Lise öğrencilerinde bilişsel çarpıtmaların kariyer geleceği algısına etkisi
The impact of cognitive distortions on perceived career future in high school students
- Tez No: 553146
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YAŞAR BARUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Gelecekte meslek seçimi yapacak olan bireylerin, mesleğe yönelik bireysel duygu, düşünce ve algıları, mesleğe yönelik genel algı ve düşüncenin oluşmasındaki en önemli faktörlerdendir. Bireyin yaşama bakış açısı ve mesleğe bakış açısı arasındaki ilişkiyi değerlendirebilmek için öncelikli olarak, bireyin mesleğe yönelik düşüncelerini ve değerlendirmesini belirlemek gerekmektedir. Bireyin düşüncelerinin duygu ve davranışlarını etkilediği varsayımından yola çıkıldığında algıların ve tepkilerin kaynağını saptamak ve bunlara müdahale etmek için olayları ve davranışları değil düşünceleri ele almak gerekmektedir. Kariyer danışmanlığı alanındaki çalışmalara bakıldığında, bireylerin ilgi, yetenek ve değerlere göre yönlendirildikleri görülmektedir. Halbuki, düşüncelerdeki hatalar olarak bilinen bilişsel çarpıtmaların, mesleğe yönelik bakış açısını, algıyı ve meslek performansını etkilediği düşünülmektedir. Bireyin gelecekte seçmeyi planladığı ya da seçtiği mesleğine yönelik olumlu ya da olumsuz algının kaynağı hakkında bilgi vermesi açısından bilişsel çarpıtmaların tespit edilmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Akademik başarı ve demografik özellikler bakımından birbirinden farklı olan öğrenci gruplarında, bilişsel çarpıtmaların, kariyer geleceği algılarını nasıl etkilediğinin ortaya çıkarılmasının, kariyer danışmanlığı alanındaki bu boşluğu dolduracağı düşünülmektedir. Bu çalışmada, lise öğrencilerinin bilişsel çarpıtmalarının kariyer geleceği algılarını nasıl etkilediğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya, 2016- 2017 eğitim-öğretim yılında Samsun ilinin Tekkeköy ilçesinde bulunan ve eğitim veren Büyüklü Anadolu Lisesi ve Çarşamba ilçesinde bulunan ve eğitim veren Çarşamba Anadolu Lisesi'nde öğrenim görmekte olan 9. 10. 11. ve 12. sınıfa devam eden 216 kız öğrenci ve 122 erkek öğrenci katılmıştır. Verileri elde etmek için,“Bilişsel Çarpıtma Ölçeği (BÇÖ)”,“Kariyer Geleceği Ölçeği (KARGEL)”ve demografik özellikleri belirlemek amacıyla“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Veriler SPSS v21 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre BÇÖ puan ortalamaları daha yüksek bulunmuştur. Erkek öğrencilerin KARGEL Algılanan Bilgi alt boyutuna ait puanları, kız öğrencilere göre daha yüksektir. Anne eğitim düzeyi arttıkça öğrencilerin KARGEL Algılanan Bilgi alt boyutu puanları da artmaktadır. Öğrencilerin bilişsel çarpıtma düzeyleri, kariyer geleceği algısını yordamamaktadır. Öğrencilerin BÇÖ puanları ile KARGEL puanları arasında çok düşük düzeyde (r=-.146) negatif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p=.007). Öğrencilerin BÇÖ'nden aldıkları puan arttıkça KARGEL'den aldıkları puan azalmaktadır. Araştırma sonucuna göre, çok düşük düzeyde de olsa, öğrencilerin bilişsel çarpıtma düzeylerinin yüksek olması, kariyer geleceği algısını olumsuz yönde etkilemektedir. Yani bireyin kariyer uyumluluğu ve kariyer iyimserliğini olumsuz olarak etkilemekte, kariyer seçenekleri hakkında sahip olduğu bilgi düzeyini de olumsuz olarak etkilemektedir.Bir bireyin sağlıklı karar verebilmesi ve sağlıklı seçimler yapabilmesi için bilişsel çarpıtma düzeyinin düşük olması gerekmektedir. Bilişsel çarpıtma düzeyinin düşük olması, kişinin kariyer geleceği ile ilgili sağlıklı seçimler yapabilmesine olanak sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
The most important factors in the formation of the general perception and thinking towards the profession, individual emotions, thoughts and perceptions of individuals towards occupationwho will make career choices in the future.To evaluate the relationship between the individual's perspective of life and the perspective of the professionfirst of all, it is necessary to determine the individual's opinions and evaluations about the profession.When we think that an individual's thoughts affect their emotions and behaviors,to identify the source of perceptions and reactions, and to intervene, it is necessary to address the thoughts and not the events and behaviors.Looking at the work in career counseling,it is seen that individuals are directed according to their interests, abilities and values. Whereas it is thought that cognitive distortions, which are known as errors in thoughts, affect the point of view, perception and job performance of the profession.In this study, it is aimed to examine how high school students' cognitive distortions affect their perceptions of career future.The study was conducted in the 2016-2017 academic year in Tekkeköy district of Samsun province, which gives education in Büyüklü Anatolian High School and Çarşamba Anatolian High School in Çarşamba district of Samsun province. 216 female students and 122 male students attending 9th, 11th and 12th grades participated in the study.In order to obtain the data,“Cognitive Distortion Scale (CDS)”,“Career Future Inventory (CFI)”andPersonal Information Form" prepared by the researcher were used to determine demographic characteristics.Data were analyzed using SPSS v21 program.As a result of the analysis, female students have higher mean score for CDS than male students.Male students' scores of CFIPerceived Knowledge sub-dimension are higher than female students.As the level of maternal education increases, the scores of students' CFI Perceived Information subdimension increase.A significant negative correlation was found between CDS scores and CFI scores (p = .007).As the points that students get from CDS are increasing, their score from CFI decreases.According to the results of our study, the high level of cognitive distortions affects the perception of career future negatively.In other words, it adversely affects an individual's career compatibility and career optimism and adversely affects the level of knowledge about career options.In order for a person to make healthy decisions and make healthy choices, the level of cognitive distortions should be low.The low level of cognitive distortions will allow one to make healthy choices about the future of career.
Benzer Tezler
- Ergenlerde bilişsel çarpıtmaların, anne baba ilişkilerinin ve bazı kişisel değişkenlerin utangaçlığı yordaması
Prediction of shyness by cognitive distortions, parentadolescent relationships, and other individual variables in adolescence
ARZU BUYRUK GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEHER AYDEMİR SEVİM
- Lise öğrencilerinin problemli sosyal medya kullanımı ve bilişsel çarpıtmaları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of the relationship between high school students problematic social media use and cognitive distortions in terms of various variables
OSMAN KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimBayburt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL EROĞLU
- Lise öğrencilerinde internet aktiviteleri ve internet bağımlılığının bilişsel çarpıtmalar ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between internet activities and internet addiction and cognitive distortions in HİGH school students
ARİF ÖZPARLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikAkdeniz ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DUDU KARAKAYA
- Lise öğrencilerinin akademik başarılarına ilişkin bilişsel çarpıtmaları ve gelecek beklentileri arasındaki ilişki
The relationship between cognitive distortions related to academic achievement and future expectations of high school students
ÜMMÜ SELEK ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET BUĞA
- Lise öğrencilerinin anne baba tutumları ile sınav kaygısı arasındaki ilişki: Akademik başarıya ilişkin bilişsel çarpıtmalarının aracı rolü
The relationship between parental attitudes of high school students and test anxiety: The mediator role of cognitive distortions related to academic achievement
SENA GÖLÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET BUĞA