Türkiye ve Tatar Türkçelerinin eş zamanlı biçim ses-bilgisel karşılaştırılması
Comparision of turkey and Tatar Turkish morpho-phonologial
- Tez No: 551602
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 412
Özet
Biçim-ses bilgisi (morfo-fonoloji), bir bağımlı biçim biriminin bir sözcüğe eklenmesiyle farklı görünümlerininin nasıl ortaya çıktığı, değişken biçimlerden hangisinin seçileceği ile söz ve morfemin fonem birleşiminin nasıl belirlenmesi gerektiğini ses bilgisi ve biçim bilgisinin kesiştiği alan ile belirlenmesidir. Çalışmada Türkiye ve Tatar Türkçelerindeki bağımlı biçim birimler olan yapım ve çekim ekleri tespit edilmiş ve bunların kısmen işlevleri, özellikle biçim birimcikler biçim ve seslerine göre her iki yazı dilinde karşılaştırılarak incelenmiştir. Türkiye ve Tatar Türkçelerinde dil bilgisi bölümünde incelenen belli sayıda bağımlı biçim birim kullanılmaktadır. Bunlar yazı dillerinin art zamanlı ve eş zamanlı dil bilgisi çalışmalarında incelenmiştir. Türkiye Türkçesi ve Tatar Türkçelerindeki bağımlı biçim birimler karşılaştırılarak biçim-ses bilgisel (morphophonological) benzerlik ve ayrılıkları bu çalışmayla ortaya konmuştur. Tezde her iki yazı dilindeki biçim birimler (morfem) ve biçim birimcikler (allomorf) çeşitli dil bilgisi çalışmalarından tespit edilmiştir ve bunlar biçim-ses bilgisel (morphophonological) olarak karşılaştırılmıştır. Çalışma“1. Yapım Ekleri”,“Ad Yapım Ekleri”,“Fiil Yapım Ekleri”,“Alıntı Ekler”,“2. Biçim Bilgisel Kalıplaşmalar”ve“3. Çekim Ekleri”,“Ad Çekim Ekleri”ile“Fiil Çekim Ekleri”bölümlerinden oluşmaktadır. Çalışma bu yönleriyle Türkiye ve Tatar Türkçelerinin biçim-ses bilgisel (morphophonological) olarak ilk karşılaştırması olmakla beraber yapılacak benzer çalışamalara örneklik teşkil edecektir.
Özet (Çeviri)
Morpho-phonology, when added to a bound morpheme appeareance diffrences and how it come into existence, how to choose the variable forms and how the phoneme and morpheme combination should be determined, are shown by the area where the phonetics and morphology are intersected. İn this study, Turkish and Tatar Turkish derivational affix and inflexional suffix of bound morpheme have been identified and these partial functions, especially allomorphs and sound were examined by comparing both language. Turkish and Tatar Turkish grammar section were examined where a certain number of units of bound morpheme were used. These were studied in the diachronic and simultaneous grammar of the written languages. The bound morpheme of Turkish and Tatar Turkish were compared to find morphophonological similarities and differences demonstrated in this study. In this thesis, morphems and allomorphs were determined from various grammar studies using both languages and they were compared as morphophonological units. This work consists of“1.Derivational affixes”,“Name derivational affixes ”,“Verb derivational affixes”,“Citation suffixes”,“2. Morphological mouldings”ve“3. Inflexional suffixes”,“Name inflexional suffixes”and“Verb inflexional suffixes”. The Study in this regard of Turkish and Tatar Turkish form-sound morphophonological will be the first comparisional analysis to serve as an example to similar work to be done in future.
Benzer Tezler
- Kırım-Tatar söz varlığı
Crimean Tatar lexicon
SEHER MAŞKARAOĞLU
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖNER
- Türk dili üzerine ses bilimsel bir inceleme
A phonological review on the Turkish language
GAMZE YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACI İBRAHİM DELİCE
- Türkiye Türkçesi ve Tatar Türkçesinin karşılaştırmalı söz dizimi
The comparative syntax of Turkey Turkish and Tatar Turkish
CANER KERİMOĞLU
Doktora
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ
- Bakara Suresi'nin tercümesi çerçevesinde Başkurt-Tatar ve Türkiye Türkçesinin karşılaştırması
Comparasion of Bashkir-Tatar and Turkey Turkish on the basis of translations of Baqarh verse Surah Baqarah
AINISA MAMEDOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimAtatürk ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN DİNÇ
- Kazak, Kırgız ve Tatar Türkçelerindeki Arapça-Farsça kelimelerin ses değişimleri (Türkiye Türkçesi ile karşılaştırılması)
The phonetic changes of Arabian-Persian borrowing words in the Kazak, Kırgız and Tatar(Compare with Turkey Turkish)
ÖZLEM YILDIRIM