Patlıcanda (Solanum melongena L.) haploid bitki elde etme amacıyla anter ve shed-mikrospor kültürlerinin karşılaştırılması
Comparison of anther and shed-microspore cultures to obtain haploid plant in eggplant (Solanum melongena L.)
- Tez No: 572033
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESİN ARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoteknoloji, Ziraat, Biotechnology, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Tez çalışmasında patlıcanda (Solanum melongena L.) haploid embriyo ve bitkicik verimini arttırmaya yönelik olarak katı ve sıvı anter kültürleri ile shed-mikrospor kültürünün etkinlikleri karşılaştırılmıştır. Çalışma ilkbahar ve sonbahar yetiştiricilik sezonlarında, A117 F₁, Anamur F₁ ve Darko F₁ patlıcan çeşitleri kullanılarak yapılmıştır. Anterler kültüre alınmadan önce uygun aşamadaki mikrospor safhaları DAPI boyama yöntemi ile belirlenmiş ve belirli aralıklarla tekrarlanmıştır. Üç farklı besin ortam tipi olarak kullanılan katı, sıvı ve çift fazlı (shed-mikrospor) ortamlarda; temel besin ortamı olarak DDV-C ve DDV-R ortamları kullanılmış, bu ortamlardaki 2,4-D ve Kinetin den oluşan bitki gelişim düzenleyicilerinin konsantrasyonları, ortamların aslına uygun olarak sabit tutulmuştur. Ortamlarda karbonhidrat kaynağı olarak kullanılan sakkaroz ve maltozun farklı oranlardaki etkinlikleri, bunlara ilave edilen farklı konsantrasyonlardaki gümüş nitrat ve aktif kömürün etkileri ile birlikte araştırılmıştır. Çalışmada oluşturulan çok sayıdaki besin ortamının etkinlikleri; anter gelişimi (%), anter kallusu (%), embriyo (adet/100 anter), bitkicik (adet/100 anter) ve aklimatize edilen bitki (adet/100 anter) özellikleri üzerinde incelenmiştir. İlkbahar döneminde yapılan çalışmaların sonuçları sonbahar dönemi çalışmalarına ışık tutmuştur. İlkbahar dönemi çalışmaları sonucu maltozun etkinliği dikkat çekici bulunduğu için sonbahar döneminde farklı dozların da etkisi araştırılmıştır. İlkbahar döneminde katı, sıvı ve çift-fazlı anter kültürü ortamlarında üç genotipe ait toplam 10.800 anter kültüre alınmıştır. Bunlardan katı ortamda kültüre alınan 3.600 anterden; 64 embriyo, 45 bitkicik ve 45 adet aklimatize bitki elde edilmiştir. Sonbahar döneminde ise katı ve sıvı anter kültürü ortamlarında toplam 14.400 adet anterin ekimi yapılmıştır. Bunlardan katı ortamlarda kültüre alınan iki çeşide ait 9.600 anterden toplam 3.543 embriyo, 1.604 bitkicik ve 1.445 adet aklimatize bitki elde edilmiştir. Bu çalışmada ayrıca, patlıcanda ilk defa sonbahardaki sıvı anter kültürü denemelerinden embriyo ve bitkicik elde edilerek, rejenere olan bitkiler dış koşullara aktarılmıştır. Patlıcanda için bu öncü sonuçlar bir ön çalışma niteliğindedir ve optimize edilmesi ile çok daha yüksek embriyo ve bitkicik verimi oluşturma potansiyeli taşımaktadır. Sonuç olarak çalışmada; sezon yönünden sonbahar döneminde yetiştirilen donör bitkilerin, genotipik etki yönünden A117 F₁ çeşidinin, farklı tipteki ortamlar yönünden ise katı kültürlerin patlıcanda anter kültürüne daha yüksek oranda cevap verdiği belirlenmiştir. Yine patlıcan anter kültürleri için çarpıcı bir sonuç olarak; katı ortam tipinde, maltoz, aktif kömür ve gümüş nitratın uygun dozlarda kullanılmasının, embriyo ve bitkicik oluşumu üzerine olumlu sinerjistik etkide bulunduğu tespit edilmiştir. Bu etki sayesinde patlıcan anter kültüründe embriyo verimi 320 embriyo / 100 anter oranına kadar yükseltilmiştir.
