Gökçeada (Kuzey Ege) kıyılarında posidonia çayırları ekosistemi aracılığıyla ekolojik kalitenin belirlenmesi
Determination of the ecological quality by posidonia meadows ecosystem in Gökçeada (North Aegean) coastal waters
- Tez No: 549788
- Danışmanlar: PROF. DR. YELDA AKTAN TURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Deniz Bilimleri, Marine Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Su Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Sular Biyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Posidonia oceanica (Linnaeus) Delile deniz çayırları, Akdeniz'in kıyısal bölgelerindeki infra-littoral zonları boyunca geniş coğrafik alanlara yayılmaktadır. Ancak antropojenik faktörlerin kıyısal sistemler üstündeki baskısı ve değişen iklim koşulları gibi çevresel faktörlere karşı hassas P. oceanica populasyonları çok yavaş kolonizasyon kapasitesine sahip olduğundan yüksek gerileme oranları ile karşılaşmakta ve geri dönüşü olmayan kayıplara uğramaktadır. Bu nedenle deniz çayırları gibi fonksiyonel ekosistem servislerinin sürdürülebilirliğini sağlamak için son yıllarda ekolojik modellemeler aracılığıyla kıyısal ekosistem statüsü ve su kalitesinin belirlenmesinde“biyolojik kalite elementi”olarak P. oceanica kullanılmaktadır. Karadeniz ve Akdeniz arasındaki deniz canlılarının geçiş yolu üzerinde olan Gökçeada (Kuzey Ege)'nın belirli kıyılarında geniş alanlara yayılan P. oceanica deniz çayırlarının mevcudiyeti, bölgenin biyoçeşitlilik ve ekolojik karakteristiği açısından çok önemli olup“deniz ve kıyı koruma alanı”olma potansiyelini arttırmaktadır. Ancak ada kıyıları, son yıllarda kıyısal ekosistemler üzerindeki stres faktörlerinden yapılaşma, turizm ve tarım gibi sektörlerin tehditi altına girmiştir. Mevcut çalışma kapsamında, 2016-2018 döneminde Gökçeada (Kuzey Ege) kıyılarında farklı doğal ve antropojenik baskılara maruz kalan bölgelerde P. oceanica ve ekosistem bileşenlerine ait ekolojik ve biyometrik parametreler üzerinden geliştirilen kavramsal model aracılığıyla kıyısal ekosistem statüsü belirlenmiştir. Ayrıca Batı Akdeniz'de test edilen ekolojik indeksler; interkalibrasyon amacıyla Doğu Akdeniz'e adapte edilmekle birlikte, multi-disipliner bir yaklaşımla kıyısal ekosistem statüsünün doğal ve antropojenik faktörlerle olumsuz ilişkisi ortaya konmuştur. Gökçeada çevresindeki 9 farklı kıyısal bölgenin ekosistem statüsü (EBQI) ve ekolojik kalite oranları (EQR), bölgelere göre anlamlı farklılıklar (ANOVA, p0,05) bulunması, Posidonia biyotik indeksinin (BiPo) kıyısal ekolojik statüyü belirlemede çok etkili olduğunu; ancak ekosistem bazlı kalite indeksinin (EBQI) su kalitesinin yanısıra aşırı avcılık baskısını da iyi yansıttığı görülmüştür. Ayrıca; yerel ölçekte yapılan diğer çalışmalarda da görüldüğü üzere, ekolojik indekslerin antropojenik baskıları iyi yansıtmalarının yanısıra; Akdeniz ölçeğinde güvenilirlik ve uygulanabilirlik açısından da uygun oldukları sonucuna varılmıştır. P. oceanica'nın tanımlayıcı ekolojik ve biyometrik parametreleri (alt limit derinliği ve tipi, yoğunluk, kaplama, yatay rizom yüzdesi, rizom gelişimi, yaprak sayısı ve yüzeyi, demet uzunluğu, A katsayısı, epifit biyoması), hem bölgesel hem batimetrik olarak anlamlı farklılıklar (ANOVA, p
Özet (Çeviri)
Posidonia oceanica (Linnaeus) Delile seagrass meadows distribute to wide geographical areas along the infra-littoral zones in the coastal zones of the Mediterranean Sea. However, recent anthropogenic pressures on coastal regions and changing climate conditions have caused irreversible regression and loss of this habitat. Due to its low resilience to the anthropogenic pressures, P. oceanica is used as a bioindicator or 'biological quality element' in long-term monitoring programmes, including in the European Commission's Water Framework Directive (WFD 2000/60/EC) for evaluation of the status of coastal water bodies through ecological modellings. Presence of P. oceanica meadows distributed to wide areas in specific coasts of Gökçeada (North Aegean) under the effect of Turkish Straits Sytem, is very crucial in terms of biodiversity and ecological characteristics of the region and also increases the potential of becoming a“protected area”. However the coasts of the island are under the threat of the urbanization, t urism and agricultural activities in the recent years with the population growth. Through this study, the coastal ecosystem status is determined via the conceptual model developed from the ecological and biometric parameters of P. oceanica and its ecosystem components in the sites exposed to different natural and anthropogenic pressures from Gökçeada (North Aegean) in the period of 2016-2018. Furthermore, the ecological indices tested at Western Mediterranean, are adapted to Eastern Mediterranean with the aim of intercalibration and also the relationship between the coastal ecosystem status and the natural and anthropogenic factors is revealed with a multi-disciplinary approach. The ecosystem status (EBQI) and the ecological quality ratio (EQR) of nine different sites around Gökçeada, showed statistical differences (ANOVA, p0,05) between the ecosystem status (EBQI) and the anthropogenic pressures (LUSI), especially reflected the overfishing pressure besides water quality. As can be seen in other studies conducted at a local scale, ecological indices are convenient tools in terms of reliability and feasibility at the Mediteranean scale besides their relevancy in reflecting the anthropogenic pressures. The descriptive ecological and biometric parameters of P. oceanica (lower limit depth and type, meadow density and cover, plagiotrophic rhizomes, rhizome growth, leaf production and foliar surface, shoot length, coefficient A, epibiota biomass) showed statistical differences (ANOVA, p
Benzer Tezler
- Gökçeada çevresi Posidonia oceanica L. (delile) çayırları üzerindeki epifitik alg toplulukları
The epiphytic algal assemblages on Posidonia oceanica L. (delile) meadows around gökçeada
AYSU GÜMÜŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELDA AKTAN TURAN
- Balık sepetlerinde farklı boyutta kaçış aralıklarının seçiciliğinin belirlenmesi
Determination of the selectivity grids in different sizes for baited fish traps
UMUT TUNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Su ÜrünleriÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSu Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALKAN ÖZTEKİN
- Kuzey Ege Denizi'nde kullanılan çapari takımlarının teknik özellikleri ve yapısal farklılıklarının belirlenmesi
Determination of tecnical characteristics and sturctural variations of trotline tackles used in Northern Aegean Sea
SELAHATTİN MADENTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Su ÜrünleriÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSu Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALKAN ÖZTEKİN
- Türkiye kıyıları rüzgar ve dalga iklimi ile enerji potansiyelinin CBS tabanlı elektronik atlası
GIS based electronic atlas of wind and wave climate and energy potential on Turkish coasts
TARIK BUYRUK
- Po-210 için biyoindikatör yumuşakça türlerinin belirlenmesi
Determination of bioindicator mollusc species for Po-210
EBRU EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Biyolojiİstanbul ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT BELİVERMİŞ