Geri Dön

Ekmeklık buğdayda (Triticum aestivum L.) çimlenme ve erken gelişim döneminde kuraklık ve tuz stresine tepkilerin belirlenmesi

Determination of response to drought and salt stress on germination and early growth stage in bread wheat (Triticum aestivum L.)

PDF İndir

  1. Tez No: 571976
  2. Yazar: ECE İYEM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET YILDIRIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dicle Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

Günümüzde iklim değişimi dünya genelinde buğday üretimini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu olumsuzlukların başında kuraklık ve tuzluluk gibi abiyotik stres faktörleri ön plana çıkmaktadır. Gelecekte bu stres faktörlerine karşı dayanıklı çeşitlerin belirlenmesi ve geliştirilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu çalışma, 5 ekmeklik buğday genotipinin (Lok-1, Lucilla, RSP-561, Envoy ve Wafia) çimlenme ve erken gelişim döneminde kuraklık ve tuz stresine tepkilerinin belirlenmesi amacıyla; 2018 yılında Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü laboratuarında tesadüf parselleri faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Denemede, ekmeklik buğday genotiplerine 4 farklı kuraklık stresi (kontrol, -0.2, -0.4, -0.6 MPa, PEG-6000 çözeltisi kullanılarak) ve 4 farklı tuzluluk stresi (kontrol, 4, 8 ve 12 dS/m, NaCl çözeltisi kullanılarak) uygulanmıştır. Araştırmada çim kını uzunluğu, kök uzunluğu, sürgün uzunluğu, kök yaş ve kuru ağırlığı, sürgün yaş ve kuru ağırlığı, çimlenme hızı, çimlenme gücü, oransal nem içeriği, turgor ağırlığı, klorofil-a, klorofil-b, karotenoid ve toplam klorofil içeriklerinde ve prolin içeriği özellikleri incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen verilere göre tuz ve kuraklık stresinde kök/sürgün oranı özelliği hariç diğer incelenen özelliklerin tümünde istatistiksel olarak önemli farklılıklar görülmüştür. Kuraklık ve tuz stresi artışına bağlı olarak, kök uzunluğu, sürgün uzunluğu, kök yaş ve kuru ağırlığı, sürgün yaş ve kuru ağırlığı, çimlenme hızı, çimlenme gücü, oransal nem içeriği, turgor ağırlığı, klorofil-a,klorofil-b, karotenoid ve toplam klorofil içeriklerinde kontrol koşulları ile karşılaştırıldığında incelene bu özelliklerde azalma meydana geldiği görülmüştür. Çim kını uzunluğu ve prolin içeriği özelliğinde ise artış meydana gelmiştir. Genotipler arasında kuraklık ve tuzluluk stresine en iyi yanıt veren genotip RSP-561 olduğu, klorofil-a, klorofil-b, karotenoid ve toplam klorofil miktarında ise Lok-1 çeşidi olumlu tepki verdiği görülmüştür. Lucilla çeşidi ise, kuraklık ve tuzluluğa hassas olduğu belirlenmiştir. Yapılan araştırma sonucunda kuraklık ve tuzluluk dozu artışı ekmeklik buğday genotiplerinin erken gelişim dönemlerinde olumsuz yönde etkilediği, stres koşulları artışına bağlı olarak dirençli genotiplerde prolin miktarında artış meydana getirmiştir.

Özet (Çeviri)

In recently, climate change has a negative impact on wheat production worldwide. Abiotic stress factors such as drought and salinity come to the forefront. It is of great importance to identify and develop varieties resistant to these stress factors in the future. In this study, in order to determine the response of drought and salt stress in 5 bread wheat genotypes (Lok-1, Lucilla, RSP-561, Envoy and Wafia) during germination and early growth stage; was carried out according to completely randomized factorial design with three replications, at Cukurova University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture in 2018. In the experiment, 4 different drought stresses (control, -0.2, -0.4, -0.6 MPa, by using PEG-6000 solution) and 4 different salinity stress (control, 4, 8 and 12 dS / m by using NaCl solution) was applied to bread wheat genotypes. In the research, root length, coleoptile length, shoot length, root fresh and dry weight, shoot fresh and dry weight, germination rate, seed vigor, relative water content, turgor weight, chlorophyll-a, chlorophyll-b, carotenoid, and total chlorophyll content and proline content were examined. According to the data obtained from the study, statistically, significant differences were observed in all other examined properties, except the root/shoot rate feature in salt and drought stress. Depending on increase in drought and salt stress, root length, shoot length, root fresh and dry weight, shoot fresh and dry weight, germination rate, seed vigor, relative water content, turgor weight, chlorophyll-a, chlorophyll-b, carotenoid, and total chlorophyll content was compared to control conditions, it was observed that these properties decreased. In the case, coleoptile length and proline content were increased. Among genotypes, the genotype RSP-561 was the best response to drought and salinity stress, whereas chlorophyll-a, chlorophyll-b, carotenoid, and total chlorophyll were found to be positive in the Lok-1 variant. The Lucilla cultivar was found to be sensitive to drought and salinity. As a result of the research, an increase in drought and salinity dose negatively affected the bread wheat genotypes in germination and the early growth stage was caused an increase in the proline amount in resistant genotypes due to increased stress conditions.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    756140

    Bazı pestisitlerin Triticum aestivum L. ve Triticum durum Desf. tohumlarının çimlenme ve fide gelişimi üzerine etkileri

    Effects of some pesticides on germination and seedling development of Triticum aestivum L. and Triticum durum Desf. seeds

    SEDA YÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyolojiGaziantep Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHİTTİN DOĞAN

    DOÇ. DR. MUSTAFA SEVİNDİK

  2. Tez No

    297678

    Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) kurağa dayanıklılıkla ilişkili morfolojik ve fizyolojik özelliklerin saptanması üzerine araştırmalar

    Researches on determination of morphological and physiological traits associated with drought resistance in bread wheat (Triticum aestivum L.)

    ALPAY BALKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    ZiraatNamık Kemal Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEMEL GENÇTAN

  3. Tez No

    607268

    Orta derecede mikrodalga enerjisinin buğdayda çimlenme ve bazı fizyolojik parametreler üzerine etkisi

    Effect of middle level microwave energy on germination and some physiological parameters of wheat

    BUKET CANPOLAT ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BiyolojiVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYTEN EROĞLU

  4. Tez No

    332299

    Buğdayda (Triticum aestivum L. em Thell.) endosprem ve tane iriliğinin çimlenme ve fide özellikleri ile verim ve kalite unsurlarına etkisi

    Effects of endosperm and seed size on germination and seedling characteristics withal yield and quality traits in wheat (Triticum aestivum L. em Thell.)

    HAZIM SERKAN TENİKECİER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    ZiraatNamık Kemal Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEMEL GENÇTAN

  5. Tez No

    153408

    Optimization of regeneration and Agrobacterium mediated transformation of wheat (Triticum aestivum L.cv. Yüreğir 89)

    Buğdayda (Triticum aestivum L.cv. Yüreğir 89) rejenerasyonun ve Akrobakteriuma dayalı transformasyonun optimizasyonu

    DİDEM DEMİRBAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    BiyoteknolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MERAL YÜCEL

    PROF. DR. HÜSEYİN AVNİ ÖKTEM

Geri Dön