Türkiye'de yetişen fındık (Corylus avellana L.) çeşitlerinde antikanser taksanların analizi
Analysis of anticancer taxanes in hazelnuts (Corylus avellana L.) grown in Turkey
- Tez No: 569713
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞULE ARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoteknoloji, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Fındık, Corylus avellana L, Taksan diterpenoid, HPLC, Antikanser, Hazelnut, Corylus avellana L, Taxane diterpenoid, HPLC, Anticancer
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Moleküler Biyoloji ve Genetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Taksan türevi bir madde olan Taksol, Taxol® adı altında tescilli bir kanser ilacıdır. Taksol, kanser tedavisi için 1960 yılında Amerika da başlatılan bitki tarama programı sonucunda ilk kez 1971 yılında Taxus brevifolia dan elde edilmiştir. Taxol® birçok kanser türünde mikrotübüllerin stabilizasyonunu sağlayan bir kemoterapi ilacı olarak kullanılmaktadır. Porsuk ağacının üretilmesinin zor olması ve taksol ihtiyacının karşılanabilmesinde kullanılan hücre kültürü gibi biyoteknolojik yöntemlere karşın günümüzde halen farklı bitki türlerinde taksan türevi maddelerin araştırılmasına devam edilmektedir. Türkiye dünyanın en büyük fındık üreticisi ve ihracatçısıdır. Bu tezde Türkiye'de yetiştirilen Çakıldak, Sivri, Tombul, Palaz ve Kalınkara fındık çeşitleri ile Ham ve Sivri Yağlı fındık genotipleri kullanıldı. Bu fındıkların 5 ayrı dokusu (Çotanak, sert kabuk, ince kabuk, ince kabuklu meyve ve meyve) bulundurdukları taksan türevi maddelerin varlığı ve miktarı açısından ilk kez incelendi. Her fındığa ait 5 ayrı doku materyali metanol ile ekstre edildi ve ekstrelerde HPLC analizi ile taksan türevi bileşenlerin kalitatif ve kantitatif analizleri yapıldı. Taksan türevlerinden 10 deasetilbakkatin III, bakkatin III ve sephalomanin, incelenen fındık çeşidi ve genotiplerin dokularında farklı miktarlarda tespit edildi. Paklitaksel ise fındıklar arasında sadece Ham, Palaz, Kalınkara ve Sivri fındıklarda belirlendi. 10 deasetilbakkatin III'ün analizi yapılan tüm fındıklarda, diğer tüm dokulara göre en fazla sert kabuklarda bulunduğu belirlendi. Sırasıyla, 10 deasetilbakkatin III'ü en fazla içeren fındıklar ve miktarları Ham (9,48 μg/g), Tombul (5,76 μg/g), Sivri (4,75 μg/g), Sivri Yağlı (4,26 μg/g), Kalınkara (2,72 μg/g), Çakıldak (2,26 μg/g) ve Palaz (2,12 μg/g) olarak bulundu. Analizi yapılan tüm fındıklarda bakkatin III'ün diğer fındık dokularına kıyasla en fazla ince kabuk dokularında bulunduğu tespit edildi. Sırasıyla, bakkatin III'ün en fazla tespit edildiği fındıklar ve miktarları Tombul (10,44 μg/g), Kalınkara (7,53 μg/g), Ham (6,21 μg/g) ve Sivri Yağlı (4,65 μg/g) olarak belirlendi. Tüm fındıkların ince kabuklu meyve ve ince kabuk dokularında sefalomanin miktarının birbirine yakın değerlerde diğer dokulara kıyasla daha fazla bulunduğu belirlendi. Sırasıyla, Sivri Yağlı fındığın ince kabuğunda (6,37 μg/g) ve ince kabuklu meyvesinde (5,34 μg/g), Sivri (5,14 μg/g) ve Palaz (4,74 μg/g) ince kabuklu meyvesinde ve Ham ince kabuk dokusunda (4,31 μg/g) olarak bulundu. Dünyada kanser tedavisi için yaygın olarak kullanılan Taxol® ilacının ham maddesi olan Paklitaksel ise, bu tez çalışmasında ilk kez analizi yapılan 5 farklı fındık çeşidinin ve 2 genotipin çotanaklarında diğer dokulara kıyasla belirgin olarak fazla miktarda bulundu. Paklitakselin analiz edildiği fındıkların çotanak dokularındaki miktarları sırasıyla, Palaz (3,37 μg/g), Ham (1,98 μg/g) ve Kalınkara (1,80 μg/g) dır. Paklitaksel analizi için önemli diğer bir sonuç ise Ham fındığın ince kabuklu meyvesinde (4,36 μg/g) tespit edilen paklitaksel miktarının diğer dokulara kıyasla fazla bulunması oldu. Bu sonuçlar, dünyada en yaygın kemoterapi ilacı olarak kullanılan Taxol® için fındığın (Corylus avellana L.) alternatif bir ham madde kaynağı olabileceğini göstermiştir. Temmuz 2019, 82 sayfa.
