Bilimin konvansiyonalist (uzlaşımcı) inşası: Türkiye'de güncel bilim-din tartışması örneği
Conventional construction of science: Examples of current science-religion debate in Turkey
- Tez No: 587168
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜCEL BULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Sosyoloji, Science and Technology, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Bilgi Sosyolojisi, Bilim Sosyolojisi, Bilim Tarihi, Doğa Bilimleri, Sosyal Bilimler, Konvansiyonalizm, Fragman Algı, Sociology of Knowledge, Sociology of Science, History of Science, Natural Sciences, Social Sciences, Conventionalism, Fragmental Perception
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Bu çalışmada, bilimin tarihsel süreç içindeki tanımsal değişimleri, insanın bilgi ile olan ontolojik ilişkisi bağlamında ele alınmıştır. Bu değişimlerde esas odak, insan-bilgi ilişkisinin, insan-doğa ilişkisinden temel alan yapısının mevcut toplumsal koşullar içinde nasıl anlam kazandığını görebilmektir. Bu koşullar içinde insanın bilgiyi tanımlarken mevcut sınırlara ne kadar bağlı olduğu ise fragman algı kavramsallaştırması ile anlatılmaya çalışılacaktır. Tüm bölümler bu kavramın somut varlığını kanıtlayacak şekilde, bilim tarih ve bilgi sosyolojisinin kronolojik sürecine bağlı kalarak işlenen doğa ve sosyal bilim örnekleri etrafında şekillenmiştir. Böylece birinci bölüm, 19. yüzyılın mutlak akla inanan bilim anlayışının Bilim Devrimi anlatısına neden olan mevcut sosyal koşullarına vurgu yapacaktır. İkinci bölüm ise -yine mevcut sosyal koşulların etkisinde- 20. yüzyılda bilimin kesinliği ve evrenselliğinde yaşanan kırılmanın farklı bir bilim algısını nasıl üretebildiğine odaklanır. Bu iki bölümde incelenen örnekler üzerinden bilimin konvansiyonel bir inşa olduğu ve başından bu yana sosyolojik koşullara göre şekillenen tanımlardan anlam kazandığı görülecektir. Üçüncü bölümde, Türkiye'de 19. yüzyıldan başlayarak günümüze gelen modernleşme sürecinde, Avrupa'dan aktarılan bilim söyleminin etkisinde şekillenen bilgi tanımlarının (bilim ve din) karşılıklı ilişkilerinde dönemden döneme farklılık göstermesine odaklanılacaktır. Bu odak, söz konusu ilişkinin, mevcut bilim söylemiyle ve sosyolojik koşullarla ne denli paralel olduğunu gösterecektir. Bu tez, kurgulanmış mevcut bir bilginin sınırları içinde düşünmek zorunda olan insanın, kendisine ve doğaya yönelik anlam üretirken kullandığı fragman algı mekanizmasının mecburiyetini, sosyolojik koşulların bilgi üzerindeki belirleyici gücüne dikkat çekerek kanıtlama çabasıdır.
Özet (Çeviri)
In this study, the definitional changes in the historical process of science are discussed in the context of the ontological relationship of human with knowledge. The main focus of these changes is to see how the human-knowledge relationship based on the human-nature relationship has gained meaning in the current social conditions. Under these conditions, it will be tried to explain how human beings are bound to the existing boundaries in defining knowledge by conceptualizing the fragmental perception. All chapters are shaped around nature and social science examples, which adhere to the chronological process of science history and knowledge sociology, to prove the concrete existence of this concept. Thus, the first part will emphasize the current social conditions that lead to the narrative of Science Revolution, which is the belief of the absolute mind of science of the 19th century. The second section -again in the influence of the current social conditions- focuses on refraction in the definitions of science's universal and certainty in the 21th century, how produced a different perception of science. It will be seen from the examples examined in these two sections that science is a conventional construction and has gained meaning from the definitions that have been shaped by sociological conditions from the beginning. In the third part, the modernization process starting from the 19th century in Turkey, the definition of knowledge (science and religion) affected by the science discourse imported from Europe, it will focus to differ from period to period in their mutual relations. This focus will show how this mutual relationship is parallel to the sociological conditions and current discourse of science. This thesis is to try to prove the necessity of the fragmental perception mechanism that human, who has to think within the limits of existing knowledge, is used to produce meaning for himself and nature.
Benzer Tezler
- Konvansiyonalizmin Türkiye'deki tarihi
History of conventionalism in Turkey
GÖRKEM KIZILDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Bilim ve TeknolojiAnkara ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER FAİK ANLI
- İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin eğitim inançları ile eleştirel düşünme eğilimi ve bilimin doğası inanışları arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Review of relationships between the educational beliefs of the primary and secondary school teachers' and their critical thinking disposition and their beliefs of the nature of science
MESTAN BOYACI
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABAMÜSLİM AKDEMİR
- Bilimin sınırını belirleme tartışmaları -Popper, Kuhn, Lakatos ve Feyerabend üzerinden bir inceleme-
Discussions of determining the boundaries of science -A study on Popper, Kuhn, Lakatos and Feyerabend-
MEHMET ALİ YILDIZ
- Biyoloji öğretiminde ters-yüz öğretim modelinin akademik başarı, motivasyon, derse karşı tutum, üst-bilişsel farkındalık ve bilişsel yük üzerine etkisi
The effect of flipped classroom in biology teaching on academic achievement, motivation, attitude to course, metacognitive awareness, and cognitive load
GÖKALP ERKAN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇAKIR
- Fen eğitiminde bilim hikayeleri ve bilim iletişiminin rolü: 6. sınıf öğrencileri ve ebeveynlerinin bilimin doğası anlayışlarının incelenmesi
The role of science stories and science communication in science education: Examining 6th grade students and their parents' understanding of the nature of science
ONUR CAN İLKYAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN ŞARDAĞ