Astım veya kronik obstruktif akciğer hastalarında inhaler ilaç kullanım teknik becerilerinin değerlendirilmesi: Bir anket çalışması
Evluation of inhaler drug use techiniques skills in asthma or copd patients: A questionneire study
- Tez No: 585768
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CENK AYPAK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Astım, Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı, İlaç kullanımı, Asthma, Chronic Obstructive Lung Disease, Drug Utilization, Patient Medication Knowledge
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim Ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Giriş ve Amaç: Dünya genelinde yaklaşık her 12 kişiden 1'inin astım veya Kronik Obstruktif Akciğer Hastalıkları (KOAH) hastalıklarından etkilendiği ve bu hastalıkların günlük, düzenli ve uzun süreli tedavi gerektirdiği bilinmektedir. Astım ve KOAH tedavisinde, avantajları nedeniyle inhalasyon tedavisi yaygın olarak tercih edilmektedir. Ancak inhalasyon tedavisinden maksimum fayda sağlanabilmesi inhaler cihazların doğru kullanımına bağlıdır. Hastalar, inhaler cihazları nasıl kullanacaklarıyla ilgili eğitimi genellikle sağlık çalışanlarından, yazılı ve görsel eğitim materyallerinden alırlar. Aile hekimleri de hastaları inhaler kullanımı konusunda devamlı olarak ve uygun kullanım becerisi geliştirinceye kadar eğitmek için mükemmel bir pozisyondadırlar. Bu çalışmanın amacı, önceden inhalasyon tedavisi başlanan astım ve KOAH hastalarının inhaler cihaz kullanım tekniklerini değerlendirmek; yaş, cinsiyet, öğrenim düzeyi, cihaz çeşidi ve kullanım süresi gibi parametrelerin doğru inhaler kullanımına etkilerini incelemek; inhaler cihaz kullanımında zorlandıkları basamakları saptamak ve potansiyel hatalarını tanımlamaktır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya, 15 Eylül 2O18 ve 15 Aralık 2018 tarihleri arasında Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları ve Aile Hekimliği Polikliniklerine başvuran en az 6 aydır inhaler cihaz kullanan, ≥18 yaş astım veya KOAH tanılı 300 adet hasta dahil edilmiş ve bu hastaların kullandıkları 440 inhaler cihazı uygulayabilme durumları incelenmiştir. Katılımcılara, sosyodemografik bilgileri ve inhaler tedavileri ile ilgili sorular içeren bir yüz yüze anket uygulandı. Ardından bu hastalardan kullandıkları inhaler cihazlarını demonstrasyonu istendi, eşzamanlı olarak cihazlar için kontrol listelerinde yer alan basamaklar değerlendirildi. Bulgular: Hastaların %70,2'si ilaçlarını hatalı olarak kullanmaktaydı. Hatalı kullanım oranları ölçülü doz inhalerler (ÖDİ) için %77,6 olup, kuru toz inhaler (KTİ) kullananlarda %40-73,2 arasında değişmekteydi (p=0,002). İleri yaş (60 yaş üzeri), lise altı eğitim seviyesinde olma, ÖDİ cihaz seçimi; hatalı cihaz kullanımıyla ilişkili faktörlerdi. İnternette ve sosyal medyada eğitim izleyen hastaların ve bu eğitimi izleyip izlememekten bağımsız olarak eğitimin kesinlikle gerekli olduğunu düşünenlerin inhaler cihazı hatalı kullanımı düşük bulundu. Çalışmamızda; cinsiyet, obstruktif akciğer hastalığı tipi, inhaler cihaz kullanma süresi, inhaler ilaçları aile hekimine yazdırma, inhaler tedaviyle ilgili aile hekimlerine danışma, inhaler tedaviden memnun olma ile inhaler cihaz kullanım durumuyla istatiksel anlamlılık saptanmadı. Tüm cihazlarda en sık hata yapılan basamak ''nefesini boşalt'' basamağıydı (ÖDİ: %66,7, KTİ'lerde: %71,1-82,8). Yaş, eğitim seviyesi ve inhaler cihaz tipinin hatalı inhaler kullanımına etkileri Backward Stepwise lojistik regresyon analizi ile değerlendirildi. İleri yaşın (>60 yaş), lise ve altı eğitim düzeyinin ve ÖDİ kullanmanın hatalı inhaler ilaç kullanım riskini sırasıyla 1,64, 2,49 ve 3,74 kat arttırdığı bulundu. Sonuç: Çalışmaya katılan hastaların inhaler teknikle ilgili ilk eğitimlerini büyük ölçüde hekimlerden almalarına rağmen hatalı cihaz kullanımı oranları oldukça yüksektir. Tekrarlayan eğitimlerin eksikliği yüksek hata oranlarına neden olmaktadır. Bu noktada aile hekimlerinin yeterince aktif rol almadığı ancak verecekleri katkının inhaler tekniğin gelişmesini sağlayacağı ortadadır. Etkin bir inhaler eğitim yüz yüze eğitimin yanında yazılı ve görsel materyallerden yararlanmakla mümkündür. İnhaler eğitim alanında birçok teknolojik gelişme olmaktadır. İleriki araştırmaların yapılması ve karşılaştırılabilmesi için, hasta ile eğiticilerin eğitimlerinin ve çeşitli inhaler cihazlar için kontrol listelerinin standardizasyonu gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Background and aim: Around 1 in 12 people are affected by asthma or COPD worldwide and these diseases require daily, regular and long-term treatment. Inhalation therapy is preferred commomly for the treatment of these obstructive lung diseases, because of its advantages. However, the maximum benefit from inhalation therapy depends on the correct use of inhaler devices. Patients usually receive the training in how to use inhaler devices by health care professionals (HCP), written and visual training materials. Family physicians are also in a perfect position to train patients continiously until they develop appropriate use skills and they are able to use the inhaler correctly. The aim