Türkiye nüfus ve sağlık araştırması verilerinde 5 yaş altı çocuklarda fazla kilolu/ şişman olma sıklığı ve ilişkili faktörler
Evaluation of factors associated with overweight/ obesity amongunder five years of age in turkey demographic health suvey data
- Tez No: 579073
- Danışmanlar: PROF. DR. NİMET EMEL LÜLECİ, DOÇ. DR. SEYHAN HIDIROĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu çalışmada 1993, 1998, 2003, 2008, 2013 yıllarında yapılan Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) verileri kullanılarak beş yaş altı çocuklarda fazla kilolu/şişman olma sıklığı ve ilişkili olabilecek faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. TNSA çeşitli sağlık konularında bilgi sağlayan çok aşamalı, tabakalı ve ağırlıklı örnekleme sahip araştırmalar serisidir. Çalışma ikincil analiz şeklinde gerçekleştirilmiştir. Görüşme yapılan her haneden bir çocuk (en son doğan) araştırmaya dahil edilmiştir. TNSA 1993'den 2194, TNSA 1998'den 1950, TNSA 2003'den 2804, TNSA 2008'den 1990 ve TNSA 2013'ten 2033 olmak üzere toplamda 10,971 beş yaş altı çocuk ve bu çocukların yaşadıkları hanehalkı ile ilgili bazı özellikler çalışmada incelenmiştir. Analizlerde Ki-kare testi ve Hiyerarşik Lojistik Regresyon analizi kullanılmıştır. Farklı özellikleri dikkate alan dört model ile değerlendirme yapılmıştır. Fazla kilolu/şişman olma prevalansı hem hanedeki tüm beş yaş altı çocuklar (n=14,469) için hem de ileri analizlerin yapıldığı hanedeki en küçük beş yaş altı çocuk (n=10,971) için hesaplanmıştır. TNSA 1993, 1998, 2003, 2008 ve 2013'te yaşa-göre-beden kütle indeksine göre hanedeki tüm beş yaş altı çocuklarda fazla kilolu/şişman olma sıklığı sırası ile %5,6; %5,0; %10,0; %10,9; %11,3 ve tüm yıllarda %8,5'tir. Hanedeki en küçük beş yaş altı çocuklarda sırası ile %5,5; %4,8; %10,1; %11,7; %12,3 ve tüm yıllarda %8,8'dir. Lojistik regresyon analizinde final modellerde TNSA 1993'te hanenin bulunduğu bölge, anne yaşı, annenin beslenme durumu, çocuğun yaşı ve cinsiyeti, emzirilme durumu, bodurluk durumu ve doğum öncesi bakım alma durumu; TNSA 1998'de refah dilim indeksi, çocuğun cinsiyeti ve bodurluk durumu; TNSA 2003'te hanenin bulunduğu bölge, çocuğun yaşı ve cinsiyeti, emzirilme durumu, bodurluk durumu; TNSA 2008'de yerleşim yeri, çocuğun doğum ağırlığı, bodurluk durumu ve doğum öncesi bakım alma durumu; TNSA 2013'te hanenin bulunduğu bölge, annenin çalışma ve medeni durumu, çocuğun yaşı ve bodurluk durumu; tüm yıllarda ise araştırma yılı, hanenin bulunduğu bölge, refah dilim indeksi, annenin beslenme durumu, çocuğun yaşı, cinsiyeti, bodurluk durumu ve doğum öncesi bakım alma durumu ilişkili faktörlerdir. Sonuç olarak fazla kilolu/şişman olma durumu TNSA serilerinde yıllara göre değişiklik göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine overweight/obesity related factors in children under five years by using data from Turkey Demographic and Health Survey (TDHS) executed in 1993, 1998, 2003, 2008, 2013. The TDHS provides information on various health issues. TDHS has a weighted, multi staged, stratified cluster sampling approach. The study is a secondary analysis performed on TDHS. Last child of each interviewed household was included in the study. There were 2194 children from TDHS 1993, 1950 from TDHS 1998, 2804 from TDHS 2003, 1990 from TDHS 2008, 2033 from TDHS 2013, and in total 10971 children aged under five years were included in the study. Some important features of children, which were related to the characteristics of households, were evaluated. Chi-square and weighted hierarchical logistic regression analyses were used. Four models depending on different basic features were established. Prevalence of overweight/obesity was calculated separately for all children (n=14,469) as well as for the last children (n=10,971) of the household, who were under five years of age. According to the body mass index-for-age, the frequency of overweight/obesity of children under five years was 5,6%; 5,0%; 10,0%; 10,9%; and 11,3% respectively for the TDHS 1993, 1998, 2003, 2008, 2013 and 8,5% for all TDHSs, cumulatively. The frequency of overweight/obesity status of last children under five years were 5,5%, 4,8%, 10,1%, 11,7%, and 12,3% respectively, and 8,8% in all TDHS, cumulatively. In the final model of the logistic regression, the variables that were independently associated with overweight/obesity were: region of the household, maternal age, mother's nutritional status, age and sex of the child, breastfeeding status, stunting status, and prenatal care for TDHS 1993; wealth index quintiles, sex of the child and stunting status for 1998 TDHS; region, age and sex of the child, breastfeeding status, stunting status for 2003 TDHS; type of place of residence, birth weight of the child, stunting status and prenatal care for 2008 TDHS; region, the mother's occupational and marital status, the child's age and stunting status for 2013 TDHS; and year of TDHS, region, wealth index quintiles, nutritional status of the mother, age of the child and sex, stunting status and the prenatal care for the all TDHSs cumulatively. As a result, overweight /obesity varied in the subsequent TDHSs.
Benzer Tezler
- 1998 ve 2008 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması verilerinde 5 yas altı çocuklarda ishal ile iliskili bazı çevresel özelliklerin incelenmesi
Evaluation of environmental risk factors of diarrhea among under five years of age in 1998 and 2008 Turkey Demographic Health Suvey data
CAVİT IŞIK YAVUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞATAY GÜLER
- Türkiye nüfus ve sağlık araştırmaları 1993-1998-2003-2008 verilerinde on bir-yirmi dört aylık çocuklarda tam aşılı olma ile ilişkili faktörlerin incelenmesi
Evaluati̇on of related factors of complete vacci̇nati̇on status belong to eleven-twenty four month age chi̇ldren i̇n 1993 – 1998 – 2003 – 2008 Turkey demographi̇c and health survey data
TAHİR METİN PİŞKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞATAY GÜLER
- Estimating the completeness of birth registration system in Turkey: Comparison between mernis and Turkey demographic and health survey
MERNİS ile Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması'nın karşılaştırılması yoluyla Türkiye'deki doğum kayıt sisteminin tamlığının ve zamanlılığının hesaplanması
FARUK KESKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
DemografiHacettepe ÜniversitesiDemografi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALANUR ÇAVLİN
- Yoksulluk olgusu ve Türkiye'de yoksulluğun ve çeşitli faktörlerin sağlık statüsü ve sağlık hizmetleri kullanımı üzerine etkisi
The phenomenon of poverty and impact of poverty and various factors on health status and health care utilization in Turkey
FATİH ŞANTAŞ
- Doğurgan çağ evlenmiş kadınlarda 1998-2018 yılları arasında obezite prevalansındaki değişim ve bazı demografik, sosyoekonomik özellikler ve kadının statüsü ile ilişkisinin incelenmesi (Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmaları ileri analizi)
Investigation of the change in obesity prevalence in married women of reproductive age between 1998 and 2018 and its relationship with some demographic, socioeconomic characteristics and women's status (Advanced Analysis of Turkey Demographic and Health Research )
ELİF KÖSE