre daha bozuktu. Ailesel risk grubunda şizotipal özellik toplam skoru ile pozitif ve negatif-dezorganize alt ölçek skorları, sağlıklı kontrollere kıyasla anlamlı olarak daha yüksekti. Stroop testi ve sözel akıcılık testi ile değerlendirilen dikkat, dikkati sürdürme ile tepki engelleme ve bozucu etkiye direnç gibi yürütücü işlevler; ailesel risk grubunda daha bozuktu ve sözel akıcılık testi skorları ile zihin kuramı testlerinin performansları ilişkiliydi. Ailesel risk grubunda, zihin kuramı yetileri ile pozitif şizotipal özellikler ilişkiliydi. Çocukluk çağı travmaları ölçeği skorları, DEZİTÖ toplam skoru ve gözler testi pozitif duygular alt ölçeği ile ilişkiliydi. Lojistik regresyon analizi ile, zihin kuramının bilişsel boyutunu değerlendiren DEZİTÖ toplam skorunun, şizofreni kardeşi olmayı oldukça güçlü şekilde yordadığı görüldü. SONUÇ: Psikoz için ailesel risk taşıyan bireylerin zihin kuramı yetileri bozuktur. Bu bozukluklar şizotipal özelliklerden, nörobilişsel işlevlerden ve çocukluk çağı travmalarından etkilenmektedir ancak bu etki kısmi görünmektedir. Bu sonuçlar zihin kuramı bozukluklarının şizofreni için“trait”özellik ve endofenotip adayı olabileceği görüşünü desteklemektedir.
Özet (Çeviri)
OBJECTIVE: Social cognitive functions are important for social functioning and healthy social interactions. Social cognitive dysfunctions have been reported in the acute phase of psychosis as well as in remission. They are even present in the prodromal phase and also in individuals with familial risk for psychosis. These findings suggest that social cognitive dysfunction may be a trait-marker for schizophrenia . The aim of our study is to analyze social cognitive dysfunctions in individuals with familial risk for psychosis and to evaluate their association with schizotypal features, neurocognitive functions and childhood traumas. METHOD: 34 healthy siblings of schizophrenic patients and 34 healthy volunteers matched for age, gender and years of education were included in the study. All participant were assessed with, SCID-I / CV, Dokuz Eylül Theory of Mind Index (DEToMI), Reading the Mind in the Eyes Test (RMET), Structured Interview for Schizotypy-Revised (SIS-R), Childhood Trauma Questionnaire (CTQ), Stroop Test, Verbal Fluency Test, Personal and Social Performance Scale (PSP), Toronto Alexithymia Scale (TAS), Difficulty in Abstract Thinking item of Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS), Beck Depression Inventory (BDI). RESULTS: Familial risk group and healthy control group were matched in terms of age, gender and year of education. In the familial risk group theory of mind impairment was observed. The familial risk group performed worse in all DEToMI subscales except the second order false belief test subscale. The ability to recognize the mental representations underlying negative emotions assessed by the reading the mind in the eyes test subscale was more impaired in the familial risk group than in the healthy control group. The schizotypal trait total score and positive and negative-disorganized subscale scores in familial risk group were significantly higher than healthy controls. Executive functions such as focused attention, sustained attention, response inhibition and resistance to distractors interference, as assessed by the Stroop test and verbal fluency test, were found to be more impaired in the familial risk group. Also, verbal fluency and theory of mind test scores were correlated in the same group. Positive schizotypal features were associated with the theory of mind in the familial risk group. Childhood Trauma Questionnaire scores were correlated with DEToMI total score and positive emotions subscale of RMET. Logistic regression analysis showed that the DEToMI total score, which assessed the cognitive dimension of the theory of mind, predicted to be a sibling of schizophrenia very strongly. CONCLUSIONS: Individuals with familial risk for psychosis showed theory of mind impairments. These impairments are affected by schizotypal traits, neurocognitive functions and childhood trauma, however this effect appears to be partial. These results support that theory of mind may be a trait-marker and endophenotype candidate for schizophrenia.
Benzer Tezler
- Psikoz için ailesel risk grubundaki ergenlerde nörobilişsel yetiler ve sosyal biliş
Neurocognitive abilities and social cognition in adolescents with familial high risk for psychosis
GÖZDE YAZKAN AKGÜL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEŞE PERDAHLI FİŞ
- Şizofreni ve bipolar bozukluk için ailesel risk ve sosyal biliş: Şizotipik ve siklotipik özelliklerinin etkisi
Social cognition and familial risk in schizophrenia and bipolar disorder: Effects of schizotypic and cyclotypic traits
MUHAMMED DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM EMRE BORA
- Enürezis nokturnalı okul çağı çocuklarında (6-12 yaş) pediyatrik uyku anketi ile uykuda solunum bozukluklarının değerlendirilmesi
Evaluation of sleep breathing disorders in school age children (6-12 years old) with enurezis nocturnal with pediatric sleep questionnaire
ELİF YÜCEDAĞ HARAÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAMZE ÖZGÜRHAN
DR. EBRU BURCU DEMİRGAN
- Psikoz için ailesel ve klinik risk gruplarında ön uyaran aracılı inhibisyonun kontrol grubu ile karşılaşrtırılması
Comparison of prepulse inhibition between the familial and clinical risk groups for psychosis and control group
BİLGE TOGAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEHBİ ALP ÜÇOK
- Eroin bağımlılarının kişilik ve sosyodemografik özellikleri
Başlık çevirisi yok
BEYHAN GÜLKAN (COŞKUN)