Astım ve/veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanılı hastaların inhaler ilaç kullanım becerilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of inhaler DRUG USE skills of patients diagnosed with asthma AND/OR chronic obstructive LUNG disease
- Tez No: 761092
- Danışmanlar: PROF. DR. AYFER GEMALMAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Giriş: İnhaler ilaçlar, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve astım dahil olmak üzere kronik havayolu hastalıklarında en sık kullanılan ilaçlardandır. Ancak inhaler cihazların hatalı kullanımı oldukça sıktır ve bu da yetersiz hastalık kontrolüne neden olmaktadır. Astım ve/veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanılı hastaların inhaler ilaç kullanım becerilerini değerlendirmeyi, kullanım basamaklarındaki hataları tespit etmeyi, değerlendirme sonunda varsa hatalı basamakları hastaya açıklayarak farkındalık oluşturmayı ve hatalı kullanımların azaltılmasına katkı sağlamayı hedefledik. Yöntem: 01.03.2021-01.06.2021 tarihleri arasında Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları polikliniğine başvuran 6 aydan daha uzun süredir inhaler ilaç kullanan, 18 yaş ve üzeri astım ve/veya KOAH tanısıyla takip edilen hastalar örneklem olarak alındı. Hastalara sosyodemografik bilgileri ve inhaler ilaçlar ile ilgili soruları içeren anket yüzyüze uygulandı. Daha sonra hastalardan inhaler cihazlarının asıl kullandıklarını basamaklar şeklinde göstermeleri istendi, bu esnada hastalar Türk Toraks Derneği İnhaler Kullanım Klavuzu'ndan yararlanılarak hazırlanan inhaler kullanımına ait kontrol listelerinden karşılaştırılmıştır. Kullanım başarısını değerlendirirken, kullanım basamaklarındaki kritik basamaklardan bir tanesini bile yanlış yapan hastayı başarısız olarak değerlendirdik. Doğru kullanıma etki eden kategorik verilerin karşılaştırılmasında ki-kare testi kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya 92'si Astım, 70'i KOAH ve 8'i Astım+KOAH olmak üzere 170 hasta katıldı. Tüm hastaların %24,7 'si cihaz kullanım basamaklarında en az 1 kritik hata yaptı.İnhaler cihazların tüm basamakları incelendiğinde en çok yapılan 3 hatanın; 'inspiryum öncesi akciğerin boşaltılması', 'inspiryum sonrası nefesin 10 sn tutulması' ve 'inspiryum sonrası nefesin burundan verilmesi' basamakları olduğu görüldü. En başarılı kullanılan cihaz tek dozluk kuru toz inhalerken, en başarısız kullanılan cihaz ölçülü doz inhalerdir. Hastalık süresi 3 yıldan uzun olan (p=0,004), kullandıkları cihazdan memnun olan (p=0,018) ve cihaz kullanımını kolay bulan (p=0,006) hastalarda doğru kullanım oranını yüksek bulunmuştur. Hastaların yaşı, cinsiyeti, yaşam yeri, eğitimi gibi demografik özellikleri ve tanılarının astım ve/veya KOAH olması, hastanede yatış öyküsünün olup olmaması (p>0,05) doğru kullanımı etkilememiştir. Sonuç: Hastaların büyük çoğunluğu ilk inhaler cihaz eğitimini sağlık çalışanından almasına rağmen kullanım hatalarının yüksek olması sağlık çalışanlarının hasta eğitimi konusunda dikkatli olmaları ve bu eğitimlerin belli aralıklarla tekrarlanması gerektiğini düşündürmektedir. İnhaler cihaz eğitimi ilk tanı anında yüz yüze demonstrasyon ve görsel/yazılı eğitim materyalleri ile kombine edilmeli, sonrasında internet ve sosyal medyada video eğitimlerinin interaktif hale getirilmesi ile desteklenmelidir. Ayrıca aile hekimleri olarak hastaların periyodik kontrollerinde kullanım basamakları gözlenerek kontrol edilmelidir. Bu eğitimler sonrasında kullanım hatalarının önemli derece düşeceğine inanmaktayız.
