Kromosferik etkin çift sistemlerde yaygın maddenin araştırılması
A survey of the extended matter around chromospherically active binary systems
- Tez No: 569834
- Danışmanlar: PROF. DR. FEHMİ EKMEKÇİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu tez çalışmasında, kromosferik etkin çift sistemlerde yaygın maddenin araştırılması amacıyla seçilen 14 kromosferik etkin ve ışık eğrilerinde tam tutulma olayı gösteren çift yıldız sistemin renk artığı analizleri sunulmaktadır. Renk artığı ölçümleri için, seçilen bu 14 çift yıldız sistemi ile birlikte bu etkin çift yıldız sistemlerin bileşenleri ile aynı tayf türü ve ışınım sınıfından olan 28 etkin olmayan referans yıldızların yeni Johnson-Cousins BVRcIc, 2MASS ve WISE fotometrik gözlemleri kullanıldı. Ek olarak bu fotometrik verilere destek niteliğinde AR Lac ve bazı referans yıldızlarının TUG TFOSC ve Coude Eşel tayfları da incelenmiştir. Bir veya her iki bileşeni etkin 14 çift sistemin etrafında mevcut genişlemiş madde varlığını belirlemek için özellikle tutulma ve tutulma dışı evrelerdeki artık ışınımlar incelendi. Renk artığı ölçümleri, gözlemlerden elde edilen renklerin, aynı (B-V)o renk ölçeklerine sahip referans yıldızların bünyesel renklerine göre fark alınarak yapıldı. Bulunan bu renk artıklarının karşılaştırması yapılmış ve yapılan bu karşılaştırmalardan özellikle ikinci minimum ve tutulma dışı evrelere göre birinci minimum evresinde daha yüksek seviyede artık ışınımların varlığı saptanmıştır. Gözlenen bu artık ışınımlar, büyük bir olasılıkla, çift sistemin soğuk bileşeni etrafındaki yaygın maddeden kaynaklandığı sonucu tartışıldı. Elde edilen bu artık ışınımların karşılaştırmasıyla, incelenen bu sistemlerinin bazılarında, muhtemelen her iki bileşeni saran veya onları etkileyen yaygın maddenin varlığına ilişkin bulgular elde edilmiştir. SS Cam sistemine ait fotometrik verilerle elde edilen ışık eğrisi tutarlı bir dağılım göstermediğinden bu çalışmada SS Cam çift sistemi değerlendirilmeye alınamamıştır. Ayrıca RW UMa çift sistemine ait birinci minimum evresinde veri olmaması nedeniyle bu sistem hariç geri kalan 12 etkin çift sistemin, soğuk ve etkin bileşenlerine ait HR diyagramlarındaki konumuna göre yapılan inceleme ile, etkin çift sistemlerinin sahip olduğu yaygın maddenin sadece yıldız etkinliğinden değil aynı zamanda evrimsel süreçlerden de kaynaklanan özellikleri olduğu gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the present thesis, the colour excesses (CEs) of selected 14 chromospherically active and total eclipsing binary systems have been studied. For colour excess measuerements, the colour observations of these 14 binaries together with 28 inactive reference stars of similar spectral types and luminosity classes of the components of these 14 binaries, have been obtained by using new Johnson-Cousins BVRcIc, 2MASS, and WISE photometric systems. In addition, with the aim of having some supportive spectral data, some spectra of reference stars and AR Lac binary system, were taken by TFOSC and Coude Echelle Cameras attached to TUG RTT150 telescope. The CE values at around primary/secondary minima and outside eclipses have been examined to check the existence of extended matter around an active binary component(s) of these 14 binary systems. The CE measurement of a binary system was made based on the difference between the colour of a system and the intrinsic colour of a reference star of the same (B-V)o colour. The results of these CEs, especially during primary minima with those at secondary minima and outside eclipses, showed that these systems have greater excess radiation in primary minima than in both secondary minima and outside eclipses. It was found that the colour excesses, in general, most likely arise from the extended matter around the cooler component of a binary system. The comparison of CE values also showed that the extended matter of some of these systems had most likely covered or affected both of their components. Since the light curve obtained by the photometric data of the SS Cam active binary systems does not show a consistent distribution, the SS Cam binary system could not be included in the evaluation. Also, since no observational data was obtained during primary minimum of RW UMa, this binary system had to be excluded in examination of the locations of primary components on HR diagram together with corresponding evolutionary tracks. With remaining 12 systems of this study, an examination of the locations of cool and active components on HR diagram together with corresponding evolutionary tracks showed that most of the active binary systems have an extended matter caused not only from stellar activity but also more likely caused from evolutionary processes.
Benzer Tezler
- Yıdızların gelişiminde aktivitenin önemi
Başlık çevirisi yok
GÜNAY TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Astronomi ve Uzay BilimleriEge ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SERDAR EVREN
- Biyomedikal uygulamalarda kullanılabilecek fonksiyonel polimerik yapıların hazırlanması
Preparation of utilizable functional polymeric structure in biomedical applications
GÖZDE DEVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
BiyomühendislikYıldız Teknik ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET ÜBEYDULLAH KAHVECİ
- V772 her etkin çift yıldız sisteminin ışıkölçüm analizi
Photometric analysis of an active binary system V772 her
NESLİHAN ALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Astronomi ve Uzay BilimleriAnkara ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEHMİ EKMEKÇİ
- Gem çift sisteminin morötesi tayflarının analizi
Analysis of ultraviolet spectra of binary system gem
OSMAN KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Astronomi ve Uzay BilimleriAnkara ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FEHMİ EKMEKÇİ
- UX Arietis sisteminin moröte tayflarının incelenmesi
Analysis of the ultraviolet spectra of UX arietis system
FEHMİ EKMEKÇİ
Doktora
Türkçe
1992
Astronomi ve Uzay BilimleriAnkara ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. CEMAL AYDIN