Özet (Çeviri)
Taxol®, a taxane-derived substance was first obtained from Taxus brevifolia in 1971 as a result of the plant screening program initiated in the USA in 1960 for cancer treatment. Taxol® is used as a chemotherapy drug to stabilize microtubules in many types of cancer. As it is difficult to grow Taxus spp. and to use biotechnological methods such as cell culture in order to meet the need for taxol substances which are derivatives of taxane have been searched for in different plants. Turkey is the biggest hazelnut producer and exporter in the world. In this thesis, Çakıldak, Sivri, Tombul, Palaz, Kalınkara hazelnut varieties and Ham, Sivri Yağlı hazelnut genotypes were analysed in 5 different tissues of these hazelnut varieties and genotypes (green shells, hard shells, thin skins, thin skinned kernels and kernels) were examined in terms of their taxane types and their amount for the first time. Five tissues from each hazelnut varieties were extracted and the taxane derivetive components in the extracts were analysed both qualitatively and quantitatively with HPLC. Different quantities of taxane derivatives 10 deacetilybaccatin baccatin III and cephalomannine were identified in all hazelnuts. Paclitaxel was seen only in Ham, Palaz, Sivri ve Kalınkara hazelnuts. 10 deacetylbaccatin III was found in hard shell compared to all the other analysed hazelnut varieties and tissues mostly. Hazelnuts which included 10 deacetilybaccatin III with the highest amount were Ham (9,48 μg/g), Tombul (5,76 μg/g), Sivri (4,75 μg/g), Sivri Yağlı (4,26 μg/g), Kalınkara (2,72 μg/g), Çakıldak (2,26 μg/g) ve Palaz (2,12 μg/g) respectively. Baccatin III was found to have the highest amount of thin skins compared to other hazelnut tissues. The highest amount of hazelnut and baccatin III was detected in Tombul (10,44 μg/g), Kalınkara (7,53 μg/g), Ham (6,21 μg/g) ve Sivri Yağlı (4,65 μg/g) respectively. It was determined that the higher amount of cephalomanine was in thin skinned kernels and thin skins compared to other tissues of all hazelnuts. Cephalomanine was found mostly thin skins (6,37 μg/g) and thin skinned kernels (5,34 μg/g) of Sivri Yağlı, thin skinned kernels of Sivri (5,14 μg/g) and Palaz (4,74 μg/g), thin skins of Ham (4,31 μg/g) respectively. Paclitaxel, the raw material of Taxol®, which is widely used for cancer treatment in the world. It was found to be significantly higher in the tissues of 5 different hazelnut varieties and 2 genotypes analyzed for the first time in this thesis than the other tissues. The quantities of paclitaxel were analyzed by Palaz (3.37 μg / g), Ham (1.98 μg / g) and Kalınkara (1.80 μg / g), respectively. Another important result for paclitaxel analysis was that the amount of paclitaxel detected in the thin skinned kernel of the hazelnut (4.36 μg / g) was higher than the other tissues. These results showed that hazelnut (Corylus avellana L.) may be an alternative source of raw material for Taxol, which is the most common chemotherapy drug in the World. July 2019, 82 pages.
Benzer Tezler
- Antikanser taksanların fındık (Corylus avellana) hücre kültürlerinde biyoteknolojik üretimi
Biotechnologically production of anticancer taxanes in hazelnut (Corylus avellana) cell cultures
İLAYDA GÖKTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Biyoteknolojiİstanbul ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ARI
- Gıda sanayi atıklarından biyoyakıt eldesi
Production of biofuel from nutrient industry residues
İLKNUR DEMİRAL
Doktora
Türkçe
2004
Kimya MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. SEVGİ ŞENSÖZ
- Türkiye'de yetişen başlıca fındık çeşitlerinden elde edilen yağların bileşimleri ve zeytinyağına katılan fındık yağının nitel ve nicel olarak tesbiti üzerinde araştırmalar
The Investigation on the composition hazelnut oils obtained from the main hazelnut varieties which was grown in Turkey and the quantitative and qualitative determination of hazelnut oil added to olive oil
HASAN YALÇIN
Doktora
Türkçe
2001
Gıda MühendisliğiEge ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KEMAL ÜNAL
- Türkiye'de yetişen organik tarım ürünlerinin dünya pazarındaki yeri
The position of Turkish organic products in the world market
BURCU YÜCEBOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ekonomiİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR ÇENGEL
- Ülkemizde yetiştirilen bazı antepfıstığı çeşitlerinin lezzet özelliklerinin belirlenmesi ve kavurma işleminin bu özelliklere etkisinin incelenmesi
Determination of flavour characteristics of pistachio nut varieties cultivated in Turkey and investigation of the effect of roasting process on these characters
PERİHAN KENDİRCİ
Doktora
Türkçe
2008
Gıda MühendisliğiEge ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOMRİS ALTUĞ