Özet (Çeviri)
Objective: Inhalers are among the most commonly used drugs in chronic airway diseases, including chronic obstructive pulmonary disease (COPD) and asthma. However, misuse of inhaler devices is quite common, resulting in inadequate disease control. We aimed to evaluate the inhaler drug use skills of patients diagnosed with asthma and/or chronic obstructive pulmonary disease, to detect errors in the usage steps, to raise awareness by explaining the faulty steps, if any, to the patient at the end of the evaluation, and to contribute to the reduction of misuse. Method: The patients who applied to Adnan Menderes University Practice and Research Hospital Chest Diseases outpatient clinic between 01.03.2021 and 01.06.2021, used inhaler for more than 6 months, over 18 years, and were followed up with the diagnosis of asthma and/or COPD, were included in the sample. A questionnaire including sociodemographic information and questions about inhaler drugs was applied face to face to the patients. Then, the patients were asked to show step by step how they used their inhaler devices, while the patients were compared with the checklists for inhaler use prepared by using the Turkish Thoracic Society Inhaler User's Guide. While evaluating the success of use, we considered the patient who did even one of the critical steps in the usage steps incorrectly as unsuccessful. The chi-square test was used to compare categorical data affecting correct use. Results: A total of 170 patients, 92 with Asthma, 70 with COPD, and 8 with Asthma+COPD, participated in the study. 24.7% of all patients made at least 1 critical error in the device usage steps. When all steps of inhaler devices are examined, the 3 most common mistakes are; It was observed that there were steps of 'emptying the lung before inspiration', 'holding the breath for 10 seconds after inspiration' and 'breathing through the nose after inspiration'. The most successful device was the single-dose dry powder inhaler, while the most unsuccessful device was the metered dose inhaler. The rate of correct use was found to be high in patients with a disease duration longer than 3 years (p=0.004), who were satisfied with the device they used (p=0.018), and who found the device easy to use (p=0.006). Demographic characteristics such as age, gender, place of residence and education of the patients, their diagnosis of asthma or COPD, and whether they had a history of hospitalization (p>0.05) did not affect correct use. Conclusion: Although the majority of the patients received the first inhaler device training from the healthcare worker, the high usage errors suggest that healthcare professionals should be careful about patient education and that these trainings should be repeated at regular intervals. Inhaler device training should be combined with face-to-face demonstration and visual/written training materials at the first diagnosis, and then supported by making video trainings interactive on the internet and social media. In addition, as family physicians, the usage steps of the patients should be observed and checked in their periodic controls. We believe that after these trainings, usage errors will decrease significantly.
Benzer Tezler
- Astım veya kronik obstruktif akciğer hastalarında inhaler ilaç kullanım teknik becerilerinin değerlendirilmesi: Bir anket çalışması
Evluation of inhaler drug use techiniques skills in asthma or copd patients: A questionneire study
SEÇİL ÇAKMAKLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENK AYPAK
- Koah ve astımlı hastalarda inhaler ve nebül formundaki beta-2 agonistlerin yan etkilerinin karşılaştırılması
Comparison of the side effects of beta-2 agonists in inhaler and nebulizer forms in patients with copd and asthma
ESRA BETÜL AKKOÇ TAMER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Göğüs HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CANAN HASANOĞLU
- Kronik obstruktif akciğer hastalığı veperiferik kan eozinofilisi olan hastalarıntedavi sonuçlarının prospektif gözlemseldeğerlendirilmesi
Chronic obstructive pulmonary disease andpatients with peripheral blood eosinophiliaprospective observation of treatment resultsevaluation
FİGEN ASLANTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Göğüs HastalıklarıErciyes ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİ TUTAR
- Kronik lenfositik lösemi tanılı olgularda tedavi durumu ile COVİD-19 enfeksiyonu sıklığı, prognozu ve mortalitesi arasındaki ilişki
Başlık çevirisi yok
FEYZA YAYLACI MERT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
HematolojiSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN YOKUŞ
- Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) ve astımlı hastalarda solunum fonksiyon egzersizlerinin, Solunum Fonksiyon Testi (SFT) sonuçları ve Dispne üzerindeki etkisi
The effect of respiratory exercises on Respiratory Function Test (PFT) results and Dyspnea in patients with Chronic Obstructive Lung Disease (COPD) and asthma
TUBA KOYUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizyoterapi ve RehabilitasyonBahçeşehir ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ VEYSEL ÖZDEN