Özet (Çeviri)
The efficiencies of solid and liquid anther cultures and shed-microspore culture were compared in order to increase the yield of haploid embryo and plantlet in eggplant (Solanum melongena L.). A117 F₁, Anamur F₁ and Darko F₁ cultivars were used in the spring and autumn growing seasons. Before the anthers were cultured, the appropriate microspore stages were determined by DAPI staining method and repeated at certain intervals. In solid, liquid and double-layered (shed-microspore) cultures; DDV-C and DDV-R were used as the main nutrient medium, and the concentrations of plant growth regulators consisting of 2,4-D and Kinetin were kept constant in accordance with the original DDV media. The efficiencies of sucrose and maltose as the carbohydrate sources in the media were investigated together with the effects of silver nitrate and activated charcoal in different concentrations. The efficacy of the numerous nutrient media prepared in the study were examined on the parameters of anther growth (%), anther callus (%), embryo (pcs / 100 anther), plantlet (pcs / 100 anther) and acclimatized plant (pcs / 100 anther). The results of the studies conducted in the spring period directed the studies in the autumn period. As the efficacy of maltose was found to be remarkable as a result of spring studies, the effect of different doses of maltose was investigated in the autumn period. In spring, a total of 10.800 anthers belonging to the three cultivars were cultured in solid, liquid and double-layered anther culture media. Of these, 3.600 anthers were cultured in solid medium; 64 embryos, 45 plantlets and 45 aclimatized plants were obtained. In the autumn period, 14.400 anthers belonging to two cultivars were cultured in solid and liquid anther culture media. A total of 3.543 embryos, 1.604 plantlets and 1.445 aclimatized plants were obtained from 9.600 anthers cultured in solid media. In this study, embryos and plantlets were also obtained from liquid anther culture experiments in autumn for the first time in eggplant and regenerated plants were transferred to external conditions. These pioneering results for eggplant can be described as a preliminary study and have the potential to generate much higher embryo and plantlets yield by optimization. As the result; it was determined that the donor plants grown in autumn season, the A117 F among the genotypes and the solid cultures among different culture types responded much better to eggplant anther cultures. As a remarkable result for again eggplant anther cultures; it has been found that the appropriate doses of maltose, activated charcoal and silver nitrate in solid medium type have positive synergistic effect on embryo and plant formation. Thanks to this effect, embryo yield has been increased up to 320 embryos / 100 anther in eggplant anther culture.
Benzer Tezler
- Farklı uygulamaların patlıcan (Solanum melongena L.)'da mikrospor kültürü ile haploid embriyo ve bitki üretimi üzerine etkileri
The effects of different application to induce haploid embryo and plant formation on eggplant (Solanum melongena L.) microspore culture
BUSE ÖZDEMİR ÇELİK
Doktora
Türkçe
2018
BiyoteknolojiAkdeniz ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET NACİ ONUS
- Değişik patlıcan genotiplerinde in vitro androgenesis ve haploid bitki oluşumunu uyarıcı bazı etmenler üzerinde araştırmalar
Başlık çevirisi yok
ŞEBNEM KARAKULLUKÇU
- Bazı patlıcan genotiplerinde in vitro androgenesis ve haploid bitki elde edilmesi üzerinde araştırmalar
Researches on the in vitro androgenesis and obtaining haploid plants in some eggplant genotypes
HÜSEYİN CAN ALPSOY
- In vitro androgenesis yöntemi ile farklı patlıcan genotiplerinde dihaploid hatların elde edilmesi
Development of dihaloid lines in some eggplant genotypes with in vitro androgenesi̇s method
SEVTAP DOKSÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyoteknolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU
- Patlıcan (Solanum melongena L.)'da Verticillium dahliae kleb.'e dayanıklı hatların geliştirilmesi
The development of resistant Verticillium dahliae kleb in some eggplant (Solanum melongena) varieties
SEVİNÇ BAŞAY
Doktora
Türkçe
2006
BiyoteknolojiUludağ ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEDAT ŞENİZ