of this study was to evaluate the techniques of inhaler device use in patients with asthma and COPD who had already received inhalation therapy; examining the effects of some parameters (such as age, gender, level of education, type of device and duration of use) on the use of the correct inhaler; to determine the steps the patients have difficulty in using inhaler devices and to identify their potential errors. Materials and Methods: Patients with asthma or COPD who had been using inhaler devices for at least 6 months were investigated. This study included 300 patients who applied to Dışkapı Yıldırım Beyazıt Training and Research Hospital Chest Diseases and Family Medicine outpatient clinic between 15th September 2O18 and 15th December 2018. We used a face-to-face survey which included questions about sociodemographic information of these patients and inhaler theraphy, Subsequently, we requested patients to demonstrate how they use their inhaler devices and assessed their inhalation technique due to checklists. Results: 70,2% of the patients were using their medication incorrectly. The misuse rates were 77,6% for metered dose inhalers (MDI) and 40% to 73,2% for dry powder inhalers (DPI) (p=0,002). Advanced age (>60 years old), lower level of education than high school, MDI device selection were the factors associated with missuse of inhalers. Patients who has watched the training videos on internet/ social media and those who think that education is absolutely necessary,(regardless of whether or not they have followed this training) had lower rates of incorrect inhaler use. In our study; gender, type of obstructive pulmonary disease, duration of, inhalation medication, number of the inhaler devices used by the patients, applying to family physician for the receipt of their inhaler medication and counseling to family physicians about inhaler therapy, satisfaction with inhaler therapy weren't found statistically associated with the correct use of inhaler devices. The commonest error was to 'not to breath out before inhalation' for all devices (MDI: 66.7%, DPI: 71.1-82.8%). Effects of age, education and inhaler device type on improper use of inhaler devices were evaluated by backward stepwise logiistic regresion analysis. Advanced age (>60 years), education level of high school and below and MDI device use increased the risk by 1.64, 2.49 and 3.74 times. Conclusion: Although the patients who received the first training about inhaler technique were mostly from physicians, the rate of miss-use was quite high. Lack of repetitive training causes incorrect use of inhalers. It is obvious that the family physicians should play an active role on inhaler training. They have an excellent position to contribute to the development of patients' inhaler technique. Both face-to-face training and the use of written and visual training materials are important for efficient use of inhalers. Further researchs are in progress but it will only be possible to have meaningful results and compare the resarches about this issue by standardization of patients' /HCP' education and checklists for various inhaler devices.
Benzer Tezler
- Astım ve/veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanılı hastaların inhaler ilaç kullanım becerilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of inhaler DRUG USE skills of patients diagnosed with asthma AND/OR chronic obstructive LUNG disease
ÖMER FARUK AKYÜREK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER GEMALMAZ
- Koah ve astımlı hastalarda inhaler ve nebül formundaki beta-2 agonistlerin yan etkilerinin karşılaştırılması
Comparison of the side effects of beta-2 agonists in inhaler and nebulizer forms in patients with copd and asthma
ESRA BETÜL AKKOÇ TAMER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Göğüs HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CANAN HASANOĞLU
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve sigara içen astımlı hastaların ayrımında toraks yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografi (YRBT) yardımcı olabilir mi?
Can thoracic high-resolution computed tomography be helpful in the differentiation between the patients with chronic obstructive pulmonary disease and the smoking patients with asthma?
KÜRŞAT EPÖZTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
Allerji ve İmmünolojiCumhuriyet ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZNUR ABADOĞLU
- Kronik obstruktif akciğer hastalığı veperiferik kan eozinofilisi olan hastalarıntedavi sonuçlarının prospektif gözlemseldeğerlendirilmesi
Chronic obstructive pulmonary disease andpatients with peripheral blood eosinophiliaprospective observation of treatment resultsevaluation
FİGEN ASLANTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Göğüs HastalıklarıErciyes ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİ TUTAR
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığında alevlenme ve iyileşme süreci
Exacerbation and recovery process in chronic obstructive pulmonary disease
BERAT CELİL DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Göğüs HastalıklarıAkdeniz ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYKUT ÇİLLİ