Keçeci Baba Ocağı üzerine nitel araştırma
Qualitative studies on the hearth(ocak) of Keçeci Baba
- Tez No: 584625
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERDAL AKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Sosyoloji, Tarih, Folklore, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Alevi Bektaşi Kültürü Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Alevi inanç sisteminin tarihi süreci, sistem ve pratikleri üzerine kuramsal çerçevede yapılan araştırmalar Alevi toplumunun ve geleneğinin kültür ve inanç dünyasını yansıtmakta eksik kalmıştır. Ülkemizde Alevi Bektaşi kültürü üzerine yapılan gözlem ve mülakata dayalı sosyolojik nitelikli araştırmaların sayısı bir elin parmaklarını geçmemektedirAnadolu Aleviliğinin kökleri Tarihsel olarak, Türklerin İslâm ile tanışmaya başladıkları dönemlere kadar uzanır. Belli siyasi, tarihi, coğrafi, içtimai, iktisadi ve kültürel şartların tedricen oluşturduğu bir İslami inanç ve kültür olgusu olan Alevilik, İslâm'a bakış açısı, İslâm'ı anlayış, yorumlayış ve yaşayış tarzı itibariyle kendine özgü bazı özellikler taşımaktadır. Alevi inanç sistemi kutsallarının merkezinde Ocak kavramı bulunur. Alevi Bektaşi Kültürü araştırmacılarına göre Anadolu'da değişik yörelerde bulunan ocakları kapsayan alan araştırmalarının yapılması özellikle dede ailelerinde var olan her türlü yazılı ve sözlü verilerin toplanarak yazıya geçirilmesi alanı zenginleştirecektir. Bu bağlamda çalışmamızın konusunu; 13. Yüzyıl da Anadolu'ya Horasan'dan gelen ve Ahiliğin son temsilcilerinden olan Keçeci Baba (Ahi Mahmud Veli) ve onun oluşturduğu kökleri Orta Asya'ya dayanan ocak etrafında şekillenen kültür dünyası teşkil etmektedir. Çalışmada günümüze kadar varlığını devam ettiren Tokat ili Erbaa ilçesine bağlı Keçeci köyünde meskûn Keçeci Baba Ocağı Üzerinde yapılan nitel araştırmalar ortaya konulmuştur. Keçeci Baba hakkında şimdiye değin bazı derleme ve akademik çalışmalar yapılmışsa da Alevi inanç sistemi içerisinde“Ocak”merkezli olarak elealınarak hazırlanmış bir çalışmaya rastlanılmamıştır. . Derleme çalışmalar daha çok sözlü kültür ögelerini temel alırken, akademik çalışmalar derleme çalışmalara ek olarak birtakım arşiv belgelerine dayanmıştır. Bu çalışmada, ilk olarak, Ocak merkezli sözlü tanıklara yer vererek Keçeci Baba'yı ve onun izinden giderek yüzyıllardır inanç sistemini muhafaza edenleri merkezinden gözlemlemeyi amaç edinmiştir. İkinci olarak, Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Arşivi ve Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi'ndeki belgeleri kullanarak Keçeci Baba, zaviyesi ve köyü hakkında mevcut bilgilere yeni bilgiler kazandırmaya gayret edilmiştir. Bu Araştırmada yüzyıllardır sözlü olarak varlığını devam ettirmiş olan Keçeci Babanın menkıbevi hayatını, Ocağın tarihsel gelişimini, Geleneksel Aleviliğe dair Ocak merkezinde yürütülen Cem Erkânı ve gerçekleştirilen ritüelleri yazıya geçirmeye çalışmıştır.
Özet (Çeviri)
The studies carried out on the historical process, systems, and practices of the Alevi belief system in the theoretical framework have remained inadequate in terms of reflecting culture and faith world of the Alevi community and tradition. In our country, the number of sociological studies based on observation and interview on Alevi Bektashi culture is thin on the ground. The roots of Anatolian Alevism, on the other hand, date back to the times when Turks were introduced to Islam for the first time. Alevism, an Islamic belief and culture phenomenon which is formed gradually by certain political, historical, geographical, social, economic and cultural conditions, has some special features in terms of its perspective on Islam, the way it understands, interprets and lives Islam. The concept of ocak (hearth) is found in the center of the Alevi belief system. According to the researchers of Alevi Bektashi Culture, carrying out field surveys covering the hearths in different regions of Anatolia, gathering and recording of all kinds of written and oral data especially in the dede (religious leader) families will further enrich its scope. In this context, Keçeci Baba (Ahi Mahmud Veli), one of the last representatives of Akhism, who came to Anatolia from Khorasan in the 13th century, and the cultural world shaped around his hearth that originated in Central Asia constitute the subject of our study. This study features the qualitative studies conducted on the Hearth of Keçeci Baba in Keçeci village of Erbaa district of Tokat province, which have been pursued up until today. Although some compilations and academic studies have been carried out on Keçeci Baba so far, no study prepared centering on“ocak”(hearth) was found in the Alevi belief system. While the review studies were mainly based on the elements of oral culture, academic studies were based on some archival documents in addition to the compilation studies. In this study, through the inclusion of Hearth-centered oral witnesses, the initial aim was to observe Keçeci Baba and those who have kept the belief system for centuries by following his footsteps. Secondly, by using the documents of Prime Ministry Ottoman Archive, and the Archives of General Directorate of Land Registry and the General Directorate of Foundations, it was intended to bring new information in the existing data about Keçeci Baba, his zawiya and village. In this study, there was also an effort to put down on paper the legendary life of Keçibaba, who has maintained his existence in oral history for centuries, the historical development of the Hearth, as well as the Cem Conventions (Erkan) and the rituals carried out in the Hearth in relation to the Traditional Alevism.
Benzer Tezler
- Amasya bölgesi Alevi ocaklarında inanç ve ritüeller: Ali Pir Civan Ocağı örneği
Faith and rituals in the Amasya Alevi region quarrys example of Ali Pir Civan Quarry
İLAYDA ÇAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Çağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEGÜM KURT
- Tokat yöresi Alevî-Bektaşî inancında zâkirlik geleneği
The tradition of dhikr performers among Alevî-Bektashi belief in Tokat territory
DENİZ GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2013
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. EROL PARLAK
ÖĞR. GÖR. SÜLEYMAN ŞENEL
- Kültürel psikoloji bağlamında yerel sağaltım yöntemleri (Karacaahmet Türbesi ve Keçeci Baba Türbesi örnekleri)
Indigenous therapeutic methods in the context of cultural psychology (Karacaahmet Shrine and Kececi Baba Shrine examples)
ZELİHA SUBAŞI
Doktora
Türkçe
2018
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ RIZA AYDIN
- Üniversite öğrencilerinde cinsel mitlerin anksiyete düzeyi ve benlik saygısına etkisi
Üniversite öğrencilerinde cinsel mitlerin anksiyete düzeyi ve benlik saygisina etkisi
EMİR KETECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK MELTEM TAŞDEMİR ERİNÇ
- 21. yüzyıl başında tepme keçe ürünlerinin geleneksel ve çağdaş tasarımlar açısından incelenmesi
An investigation on compressed felt products in terms of traditional and modern designs in the beginning of 21st century
ÖZGE ILGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. AYSEN SOYSALDI