Bazı hibrit kestane genotiplerinin anaçlık potansiyellerinin ve aşı uyuşma durumlarının belirlenmesi
Determination of seedling rootstock potential and graft compatibility of some hybrid chestnut genotypes
- Tez No: 561877
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜMİT SERDAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Kestane yetiştiriciliğini tehdit eden hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı çeşitler geliştirmek amacıyla ön plana çıkan A14, A25 ve A100 genotipleri ile bahçeler kurulması sonucu Avrupa kestanesi üzerine aşılanan bu çeşitlerde yaşama oranlarının düşük olduğu daha önce yapılan çalışmalar sonucunda saptanmıştır. Bu tez çalışması ön plana çıkan bu genotiplerin anaçlık potansiyellerini ve aşı uyuşma durumlarını belirlemek amacıyla 2013-2018 yılları arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü uygulama alanı, laboratuvarları ve seralarında, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü genetik kaynaklar parseli ve laboratuvarlarında ve Michigan State Üniversitesi laboratuvar ve seralarında yürütülmüştür. Çalışmada hem çeşit hem de anaç olarak 'Marigoule' çeşidi ve A14, A25 ve A100 genotipleri, sadece anaç olarakta A41 genotipi kullanılmıştır. Çeşit ve genotiplerin generatif anaç özellikleri 3 yıl boyunca incelenmiştir. 2014 ve 2015 yıllarında generatif anaçlar üzerine ve 2015 yılında klon bitkiler üzerine yongalı göz aşısı yöntemiyle aşılama çalışması yapılmış, aşı başarısı (%), yaşama oranı (%), fidan boyu (cm), anaç çapı (mm), aşı bölgesi çapı (mm) ve kalem çapı (mm) incelenmiştir. 2016-2018 yılları arasında ise hibrit kestane çeşit ve genotiplerinin doku kültürü ile çoğaltılabilirlikleri belirlenmiştir. Araştırmada incelenen tüm çeşit ve genotipler generatif anaçlık özellikleri bakımından üstün bulunmuştur. Aşı başarısı ve yaşama oranı ile ilgili yapılan çalışmalar sonucunda A25 ve A41 generatif anaçları ile oluşturulan kombinasyonlarda aşı uyuşması daha zayıf olmuştur. Araştırmamızda incelenen genotipler içerisinde aşı başarısı ve yaşama oranı bakımından en iyi generatif anaç A100 genotipi olmuştur. A100 genotipi hem kendisi (A100) hem de A14 ve A25 genotipleri ile iyi bir aşı uyuşmasına sahip olmuştur. 'Marigoule' çeşidi ise genel olarak kompleks hibritlerle şiddetli aşı uyuşmazlığı göstermiştir. Klon bitkiler üzerine yapılan aşılarda ise A25 genotipinin, kendisi (A25), A14 ve A100 genotipleri için; A41 genotipinin ise 'Marigoule' çeşidi için iyi bir klonal anaç adayı olduğu saptanmıştır. Hibrit kestane genotiplerinin doku kültürü ile çoğaltılabilirlikleri düşük olmuş ancak A25 ve A100 genotipleri protokole daha iyi tepki vermiştir.
Özet (Çeviri)
In order to obtain resistant cultivars to the pest and diseases which threatens chestnut cultivation, hybridization studies were performed. As a result of previous studies, A14, A25 and A100 genotypes were selected as outstanding sources. With these genotypes, new orchards were established by grafting on European chestnut trees. However, the survival ratio of these grafts was found to be so low. For the purpose of to determine the rootstock potential of these genotypes and their graft compatibility with each other these studies were performed from 2013 to 2018 at various locations. In Turkey in the fields, laboratories and greenhouses of the Ondokuz Mayıs University Faculty of Agriculture and the Black Sea Agricultural Research Institute and in the USA at Michigan State University. In the study 'Marigoule' cultivar and A14, A25 and A100 genotypes were used as scion and rootstock, A41 genotype was used as rootstock. Generative rootstock potentials were evaluated for 3 years. Genotypes were grafted on generative rootstocks in 2014 and 2015 and on clone plants in 2015 by the chip-budding method. In these plants, graft success (%), survival ratio (%), shoot length (cm), rootstock diameter (mm), graft area diameter (mm) and scion diameter (mm) were examined. Between the years 2016-2018 the reproducibility of hybrid chestnut genotypes with tissue culture method was also determined. In our study, the generative rootstock characteristics of genotypes were found to be superior. As a result of studies on graft success and survival ratio, the graft success and survival ratio were found lower in combination with A25 and A41 generative rootstocks. In clone plants, the A25 genotype was found to be a good clonal rootstock candidate for A14, A25 and A100 genotypes and also A41 genotype was found to be a good clonal rootstock candidate for 'Marigoule' cultivar. In our study, the genotype A100 was the best rootstock in terms of graft success and survival ratio among the genotypes examined. A100 genotype was found as a generative rootstock candidate for A14, A25 and A100. 'Marigoule' cultivar generally showed low graft success and survival ratio with hybrid genotypes. Hybrid chestnut genotypes' reproducible with tissue culture was found low however A25 and A100 genotypes had a better response to the protocol than others.
Benzer Tezler
- Düzce yöresinde doğal olarak yetişen bazı kestane (Castanea sativa Mill.) genotiplerinin marigoule (C. sativa × C. crenata) kestane çeşidi ile aşı uyumlarının belirlenmesi
Determination of grafting adaptation of native chestnut (Castanea sativa Mill.) genotypes of Düzce to marigoule (C. sativa × C. crenata) hybrid rootstocks
HATİCE NİHAN NAYİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiDüzce ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEMSETTİN KULAÇ
- Bazı kestane çeşit ve genotiplerinin fenolojileri ve çiçek yapıları üzerinde araştırmalar
Researches on phenological stages and flower structures of some chestnut cultivars and genotypes
BAŞAK MÜFTÜOĞLU
- Bazı kestane (Castanea sativa Mill.) çeşit ve genotiplerin Bursa koşullarında bitki gelişim kuvveti ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of plant growth and morphological characteristics of some chestnut (Castanea sativa Mill.) cultivars/genotypes under the conditions of Bursa
AHMET KUMRU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEVRİYE MERT
- Bazı hibrit kestane anaçları ile önemli çeşitlerimizin anaç-kalem uyuşmaları üzerine anatomik araştırmalar
Başlık çevirisi yok
SABAHATTİN UFUK
- Bazı hibrit ayçiçeği çeşitlerinin Konya koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and quality characteristics of some hybrid sunflower cultivars in Konya conditions
KERİM ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZDEN ÖZTÜRK