2000'li yıllarda İslamcı kadınların dönüşen söylemi: Romanlar aracılığıyla bir inceleme
Changing discourses of Islamist women in 2000's: An analysis through novels
- Tez No: 565854
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TUBA KANCI DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: İslamcılık, İslamcı Kadınlar, Feminizm, Edebiyat, Roman, İslamism, İslamic women, Feminism, Literatüre, Novel
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset ve Sosyal Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
1960'lı yılların ikinci yarısından itibaren kamusal alanda yazıları ile aktif olan İslamcı kadınlar, 1980'li yıllardan itibaren demokratik hak taleplerini hem kamusal alanda hem edebi sahada ifade etmeye başlamışlardır. Hak arayışının İslamcı kadınlar tarafından gerçekleştirilmesi İslam ve feminizm kavramlarının yan yana kullanılmasına zemin hazırlamıştır. Bu çalışma İslamcı kadın yazarların romanlarında yarattıkları kadın karakterler üzerinden; 2000 yılları itibari ile feminizmle girdikleri etkileşim sonrasında kimliklerinin geçirdiği dönüşüm üzerine odaklanmaktadır. İslamcı kadın yazarlar tarafından aynı dönemlerde yazılmış (2000-2010); Cihan Aktaş'ın Seni Dinleyen Biri (2016), Yıldız Ramazanoğlu'nun İkna Odası (2014), Sibel Eraslan'ın Çöl ve Deniz'i (2017), Fatma Barbarosoğlu'nun da Fatma Aliye'nin hayatını anlattığı Uzak Ülke (2017) adlı romanları aynı yazarların çeşitli yazıları eşliğinde ele alınmıştır. İslamcı hareketin yükselişiyle birlikte artan İslami edebi ürünler İslamcı kadın yazını çerçevesiyle sınırlandığında 1980 sonrası ile 2000 yılı sonrasında bazı noktalarda benzerlikler sürerken bazı noktalarda radikal kopuşlar olduğunu göstermektedir. Tezin ele aldığı modernleşme, resmi devlet ideolojisi eleştirisi, kadın- erkek ilişkileri, farklı kadınlıklar arası ilişkiler ve erkeklik eleştirileri temaları 2000 yılları sonrasında yeni bir söylemin oluşturulduğunu işaret etmektedir. Kemalist ideoloji baz alınarak oluşturulmuş resmi devlet düzeni ile süren mücadele 1980'li yıllara benzer bir şekilde 2000 sonrası yazılan romanlarda da devam etmektedir. 2000 yılları sonrasında İslamcı kadınlar tarafından yazılmış romanlar, söz konusu kadınların kamusal alana çıkma ve geleneksel rolleri reddetmesi bağlamında daha aktivist, seküler kadınlara yaptıkları çağrılar bağlamında da 1980'e oranla daha dayanışmacı bir dil benimsediklerini göstermektedir. Diğer bir yandan İslamcı hareketin başlangıç noktasında ahlaki yozlaşmanın sorumluluğunu üzerine attığı modernleşme kavramı, 2000 yılları sonrasında İslam ile birlikteliği içselleştirilmiş olarak romanlarda yer almıştır. 2000 yılları itibariyle yazılan bu romanların ortak özelliği yeni bir İslamcı kadın kimliği oluştururken hem geçmişle hesaplaşma hem de kutsal olanı eril zihniyetin tahakkümünden çıkarmayı hedeflemesidir.
Özet (Çeviri)
Since the second half of 1960s, Islamic women, had been active in public sphere by their writing, has begun to ask their democratic rights both in public life as well as in literature since the beginning of 1980s. As the asking of rights has been stated by islamic women, this could provide a base for thinking of Islam and feminism together. Drawing on the female characters of novels written by Islamic writers, this study focuses on the transformation of Islamic women identities after the movement's interaction with feminism in 2000s. As the same period writings (2000-2010), Seni Dinleyen Biri by Cihan Aktaş, İkna Odası by Yıldız Ramazanoğlu, Çöl ve Deniz by Sibel Eraslan, Uzak Ülke, which is about Fatma Aliye's life, by Fatma Barbarosoğlu have been focused with other writings of stated authors. When we look at Islamic writings –which have increased by the rise of Islamic movement – from the point of Islamic women's literatüre, it is possible to see some similarities at some points and radical breaks from others, especially after 1980s and 2000s. The focus on modernization, critique of state's hegemonicideology, relations between sexes, the relationship between different femininities and critics of masculinity refer to the formation of new discourse after 2000s. The struggle with state's hegemoic ideology which has been the Kemalist ideology, has shaped the Islamic novels in 2000s as it did in 1980s. The novels written by Islamic writers after 2000s are more activist in terms of calling Islamic women to criticise traditional roles and to courage themto be morevisible in public life, and these novels Express more solidarity to secular women. On the otherhand, modernisation, which has been accused by Islamic movement as a reason of moral degerenation, has been internalized by Islamic novels after 2000s. The common features of Islamic novels in 2000s is that while they create a new identity for Islamic women, they also aim to criticise and thus understand the history: as well as to save the 'sacred' from thehegemony of masculine mind.
Benzer Tezler
- Cumhuriyetten günümüze toplumsal değişimin Türk resim sanatında kadın imgesine yansıması
Reflection of the sosial chance on the image of woman in Turkish art of painting since the fondation of republic
MERYEM UZUNOĞLU
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2008
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. AYDIN AYAN
- 'Kimsenin Müslüman Kadınları' Müslüman kadınların alternatif medya platformları aracılığıyla karşı kamusal alan oluşturmaları: Türkiye ve Almanya örneği
'Nobody's Muslim Women' construction of Muslim women's counter public sphere through alternative media platforms: The case of Turkey and Germany'
SÜMEYRA SOYDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DANACI YÜCE
- Geleneksel kadın imgesinden kamusal alan tecrübelerine başörtülü kadın
From the traditional female i̇mage of the headscarved woman to the experience of public space
ŞEYMANUR BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiHitit ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN UÇAR
- 1967'den 2000'lere değişen İslamcı kadın kimliği: Cemiyetin kurtarılmasından bireysel yaşam kaygılarına doğru
From 1967 to 2000s changing in Islamist women?s identity: From the rescue of the community towards individual life concerns
EMEL ÇOKOĞULLAR BOZASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DinHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERRİN KOYUNCU LORASDAĞI
- Türkiye'de din ve siyaset ekseninde kadın hareketleri: Kadın ve demokrasi derneği (KADEM) örneği
Women's movements on the axis of religion and politics in Turkey: The case of the women and democracy association (KADEM)
RUMEYSA KÜSKÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİCRET KİRAZ TOPRAK