Dîwana namî (Fehmî begê pêçarî): 'Meġmuru'd-dewawîn'(Metn û lêkolîn)
Nami (Fehmî begê pêçarî) divanı: Mağmuru'd-devavin (Metin ve araştırma)
- Tez No: 552830
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDURRAHMAN ADAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Fehmî Begê Peçarî, Namî, divan, klasik edebiyat, inceleme, Fehmî Beg Peçarî, Namî, divan, classical literature, analysis
- Yıl: 2019
- Dil: Kürtçe
- Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
- Enstitü: Yaşayan Diller Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kürt Dili ve Kültürü Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Lice'ye bağlı Peçar (Güldiken) köyünde doğan Fehmî Beg (1910-1969) Meġmûru'd-Dewawîn adlı divanını Mart 1956'da tamamladı. Şiirlerinde Namî mahlasını kullanan şair, divanını tamamıyla klasik edebiyatın unsur ve kurallarına göre tertip etmiştir. Kürt, Osmanlı, İran ve Arap edebiyatlarını yakından takip etmiş şairin divanında bu edebiyatların etkilerine rastlayabiliyoruz. Namî'nin divanı sanatsal ve estetik-edebi seviye açısından klasik Kürt edebiyatı içinde müstesna bir yere sahip. Divanda gazel, kaside, mesnevi, murabba, muhammes, tahmis, museddes ve müsemmen gibi edebi türlerle şiirler yazılmış, fakat daha çok gazel tarzı tercih edilmiş. Ayrıca nazım türlerinden münacat, naat, medhiye ve mersiye ile yazılmış şiirler bulunmaktadır. Namî'nin divanı edebi sanatlar açısından oldukça zengin, hemen hemen bütün edebi sanatları şiirinde kullandığını müşahade edebiliyoruz. Bu da şairin klasik edebiyatını şekilsel ve içerik bakımından iyi takip ettiğini gösteriyor. Meġmûru'd-Dewawîn qafiye harfleri alfabetik sıraya göre dizilmiş her açıdan müretteb bir divandır. Şair divandaki aruz vezinlerini istisnalar dışında sorunsuz uygulamıştır. Divan, zengin fakat nispeten ağır bir sözcük dağarcığına sahip. Çalışmamız bir giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde başlıca kaynaklar ve çalışmada izlenen yöntem konusu açıklandı; birinci bölümde şairin hayatı ve yaşadığı dönem üzerinde duruldu; ikinci bölümde divanın dili ve şairin edebi kişiliği yorumlandı; üçüncü bölüm divanın şekilsel açıdan incelenmesine tahsis edildi; dördüncü bölümde ise divanın transkripsiyonlu hali verildi.
Özet (Çeviri)
Fehmî Beg (1910-1969), who was born in village of Peçar (Güldiken) in Lice, had completed his divan which is called Meġmuru'd-Dewawîn in March of 1956. Poet, who used his pen name as Namî, absolutely arranged his divan according to elements and rules of classical literature. Poet had been a close follower of Kurdish, Ottoman, Persian and Arabic literatures, therefore we might find traces of impressions of these literatures in poet's divan. Namî's divan is in steeped in classical Kurdish literature in terms of artistic and esthetic-literary degree. In divan, poetries was composed as gazel, qaside, mesnewi, murabba, mukhammes, takhmis, museddes and musemmen, but gazal was more preferred. There are poetries which are composed as munacat, naat, medhiye and mersiye (elegy). Namî's divan is rich with literary arts, so we may observe that he had used all sorts of literary arts in his studies, and it also demonstrates that the poet was a close follower of classical literature with regards to form and content. Meġmuru'd-Dewawîn is well-arranged in terms of rhyme sceme. The poet smoothly implemented the aruz meter out of exceptions. Divan has rich but heavy vocabulary at the same time. Our study consists of an introduction and four chapters. Main references and the method which was applied are explained in the introduction. In the first chapter, it was mentioned about poet's life and the period when he lived. Divan's language and poet's literary personality are interpretted in the second chapter. Third chapter was allocated to formal examination of divan and transcript of the divan is available in the fourth chapter.
Benzer Tezler
- Dîwana Fethî (Edîsyon, metn, krîtîk)
Fethî Divanı (Edisyon, metin, kritik)
CİHAN TURAN
Yüksek Lisans
Kürtçe
2017
DilbilimBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUSRETTİN BOLELLİ
- Dîwana Heyderî (Şêx Mıhemed Emînê Heyderî) -metn û vekolîn-
Heyderî'nin (Şêx Mıhemed Emînê Heyderî) Divânı -metin ve inceleme-
MEHMET YILDIZ
Yüksek Lisans
Kürtçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ADAK
- Dîwana hezîn (Metn, lêkolîn û ferheng)
Hezin divanı (Metin, inceleme ve sözlük)
YAKUP AYKAÇ
Yüksek Lisans
Kürtçe
2015
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KIRKIZ
- Dîwana Mela Yasîn Yusrî (Metin û lêkolîn)
Mela Yasin Yusri divanı (Metin ve inceleme)
SEMİH GEZER
Yüksek Lisans
Kürtçe
2015
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÇİFTÇİ
- Dîwana Şêx Muhemmed Nûrî (metn û lêkolîn)
Şeyh Muhammed Nuri'nin Divan'ı (metin ve inceleme)
HALİS KAYA
Yüksek Lisans
Kürtçe
2019
DilbilimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER ÇİFTÇİ